Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Towarzystwo Naukowe <Lublin> [Hrsg.]
Roczniki Humanistyczne: Historia Sztuki = History of art = Histoire de l'art — 50, Zesyt Specjalny.2002

DOI Artikel:
Chrościcki, Juliusz A.: Między Wilnem, Rzymem i Antwerpią: o dwóch projektach P. P. Rubensa do sześciu wydań Lyricorum Libri IV Macieja Kazimierza Sarbiewskiego w Officina Plantiniana
DOI Seite / Zitierlink: 
https://doi.org/10.11588/diglit.27413#0118

DWork-Logo
Überblick
loading ...
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
114

JULIUSZ A. CHROŚCICKI

Przykładem uznania i sławy poezji Sarbiewskiego jest edycja londyńska
The Odes of Casimire z roku 1646. Pod jego drugim imieniem Casimir ukry-
to wybór poezji jezuity Sarbiewskiego. Tekst wierszowany G. Hillsa objaśnia
frontispis rytowany przez Williama Marshall’a z postaciami wielkich poetów
uwieńczonych przez Apolla: Horacego (grającego na siedmiostrunnej lirze)
i Casimire -Sarbiewskiego (na cytrze)61. Przed 50 laty wyszedł reprint tego
tomiku. Inne przykłady ujęć portretowych poety z Biblioteki w Wilanowie
i Sali Rycerskiej Zamku Królewskiego w Warszawie już przypomniałem
wcześniej.
W końcu XVII wieku do Polski przyjechał Jan Michał Van der Ketten,
z zakonu kanoników regularnych w Kolonii, który szukał rękopisów Sar-
biewskiego i podobno wywiózł je z Braniewa. W programie wydania zbio-
rowego jego dzieł były: w tomie I poezja, w tomie II Dii gentium, a w na-
stępnych inne wiersze i niepublikowane pisma. Być może wśród tych ręko-
pisów znajdowała się też korespondencja czy nawet projekt Rubensa z roku
1634. Niestety, ślad po tych rękopisach zabranych do Kolonii zaginął. Tom
pierwszy edycji nosił, jak wiadomo, tytuł Horatius Sarmaticus sive R. P.
Mathiae Casimiri Sarbievii Lithuani Soc. Jezu Theologi et Poetarum omnium
facile Principis Lyricorum Libri IV [...] (Coloniae Agrippinae 1721 )6ć
Późniejsze wydania z XVIII wieku nie były krytyczne i spowodowały kolejne
pomyłki i zamieszanie w atrybucji utworów Sarbiewskiego.

ZAKOŃCZENIE
Rubens nie miał możliwości poznać poety osobiście. Z rachunków wynika,
że w swojej bibliotece miał aż dwa wydania Lyricorum libri IV Sarbiew-
skiego z 1632 i 1634 r., z frontispisami zaprojektowanymi przez siebie dla
Officina Plantiniana63.
Było też praktyką w pracowni Rubensa głośne czytanie klasycznych tek-
stów, głównie dotyczących mitologii. Malowaniu zbiorowemu w wielooso-

61 R 0 s t v i g, Casimire Sarbiewski and the English Ode, s. 443-460.
62 Horatius Sarmaticus sive R. P. Mathiae Casimiri Sarbievii [...], Coloniae Agrippinae,
Sumptibus Joannis Everhardi Fromart, [...] 1721.
63 Nie znam najnowszej książki o Bibliotece Rubensa z r. 2001. Dotychczas znany mi był
artykuł: P. A r e n t s, De Bibliotheek van Pieter Pauwel Rubens, ,,De Noordgouw”, 1(1961),
z. 4, s. 145-178 i dysertacja: S. M c R a e, Rubens’s Library, diss. Columbia University, New
York 1971.
 
Annotationen