Ryszard Zankowski
Malowidła ścienne
na zachodniej ścianie Dworu Artusa
w Gdańsku
i ich restauracja w 1991 roku
Od maja do sierpnia 1991 r. zespół konserwatorów z Torunia (Marcin
Kozarzewski, Krzysztof Owsiany, Janina Ziętek i Ryszard Zankowski -
kierownik zespołu) przeprowadził prace konserwatorsko-restauratorskie
przy trzech malowidłach ściennych, zachowanych na zachodniej ścianie
Dworu Artusa w Gdańsku. Prace te zasługują na publikację z wielu
względów. Godna uwagi jest zarówno problematyka techniczno konserwa-
torska malowideł, jak i problematyka historyczna. Zagadnienia tu
przedstawione zostały szerzej omówione w dokumentacji konserwatorskiej,
przechowywanej u inwestora robót- w Muzeum Histirii Miasta Gdańska
w Gdańsku.
Interesujące nas malowidła są jedynymi zachowanymi, eksponowanymi
i znanymi w czwili obecnej zabytkami malarstwa ściennego we wnętrzu
Dworu Artusa:
1. Malowidło Wojozunik rzymski przedstawiające odzianego w zbroję
mężczyznę, uzbrojonego w miecz i tarczę, znajduje się na "lizenie" pomiędzy
arkadą Ławy Trzech Króli i arkadą Ławy św. Krzysztofa. Zakomponowane
jest w formacie prostokąta o wymiarach 2,74 m x 1,20 m (il. 1).
2. Dwustrefowe wielkie malowidło w arkadzie Ławy św. Krzysztofa:
u góry Trójca Święta, u dołu Stworzenie Ewy, Grzech pierworodny [Wygnanie
z Raju. Sceny te wypełniają całą powierzchnię wnęki arkadowej, partię dolną
od górnej oddziela malowany gzyms. Na osi ściany, na tle malowideł usta-
wiono na wielkiej konsoli dużą drewnianą rzeźbę św. Krzysztofa, patrona
Ławy i Bractwa. Dolna część ściany zasłonięta jest wielkimi półkolistymi
obrazami tablicowymi w bogato rzeźbionych ramach, ustawionymi na
boazerii Ławy. Partie ściany widoczne pomiędzy obrazami dekoruje orna-
ment roślinny. Ostrołukowe pole wnęki arkady ma na osi 7,9 m wysokości,
a u podstawy 6,05 m szerokości (il. 2).
3. Fragmenty malowidła Scena turniejowa (?), zachowane na nieregular-
nej powierzchni u samej góry wnęki Ławy św. Reinholda. Na dwóch
131
Malowidła ścienne
na zachodniej ścianie Dworu Artusa
w Gdańsku
i ich restauracja w 1991 roku
Od maja do sierpnia 1991 r. zespół konserwatorów z Torunia (Marcin
Kozarzewski, Krzysztof Owsiany, Janina Ziętek i Ryszard Zankowski -
kierownik zespołu) przeprowadził prace konserwatorsko-restauratorskie
przy trzech malowidłach ściennych, zachowanych na zachodniej ścianie
Dworu Artusa w Gdańsku. Prace te zasługują na publikację z wielu
względów. Godna uwagi jest zarówno problematyka techniczno konserwa-
torska malowideł, jak i problematyka historyczna. Zagadnienia tu
przedstawione zostały szerzej omówione w dokumentacji konserwatorskiej,
przechowywanej u inwestora robót- w Muzeum Histirii Miasta Gdańska
w Gdańsku.
Interesujące nas malowidła są jedynymi zachowanymi, eksponowanymi
i znanymi w czwili obecnej zabytkami malarstwa ściennego we wnętrzu
Dworu Artusa:
1. Malowidło Wojozunik rzymski przedstawiające odzianego w zbroję
mężczyznę, uzbrojonego w miecz i tarczę, znajduje się na "lizenie" pomiędzy
arkadą Ławy Trzech Króli i arkadą Ławy św. Krzysztofa. Zakomponowane
jest w formacie prostokąta o wymiarach 2,74 m x 1,20 m (il. 1).
2. Dwustrefowe wielkie malowidło w arkadzie Ławy św. Krzysztofa:
u góry Trójca Święta, u dołu Stworzenie Ewy, Grzech pierworodny [Wygnanie
z Raju. Sceny te wypełniają całą powierzchnię wnęki arkadowej, partię dolną
od górnej oddziela malowany gzyms. Na osi ściany, na tle malowideł usta-
wiono na wielkiej konsoli dużą drewnianą rzeźbę św. Krzysztofa, patrona
Ławy i Bractwa. Dolna część ściany zasłonięta jest wielkimi półkolistymi
obrazami tablicowymi w bogato rzeźbionych ramach, ustawionymi na
boazerii Ławy. Partie ściany widoczne pomiędzy obrazami dekoruje orna-
ment roślinny. Ostrołukowe pole wnęki arkady ma na osi 7,9 m wysokości,
a u podstawy 6,05 m szerokości (il. 2).
3. Fragmenty malowidła Scena turniejowa (?), zachowane na nieregular-
nej powierzchni u samej góry wnęki Ławy św. Reinholda. Na dwóch
131