DOI Artikel:
Polacy na XXV Międzynarodowym Kongresie Historii Sztuki w Wiedniu
DOI Artikel:Jaroszewski, Tadeusz Stefan: Wiedeńskie atelier Fellner & Helmer i Polska
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.14539#0324
320
XXV MIĘDZYNARODOWY KONGRES HISTORII SZTUKI W WIEDNIU
14. Łańcut, Zamek, widownia teatru
teatrzyk w zamku w Łańcucie, powstały w latach 1911-1912 na zamówienie hr. Romana Po-
tockiego10. Teatrzyk ten został skomponowany na wzór istniejącego tu przedtem klasycystycznego
teatrzyku, bardzo już zniszczonego na początku XX w., a projektowanego około 1800 r. przez
architekta Chrystiana Piotra Aignera11. Nad otworem sceny nowego teatrzyku znany malarz wie-
deński Edward Veith wymalował w 1911 r. alegorię sztuk pięknych12.
W 1899 r. powstał projekt gmachu Filharmonii w Warszawie, wykonany na zamówienie To-
warzystwa Akcyjnego Filharmonia Warszawska13. Projektu tego nie zrealizowano, nie odpowiadał
10 B. Majewska-Maszko wsk a. Teatr w Łańcucie, „Pamiętnik Teatralny", R. XI, 1962, z. 3-4, s. 464-474; Z. Kossa-
ko wska-Szanajca, В. M ajewska-Maszkowska, Zamek w Łańcucie, Warszawa 1964, s. 237-240. Autorki przytaczają
następujący fragment ze wspomnień Elżbiety z Radziwiłłów Romanowej Potockiej, dotyczący teatru zamkowego: „Do tej
roboty wezwał Roman bardzo znanego architekta z Wiednia Fellnera, specjalistę od teatrów. Bardzo nam na tym zależało,
żeby nic nie zmieniał ze starych rozmiarów i architektury, tylko ponieważ całe wnętrze teatru było wybudowane z drzewa
i papieru, trzeba było to samo wykonać ze stiuku, marmuru i brązu, co się też stało. Sama scena została trochę
rozszerzona i dodane zagłębienie dla orkiestry, a kulisy zostały zaopatrzone we wszystkie najnowsze wynalazki techniczne
co do światła, imitacji deszczu, grzmotów itd." (E. Potocka, Łańcut — wspomnienia od 1885 do 1915 г., maszynopis
w zbiorach Muzeum w Łańcucie).
11 T. S. Jaroszewski, Chrystian Piotr Aigner, architekt warszawskiego klasycyzmu. Warszawa 1970, s. 163-165.
12 Kossakowska-Szanajca, M ajewska-Maszkowska, op. cit., s. 237-238. Malowidło sygnowane jest: „E. VEITH
WIEN 1911". W zbiorach łańcuckich przechowywany jest również bardzo interesujący szkicowy projekt tej dekoracji.
13 S. R. .Lewandowski, Filharmonia Warszawska, „Tygodnik Ilustrowany", 1899, nr 32, s. 633, gdzie czytamy m. in.
„Godna uwagi rzecz zaszła z planami budowy tego gmachu. Na jednym z zebrań organizacyjnych towarzystwa założyciele
postanowili zwrócić się o plany do sławnej budowniczej spółki Helmer i Fellner w Wiedniu. Szkice te firma nadesłała
w oznaczonym terminie za umówioną z góry cenę. Pomimo że szkice tej firmy dobre były w wyzyskaniu użyteczności
westybulu i sali, po bliższym zbadaniu okazały się do tego stopnia niepraktyczne, że komisja budowlana, zwołana przez
XXV MIĘDZYNARODOWY KONGRES HISTORII SZTUKI W WIEDNIU
14. Łańcut, Zamek, widownia teatru
teatrzyk w zamku w Łańcucie, powstały w latach 1911-1912 na zamówienie hr. Romana Po-
tockiego10. Teatrzyk ten został skomponowany na wzór istniejącego tu przedtem klasycystycznego
teatrzyku, bardzo już zniszczonego na początku XX w., a projektowanego około 1800 r. przez
architekta Chrystiana Piotra Aignera11. Nad otworem sceny nowego teatrzyku znany malarz wie-
deński Edward Veith wymalował w 1911 r. alegorię sztuk pięknych12.
W 1899 r. powstał projekt gmachu Filharmonii w Warszawie, wykonany na zamówienie To-
warzystwa Akcyjnego Filharmonia Warszawska13. Projektu tego nie zrealizowano, nie odpowiadał
10 B. Majewska-Maszko wsk a. Teatr w Łańcucie, „Pamiętnik Teatralny", R. XI, 1962, z. 3-4, s. 464-474; Z. Kossa-
ko wska-Szanajca, В. M ajewska-Maszkowska, Zamek w Łańcucie, Warszawa 1964, s. 237-240. Autorki przytaczają
następujący fragment ze wspomnień Elżbiety z Radziwiłłów Romanowej Potockiej, dotyczący teatru zamkowego: „Do tej
roboty wezwał Roman bardzo znanego architekta z Wiednia Fellnera, specjalistę od teatrów. Bardzo nam na tym zależało,
żeby nic nie zmieniał ze starych rozmiarów i architektury, tylko ponieważ całe wnętrze teatru było wybudowane z drzewa
i papieru, trzeba było to samo wykonać ze stiuku, marmuru i brązu, co się też stało. Sama scena została trochę
rozszerzona i dodane zagłębienie dla orkiestry, a kulisy zostały zaopatrzone we wszystkie najnowsze wynalazki techniczne
co do światła, imitacji deszczu, grzmotów itd." (E. Potocka, Łańcut — wspomnienia od 1885 do 1915 г., maszynopis
w zbiorach Muzeum w Łańcucie).
11 T. S. Jaroszewski, Chrystian Piotr Aigner, architekt warszawskiego klasycyzmu. Warszawa 1970, s. 163-165.
12 Kossakowska-Szanajca, M ajewska-Maszkowska, op. cit., s. 237-238. Malowidło sygnowane jest: „E. VEITH
WIEN 1911". W zbiorach łańcuckich przechowywany jest również bardzo interesujący szkicowy projekt tej dekoracji.
13 S. R. .Lewandowski, Filharmonia Warszawska, „Tygodnik Ilustrowany", 1899, nr 32, s. 633, gdzie czytamy m. in.
„Godna uwagi rzecz zaszła z planami budowy tego gmachu. Na jednym z zebrań organizacyjnych towarzystwa założyciele
postanowili zwrócić się o plany do sławnej budowniczej spółki Helmer i Fellner w Wiedniu. Szkice te firma nadesłała
w oznaczonym terminie za umówioną z góry cenę. Pomimo że szkice tej firmy dobre były w wyzyskaniu użyteczności
westybulu i sali, po bliższym zbadaniu okazały się do tego stopnia niepraktyczne, że komisja budowlana, zwołana przez