DOI Artikel:
Sito, Jakub: Thomas Hutter, niedoszły misjonarz jezuicki
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.27413#0456
452
JAKUB SITO
a także ich cel, jakim miała być Turcja. Te zaskakujące wiadomości jakże
oddalają nas od schematu spokojnej pracy rzeźbiarza i stabilizacji, jaką
oferowała służba w zakonie. Praca na misjach nigdy nie należała do naj-
łatwiejszych, a w jawnie nieprzyjaznych chrześcijaństwu krajach muzułmań-
skich musiała łączyć się z poczuciem nieustannego zagrożenia, z czego Hutter
zdawał sobie sprawę, jak wynika z treści drugiego z listów.
Jakie ośrodki misyjne mogły wchodzić w grę w 1722 r. w mocno okrojo-
nym wskutek kolejnych przegrywanych wojen Imperium Osmańskim? Autor
listów, wyraźnie wspominając przekraczanie granic Turcji, mógł mieć na
myśli jedną z jezuickich misji utrzymywanych pod ogólną nazwą Missio
Tarcica11. Mógł to być sam Stambuł (Konstantynopol), gdzie misja jezuicka
utrzymywana była od 1583 r.12 W 1654 r. królowa Maria Ludwika Gonzaga
specjalnym funduszem z rocznym procentem powołała polską stację konstan-
tynopolitańską prowadzoną przez jezuitów - ich zadaniem było poszukiwanie
i opieka nad Polakami i Rusinami przebywającymi w niewoli13. Placówka
ta cieszyła się stałym poparciem polskich królów, szczególnie Jana III.
W interesujących nas latach polskimi misjonarzami byli dwaj jezuici -
Stanisław Popiel (1722-1723) i Andrzej Polikowski (1723-1727)14. List
Huttera mógł także dotyczyć tzw. Misji Krymskiej, funkcjonującej od po-
czątku XVII w. obsadzonej przez kilku jezuitów roztaczających opiekę dusz-
pasterską wśród chrześcijan znajdujących się w niewoli tatarskiej. Takiej
misji dotyczył zapis Marii Ludwiki z 1654 r., a ściślej środków na utrzy-
manie jednego polskiego misjonarza. Na Krymie jezuici prowadzili również
szpital. W początku XVIII w. misję obsadzali głównie Francuzi, jezuici
z Prowincji polskich dołączali okazjonalnie ze swej misji w Mołdawii.
W czasie, o którym mowa byli to: Mikołaj Zacherla (1721-1723), Jan Na-
warszałowicz (1722-1725) i Marcin Kiernożycki (1722-1728)15.
Nie można również wykluczyć tego, że Hutter starał się namówić władze
zakonne do powierzenia mu czegoś w rodzaju samodzielnej misji, co wynika-
łoby z treści drugiego listu. Można się oczywiście zastanawiać, czy tego
rodzaju samodzielna inicjatywa była w Rzymie w ogóle brana poważnie pod
uwagę. Propozycja, by osiąść wśród mahometan, tam wtopić się w miejscową
11 Encyklopedia wiedzy o jezuitach..., s. 703.
12 B. A r e n s, Jesuitenorden uncl Weltmission, Regensburg 1937.
13 Encyklopedia wiedzy o jezuitach..., s. 300-301.
14 Tamże, s. 300-301.
15 Tamże, s. 337.
JAKUB SITO
a także ich cel, jakim miała być Turcja. Te zaskakujące wiadomości jakże
oddalają nas od schematu spokojnej pracy rzeźbiarza i stabilizacji, jaką
oferowała służba w zakonie. Praca na misjach nigdy nie należała do naj-
łatwiejszych, a w jawnie nieprzyjaznych chrześcijaństwu krajach muzułmań-
skich musiała łączyć się z poczuciem nieustannego zagrożenia, z czego Hutter
zdawał sobie sprawę, jak wynika z treści drugiego z listów.
Jakie ośrodki misyjne mogły wchodzić w grę w 1722 r. w mocno okrojo-
nym wskutek kolejnych przegrywanych wojen Imperium Osmańskim? Autor
listów, wyraźnie wspominając przekraczanie granic Turcji, mógł mieć na
myśli jedną z jezuickich misji utrzymywanych pod ogólną nazwą Missio
Tarcica11. Mógł to być sam Stambuł (Konstantynopol), gdzie misja jezuicka
utrzymywana była od 1583 r.12 W 1654 r. królowa Maria Ludwika Gonzaga
specjalnym funduszem z rocznym procentem powołała polską stację konstan-
tynopolitańską prowadzoną przez jezuitów - ich zadaniem było poszukiwanie
i opieka nad Polakami i Rusinami przebywającymi w niewoli13. Placówka
ta cieszyła się stałym poparciem polskich królów, szczególnie Jana III.
W interesujących nas latach polskimi misjonarzami byli dwaj jezuici -
Stanisław Popiel (1722-1723) i Andrzej Polikowski (1723-1727)14. List
Huttera mógł także dotyczyć tzw. Misji Krymskiej, funkcjonującej od po-
czątku XVII w. obsadzonej przez kilku jezuitów roztaczających opiekę dusz-
pasterską wśród chrześcijan znajdujących się w niewoli tatarskiej. Takiej
misji dotyczył zapis Marii Ludwiki z 1654 r., a ściślej środków na utrzy-
manie jednego polskiego misjonarza. Na Krymie jezuici prowadzili również
szpital. W początku XVIII w. misję obsadzali głównie Francuzi, jezuici
z Prowincji polskich dołączali okazjonalnie ze swej misji w Mołdawii.
W czasie, o którym mowa byli to: Mikołaj Zacherla (1721-1723), Jan Na-
warszałowicz (1722-1725) i Marcin Kiernożycki (1722-1728)15.
Nie można również wykluczyć tego, że Hutter starał się namówić władze
zakonne do powierzenia mu czegoś w rodzaju samodzielnej misji, co wynika-
łoby z treści drugiego listu. Można się oczywiście zastanawiać, czy tego
rodzaju samodzielna inicjatywa była w Rzymie w ogóle brana poważnie pod
uwagę. Propozycja, by osiąść wśród mahometan, tam wtopić się w miejscową
11 Encyklopedia wiedzy o jezuitach..., s. 703.
12 B. A r e n s, Jesuitenorden uncl Weltmission, Regensburg 1937.
13 Encyklopedia wiedzy o jezuitach..., s. 300-301.
14 Tamże, s. 300-301.
15 Tamże, s. 337.