DOI Artikel:
Szczepkowska-Naliwajek, Kinga: Późnogotycka plastyka złotnicza w Prusach Królewskich
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.14539#0064
60
KINGA SZCZEPKOWSKA-NALIWAJEK
21. Hans Brandt, Szafa środkowa ołtarza Bractwa Czeladzi Szewskiej
z kościoła Mariackiego w Gdańsku, koniec XV w.
Przypuszczalnie w środowisku gdańskim powstał również relikwiarz w kształcie figury Marii
z Dzieciątkiem, przechowywany do ostatniej wojny w katedrze w Pelplinie, a ufundowany w 1512 r.
przez biskupa Mikołaja III Crapitza do katedry w Chełmży87. Z relikwiarzy figuralnych, docho-
wanych do czasów nowożytnych na ziemiach dawnych Prus Królewskich, było to dzieło najbardziej
monumentalne. Wykonany ze srebra, partiami złoconego, posąg wraz z cokołem miał wysokość
80 cm. Cokół relikwiarza był rozwiązany podobnie jak w dziełach z Piaseczna i Reszla. Na na-
rożach cokołu pod ostrołukowymi baldachimami znajdowały się posążki świętych. Również na
cokole znajdował się herb fundatora „Rola" oraz napis fundacyjny. Niestety jedyna znana foto-
grafia tego zaginionego w czasie II wojny światowej dzieła jest tak słabo czytelna, że unie-
możliwia to przeprowadzenie bardziej szczegółowych badań stylistycznych.
W Czerwińsku, Żarnowcu i Lidzbarsku Warmińskim zachowały się trzy relikwiarze hermowe
Świętych Dziewic, datowane dotychczas na 1 poł. XV w. Dwie pierwsze należą do herm typu
kolońskiego, charakterystycznych przede wszystkim dla poprzedzającego stulecia, trzecia posiada
cokół, zapewne wykonany na wzór pierwotnie istniejącego, typowy dla herm z XV w. Czerwińska
herma Św. Barbary posiada wnikliwie opracowaną i wyczerpującą monografię88. Jak przekonywa-
jąco wykazała T. Mroczko, jest to dzieło należące do sztuki gdańskiej z lat około 1430 r.
87 Chrzanowski, Kornecki, op. cit., s. 14-16, il. 13.
88 Herma ze srebra, partiami złoconego, wysokość 33.7 cm. Zdaniem Mroczko jest dziełem niejednorodnym —
górna partia głowy i szyi pochodzi z 1 ćwierci XIV w. i została wtórnie wmontowana w obecny relikwiarz; por.
Mroczko, op. cii., s. 85-116. il. 2-4.
KINGA SZCZEPKOWSKA-NALIWAJEK
21. Hans Brandt, Szafa środkowa ołtarza Bractwa Czeladzi Szewskiej
z kościoła Mariackiego w Gdańsku, koniec XV w.
Przypuszczalnie w środowisku gdańskim powstał również relikwiarz w kształcie figury Marii
z Dzieciątkiem, przechowywany do ostatniej wojny w katedrze w Pelplinie, a ufundowany w 1512 r.
przez biskupa Mikołaja III Crapitza do katedry w Chełmży87. Z relikwiarzy figuralnych, docho-
wanych do czasów nowożytnych na ziemiach dawnych Prus Królewskich, było to dzieło najbardziej
monumentalne. Wykonany ze srebra, partiami złoconego, posąg wraz z cokołem miał wysokość
80 cm. Cokół relikwiarza był rozwiązany podobnie jak w dziełach z Piaseczna i Reszla. Na na-
rożach cokołu pod ostrołukowymi baldachimami znajdowały się posążki świętych. Również na
cokole znajdował się herb fundatora „Rola" oraz napis fundacyjny. Niestety jedyna znana foto-
grafia tego zaginionego w czasie II wojny światowej dzieła jest tak słabo czytelna, że unie-
możliwia to przeprowadzenie bardziej szczegółowych badań stylistycznych.
W Czerwińsku, Żarnowcu i Lidzbarsku Warmińskim zachowały się trzy relikwiarze hermowe
Świętych Dziewic, datowane dotychczas na 1 poł. XV w. Dwie pierwsze należą do herm typu
kolońskiego, charakterystycznych przede wszystkim dla poprzedzającego stulecia, trzecia posiada
cokół, zapewne wykonany na wzór pierwotnie istniejącego, typowy dla herm z XV w. Czerwińska
herma Św. Barbary posiada wnikliwie opracowaną i wyczerpującą monografię88. Jak przekonywa-
jąco wykazała T. Mroczko, jest to dzieło należące do sztuki gdańskiej z lat około 1430 r.
87 Chrzanowski, Kornecki, op. cit., s. 14-16, il. 13.
88 Herma ze srebra, partiami złoconego, wysokość 33.7 cm. Zdaniem Mroczko jest dziełem niejednorodnym —
górna partia głowy i szyi pochodzi z 1 ćwierci XIV w. i została wtórnie wmontowana w obecny relikwiarz; por.
Mroczko, op. cii., s. 85-116. il. 2-4.