Instytut Historii Sztuki <Danzig> [Hrsg.]; Zakład Historii Sztuki <Danzig> [Hrsg.]: Porta Aurea: Rocznik Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Gdańskiego (1.1992)

Miłada

fędrysik

6. Koblencja, Kaufhaus, 1419-1430 r.

Jednak przykład takich budowli, jak ratusz w Brugii, czy "Giirzenich"
dowodzi, że z biegiem czasu pseudomilitarny kostium tracił symboliczne
znaczenie, stając się jednym z ulubionych elementów dekoracyjnych, wyko-
rzystywanych w architekturze miejskiej w budowlach sakralnych,
publicznych i prywatnych, obowiązujących zwłaszcza w przypadku takich
typów jak ratusze czy domy kupieckie. Dla budowli o funkcjach podobnych
do Dworu Bractwa św. Jerzego istniała więc ustalona przez lata tradycja, do
której można się było odwołać. Istotne to jest zwłaszcza, jeśli chodzi o układ
przestrzenny gdańskiego dworu, który nie znajduje analogii w XV-wiecznej
architekturze państwa krzyżackiego.

Wspomniany już nadreński dom patrycjuszowski z blankowaniem i na-
rożnymi wieżyczkami był budowlą wolno stojącą, z namiotowym lub
czterospadowym dachem. W przypadku budynków o większych roz-
miarach rozpowszechnił się rzut prostokąta o proporcjach 1:2, zaś dla
niewielkich budowli był rzut kwadratowy. Genezę tego układu przestrzen-
nego upatrywano w wieżach mieszkalnych42. Taki więżowy charakter dzięki
swym smukłym proporcjom zwany "Steipe" w Trewirze (1481-1483),
zbudowany jako Trink- i Festhaus dla radnych43, czy też Schóffenhaus w Ko-

42 Sagę, op. cit., s. 23-26.

43 Dehio Rheinland-Pfalz. Saarland, s. 1072.

242