Instytut Historii Sztuki <Danzig> [Editor]; Zakład Historii Sztuki <Danzig> [Editor]: Porta Aurea: Rocznik Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Gdańskiego (1.1992)

Z badań nad
modelami
okrętów w
Dworze Artusa
w Gdairsku

12.Kopia modelu okrętu “Den Heldenmodige" w restaurowanym wnętrzu Dworu Artusa - 1993 r.

Okoliczności odnalezienia modeli "St. Jacoba" oraz statku handlowego
z roku 1775, pochodzącego z Sieni Gdańskiej, nie udało się ustalić. Dodać tu
tylko można ze "St. Jacob" zabezpieczony został w Muzeum Narodowym
w Poznaniu i w 1964 r. przekazano go do Muzeum Morskiego w Gdańsku.
Drugi model - statku handlowego - trafił tam z Wojewódzkiego Archiwum
Państwowego w Gdańsku.

Niestety, nie udało się odnaleźć dwóch pozostałych modeli zdobiących
Sień Gdańską do roku 1945 - brygu "Nordstar" i modelu okrętu wojennego.

Studia nad modelami z Dworu Artusa zaowocowały w latach 1982-1986
zbudowaniem w pracowni renowacji modeli Centralnego Muzeum
Morskiego dwóch kopii: feluki i "Den Heldenmodige". Zrekonstruowano
również oryginalny model "Den Heldenmodige" (il. 12). Ówczesny program
prac przewidywał ponadto budowę jeszcze jednej wersji feluki, której nie
dokończono. Pozostałości oryginalnego modelu poddano konserwacji bez
naruszania stanu zachowania zabytku. Nie rozpoczęto zatem jakichkolwiek
działań, mogących przywrócić feluce jedną z pierwotnych, znanych nam
wersji. Pomijając zniszczenia powstałe w toku działań wojennych, model ten
jest bardzo zdewastowany poprzednimi przeróbkami, dalekimi od
dzisiejszych zasad konserwatorskich. Decyzję zabezpieczenia modelu feluki
w aktualnym stanie zachowania oparto na najnowszych tendencjach i prak-
tykach zachodnioeuropejskich. Dla przykładu: zabytkowe modele galery
i galeonu z XVI w., jakie znajdują się w Hiszpanii, eksponowane są w stanie

215