DOI Heft:
Prace konserwatorskie / Conservation works
DOI Artikel:Klisińska-Kopacz, Anna; Sarkowicz, Dominika; Sieklucka, Marzena: Badania Portretu kobiety na palecie (1884) autorstwa Henryka Siemiradzkiego
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.31060#0315
Dominika Sarkowicz, Anna Klisińska-Kopacz, Marzena Sieklucka
Muzeum Narodowe w Krakowie
Badania Portretu kobiety na palecie (1884)
autorstwa Henryka Siemiradzkiego
W Muzeum Narodowym w Krakowie (MNK) od 2012 r. jest realizowany projekt badawczy
dotyczący analizy warsztatu malarskiego Henryka Siemiradzkiego (1843-1902). Wyniki
prowadzonych prac zostaną podsumowane i przedstawione w osobnej publikacji. Jednak
wśród badanych dzieł niektóre zasługują na szczególną uwagę i omówienie w odrębnych
artykułach. Z pewnością obiektem takim jest Portret kobiety na palecie z 1884 r„ należący
do zbiorów Muzeum Narodowego w Warszawie (nr inw. MNW: MP 2059). Dzięki uprzej-
mości dyrekcji warszawskiego muzeum obraz został udostępniony do nieinwazyjnych
badań technologicznych, które przeprowadzono w listopadzie 2012 r. w Laboratorium
Analiz i Nieniszczących Badań Obiektów Zabytkowych (LANBOZ) MNK. Celem badań
była identyfikacja techniki malarskiej i materiałów zastosowanych przez autora w obrazie
(ii- 1).
O wyjątkowym charakterze obiektu nie stanowi sam temat malowidła - portret młodej
dziewczyny. Znanych jest wiele tego typu szkicowych prac Siemiradzkiego, które wyko-
nywał, przygotowując większe kompozycje lub po prostu ćwicząc oko i rękę. Unikalność
dzieła, zwłaszcza w aspekcie badawczym, polega na tym, że studium powstało na palecie
malarza, wciąż noszącej wyciśnięte w tym celu farby. Pozwoliło to nie tylko na określenie
użytych pigmentów, lecz również na rozpoznanie sposobu ich łączenia przez artystę w sa-
mym malowidle. Zdarza się, że oryginalne palety malarzy są zachowane do naszych cza-
sów. Przykłady można znaleźć również w kolekcji MNK (palety Jana Matejki1). Wpraw-
dzie są tylko zbiorem samych zaschniętych farb, lecz niewątpliwie stanowią niezwyłde
cenny materiał badawczy. Znane są też przykłady malowideł, do których jako podłoże
posłużyły artystom czyste palety. Ze zbiorów MNK wymienić można choćby dwa pejzaże
pędzla Antoniego Piotrowskiego czy Autoportret Artura Grottgera2. Rzadka jest jednak
okazja, aby tak nietypowe podobrazie nosiło zarówno próbki czystych farb, jak i warstwę
malarską, w której zostały użyte.
Omawiane dzieło jest sygnowane i datowane przez autora na 1884 r. W zbiorach
Muzeum Narodowego w Warszawie znalazło się w 1930 r. jako część kolekcji pochodzącej
1 Osiem palet Jana Matejki, nry inw. MNK: IX-3858, 3861-3867.
Artur Grottger, Autoportret na palecie, 1865, nr inw. MNK IIa-1000; Antoni Piotrowski, Owce na pas-
twisku, 1897, nr inw. MNK II a-l 157; Krowy na pastwisku, 1897, nr inw. MNK Ila— 1158.
Muzeum Narodowe w Krakowie
Badania Portretu kobiety na palecie (1884)
autorstwa Henryka Siemiradzkiego
W Muzeum Narodowym w Krakowie (MNK) od 2012 r. jest realizowany projekt badawczy
dotyczący analizy warsztatu malarskiego Henryka Siemiradzkiego (1843-1902). Wyniki
prowadzonych prac zostaną podsumowane i przedstawione w osobnej publikacji. Jednak
wśród badanych dzieł niektóre zasługują na szczególną uwagę i omówienie w odrębnych
artykułach. Z pewnością obiektem takim jest Portret kobiety na palecie z 1884 r„ należący
do zbiorów Muzeum Narodowego w Warszawie (nr inw. MNW: MP 2059). Dzięki uprzej-
mości dyrekcji warszawskiego muzeum obraz został udostępniony do nieinwazyjnych
badań technologicznych, które przeprowadzono w listopadzie 2012 r. w Laboratorium
Analiz i Nieniszczących Badań Obiektów Zabytkowych (LANBOZ) MNK. Celem badań
była identyfikacja techniki malarskiej i materiałów zastosowanych przez autora w obrazie
(ii- 1).
O wyjątkowym charakterze obiektu nie stanowi sam temat malowidła - portret młodej
dziewczyny. Znanych jest wiele tego typu szkicowych prac Siemiradzkiego, które wyko-
nywał, przygotowując większe kompozycje lub po prostu ćwicząc oko i rękę. Unikalność
dzieła, zwłaszcza w aspekcie badawczym, polega na tym, że studium powstało na palecie
malarza, wciąż noszącej wyciśnięte w tym celu farby. Pozwoliło to nie tylko na określenie
użytych pigmentów, lecz również na rozpoznanie sposobu ich łączenia przez artystę w sa-
mym malowidle. Zdarza się, że oryginalne palety malarzy są zachowane do naszych cza-
sów. Przykłady można znaleźć również w kolekcji MNK (palety Jana Matejki1). Wpraw-
dzie są tylko zbiorem samych zaschniętych farb, lecz niewątpliwie stanowią niezwyłde
cenny materiał badawczy. Znane są też przykłady malowideł, do których jako podłoże
posłużyły artystom czyste palety. Ze zbiorów MNK wymienić można choćby dwa pejzaże
pędzla Antoniego Piotrowskiego czy Autoportret Artura Grottgera2. Rzadka jest jednak
okazja, aby tak nietypowe podobrazie nosiło zarówno próbki czystych farb, jak i warstwę
malarską, w której zostały użyte.
Omawiane dzieło jest sygnowane i datowane przez autora na 1884 r. W zbiorach
Muzeum Narodowego w Warszawie znalazło się w 1930 r. jako część kolekcji pochodzącej
1 Osiem palet Jana Matejki, nry inw. MNK: IX-3858, 3861-3867.
Artur Grottger, Autoportret na palecie, 1865, nr inw. MNK IIa-1000; Antoni Piotrowski, Owce na pas-
twisku, 1897, nr inw. MNK II a-l 157; Krowy na pastwisku, 1897, nr inw. MNK Ila— 1158.