DOI Heft:
Artykuły / Articles
DOI Artikel:Zaucha, Tomasz: Dzieje siedemnastowiecznego obrazu Matki Boskiej z Dzieciątkiem z miejscowości Rajskie w zbiorach Muzeum Narodowego w Krakowie
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.31060#0123
Tomasz Zaucha
Muzeum Narodowe w Krakowie
Dzieje siedemnastowiecznego obrazu Matki
Boskiej z Dzieciątkiem z miejscowości Rajskie
w zbiorach Muzeum Narodowego w Krakowie
10 listopada 1902 r. Muzeum Narodowe w Krakowie (MNK), mające wówczas swą główną
siedzibę w Sukiennicach, otrzymało w darze od Stanisława Zarewicza wiele przedmiotów
zabytkowych. Zostały one pobieżnie zapisane w prowadzonym przez kancelarię dzien-
niku czynności: „kapliczka woskowa, relikwiarz, stroje, przybory kościelne i materie ru-
skie”. Można przypuścić, że darczyńca pojawił się w dyrekcji Muzeum osobiście, albowiem
we wspomnianym dzienniku odnotowano, iż podziękowano mu ustnie, mimo że zwykłą
praktyką kancelarii w przypadku darów było sporządzenie i wysłanie podziękowania pi-
semnego1. Wszystkie ofiarowane przez Zarewicza dary wciągnięto następnie do inwen-
tarza zbiorów. Było to 45 przedmiotów: rozmaite paramenty kościelne i cerkiewne (całe
lub tylko ich fragmenty), elementy wyposażenia kościelnego i cerkiewnego, stare księgi
liturgiczne2. Dla większości z nich nie odnotowano proweniencji (zapewne darczyńca nie
umiał jej już odtworzyć), jednak w niektórych przypadkach taka informacja została zapi-
sana. W liczbie tej znajdujemy przedmioty z Hoczwi, Stefkowej i Postołowej Woli, które
są wszystkie wsiami leżącymi na Przedgórzu Bieszczadzkim, w bliskim sąsiedztwie Leska.
Zapewne i inne przedmioty, dla których miejsce pierwotnego pochodzenia nie zostało
wspomniane, pochodzą z tej okolicy, ponieważ Zarewicz był w owym czasie właścicielem
nieodległej od Leska wsi Rudenka3. Były to więc z pewnością przedmioty zbierane prze-
zeń w najbliższym sąsiedztwie. Dar Zarewicza z listopada 1902 r. nie był pierwszą jego
ofiarą na rzecz narodowych zbiorów, ponieważ już w maju tego roku złożył w Krakowie
sporą darowiznę składającą się z ikon4. Można z dużą dozą prawdopodobieństwa przy-
puścić, że również i one pochodzą z okolic Leska. Większość przedmiotów z darów Zare-
wicza to fragmenty, destrukty (np. pojedyncze kawałki tkanin z ornatów), dzieła w złym
stanie zachowania. W dokumentacji związanej z tymi darami nie ma wprawdzie żadnych
informacji, w jaki sposób owe przedmioty zostały przez darczyńcę zgromadzone, jednak
ich stan świadczy dowodnie, że mamy tu do czynienia z rozmaitymi „rupieciami”, które
1 Dziennik podawczy Muzeum Narodowego w Krakowie, poz. 504, 10 XI 1902.
2 Księga inwentarzowa Muzeum Narodowego w Krakowie, nr inw. MNK 11 940-11 983.
3 J- Bigo, Najnowszy skorowidz wszystkich miejscowości z przysiółkami w Królestwie Galicyi, Wielkiem
Księstwie Krakowskiem i Księs.jtwie] Bukowińskiem, Lwów 1897, s. 164.
4 J. Kłosińska, Ikony, Kraków 1973 (Katalogi Zbiorów Muzeum Narodowego w Krakowie 1), s. 15.
Muzeum Narodowe w Krakowie
Dzieje siedemnastowiecznego obrazu Matki
Boskiej z Dzieciątkiem z miejscowości Rajskie
w zbiorach Muzeum Narodowego w Krakowie
10 listopada 1902 r. Muzeum Narodowe w Krakowie (MNK), mające wówczas swą główną
siedzibę w Sukiennicach, otrzymało w darze od Stanisława Zarewicza wiele przedmiotów
zabytkowych. Zostały one pobieżnie zapisane w prowadzonym przez kancelarię dzien-
niku czynności: „kapliczka woskowa, relikwiarz, stroje, przybory kościelne i materie ru-
skie”. Można przypuścić, że darczyńca pojawił się w dyrekcji Muzeum osobiście, albowiem
we wspomnianym dzienniku odnotowano, iż podziękowano mu ustnie, mimo że zwykłą
praktyką kancelarii w przypadku darów było sporządzenie i wysłanie podziękowania pi-
semnego1. Wszystkie ofiarowane przez Zarewicza dary wciągnięto następnie do inwen-
tarza zbiorów. Było to 45 przedmiotów: rozmaite paramenty kościelne i cerkiewne (całe
lub tylko ich fragmenty), elementy wyposażenia kościelnego i cerkiewnego, stare księgi
liturgiczne2. Dla większości z nich nie odnotowano proweniencji (zapewne darczyńca nie
umiał jej już odtworzyć), jednak w niektórych przypadkach taka informacja została zapi-
sana. W liczbie tej znajdujemy przedmioty z Hoczwi, Stefkowej i Postołowej Woli, które
są wszystkie wsiami leżącymi na Przedgórzu Bieszczadzkim, w bliskim sąsiedztwie Leska.
Zapewne i inne przedmioty, dla których miejsce pierwotnego pochodzenia nie zostało
wspomniane, pochodzą z tej okolicy, ponieważ Zarewicz był w owym czasie właścicielem
nieodległej od Leska wsi Rudenka3. Były to więc z pewnością przedmioty zbierane prze-
zeń w najbliższym sąsiedztwie. Dar Zarewicza z listopada 1902 r. nie był pierwszą jego
ofiarą na rzecz narodowych zbiorów, ponieważ już w maju tego roku złożył w Krakowie
sporą darowiznę składającą się z ikon4. Można z dużą dozą prawdopodobieństwa przy-
puścić, że również i one pochodzą z okolic Leska. Większość przedmiotów z darów Zare-
wicza to fragmenty, destrukty (np. pojedyncze kawałki tkanin z ornatów), dzieła w złym
stanie zachowania. W dokumentacji związanej z tymi darami nie ma wprawdzie żadnych
informacji, w jaki sposób owe przedmioty zostały przez darczyńcę zgromadzone, jednak
ich stan świadczy dowodnie, że mamy tu do czynienia z rozmaitymi „rupieciami”, które
1 Dziennik podawczy Muzeum Narodowego w Krakowie, poz. 504, 10 XI 1902.
2 Księga inwentarzowa Muzeum Narodowego w Krakowie, nr inw. MNK 11 940-11 983.
3 J- Bigo, Najnowszy skorowidz wszystkich miejscowości z przysiółkami w Królestwie Galicyi, Wielkiem
Księstwie Krakowskiem i Księs.jtwie] Bukowińskiem, Lwów 1897, s. 164.
4 J. Kłosińska, Ikony, Kraków 1973 (Katalogi Zbiorów Muzeum Narodowego w Krakowie 1), s. 15.