DOI Artikel:
Jędrysik, Miłada: Dwór Bractwa św. Jerzego w Gdańsku
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.27007#0239
Cuny, budowla przypominała "wolno stojący zameczek". Cuny wiązał ją
z dolnoreńskimi siedzibami rycerskimi ". Często zwracano także uwagę na
podobieństwo dworu do Pałacu Wielkich Mistrzów w Malborku (elewacja
zachodnia z przełomu XIV i XV w.), budowli blisko sto lat wcześniejszej i cał-
kowicie odrębnej stylistycznie, jednak, jak się wydawało, najbliższej
geograficznie'y.
1. Vilvorde, pieczęć miejska, koniec XII lub początek XIII w.
Tymczasem elementy architektury militarnej występowały w miastach
średniowiecznych już od XIII w. także w budownictwie cywilnym. Praw-
dopodobnie najstarszym przekazem ikonograficznym dotyczącym tego
zjawiska jest pieczęć miejska z Vilvorde (Brabancja), pochodząca z końca XII
lub początków XIII w., przedstawiająca dom ławników z fasadą flankowaną
cylindrycznymi wieżyczkami i zwieńczoną blankowaniem (il.l)'. Dalszy
rozwój tego rodzaju dekoracji nastąpił we Flandrii. Pseudomilitarny wystrój
stosowano przede wszystkim w budowlach komunalnych, jak m.in. domy
ławników w Alost (przed 1225)2' i Mechelen (1374 r.)22, ratusze w Brugii (1375-
1420) (il. 2)23, Brukseli (od 1402 r.)24 i Lowanium (od 1448 r.)25, czy wreszcie hale
’h G. Cuny Die St. Georgshalle,"Ostdeutsche Monatshefte" 7:1926/27, H.6, s. 600-601.
" A. Miłobędzki (Zarys dziejów architektury w Polsce, Warszawa 1978, s. 100-101) porównywał cechy
stylowe obu budynków w celu ukazania ewolucji form związanych genetycznie ze strukturą gotycką
w kierunku późnośredniowiecznej dekoracyjności. Ten ustęp, źle interpretowany, mógł prowadzić do podob-
nych nieporozumień.
20 A. J. L. van de Valle Belgique gothique, Bruxelles 1971, s.33.
21 Ibidem.
"2 S. Leurs Alte Baukunst in Flandern, Jena 1942, s. 48.
23 Ibidem.
24 Ibidem, s. 49.
2’ Ibidem, s. 51.
Dwór Bractwa
św. Jerzego
w Gdańsku
237
z dolnoreńskimi siedzibami rycerskimi ". Często zwracano także uwagę na
podobieństwo dworu do Pałacu Wielkich Mistrzów w Malborku (elewacja
zachodnia z przełomu XIV i XV w.), budowli blisko sto lat wcześniejszej i cał-
kowicie odrębnej stylistycznie, jednak, jak się wydawało, najbliższej
geograficznie'y.
1. Vilvorde, pieczęć miejska, koniec XII lub początek XIII w.
Tymczasem elementy architektury militarnej występowały w miastach
średniowiecznych już od XIII w. także w budownictwie cywilnym. Praw-
dopodobnie najstarszym przekazem ikonograficznym dotyczącym tego
zjawiska jest pieczęć miejska z Vilvorde (Brabancja), pochodząca z końca XII
lub początków XIII w., przedstawiająca dom ławników z fasadą flankowaną
cylindrycznymi wieżyczkami i zwieńczoną blankowaniem (il.l)'. Dalszy
rozwój tego rodzaju dekoracji nastąpił we Flandrii. Pseudomilitarny wystrój
stosowano przede wszystkim w budowlach komunalnych, jak m.in. domy
ławników w Alost (przed 1225)2' i Mechelen (1374 r.)22, ratusze w Brugii (1375-
1420) (il. 2)23, Brukseli (od 1402 r.)24 i Lowanium (od 1448 r.)25, czy wreszcie hale
’h G. Cuny Die St. Georgshalle,"Ostdeutsche Monatshefte" 7:1926/27, H.6, s. 600-601.
" A. Miłobędzki (Zarys dziejów architektury w Polsce, Warszawa 1978, s. 100-101) porównywał cechy
stylowe obu budynków w celu ukazania ewolucji form związanych genetycznie ze strukturą gotycką
w kierunku późnośredniowiecznej dekoracyjności. Ten ustęp, źle interpretowany, mógł prowadzić do podob-
nych nieporozumień.
20 A. J. L. van de Valle Belgique gothique, Bruxelles 1971, s.33.
21 Ibidem.
"2 S. Leurs Alte Baukunst in Flandern, Jena 1942, s. 48.
23 Ibidem.
24 Ibidem, s. 49.
2’ Ibidem, s. 51.
Dwór Bractwa
św. Jerzego
w Gdańsku
237