DOI Heft:
Część I. Museum / Part I. The Museum
DOI Artikel:Dolińska, Monika; Górecki, Tomasz; Reiche, Andrzej; Twardecki, Alfred: Zbiory Sztuki Starożytnej i Wschodniochrześcijańskiej a wykopaliska archaeologiczne Muzeum Narodowego w Warszawie
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.45361#0036
32
Muzeum
il. 21 fig. 2
Dekorowane bloki
w magazynie I Decorated
blocks in the storeroom
fot. I photo Zbigniew Doliński
1976-1977 - praca w Polsce. Pod kierunkiem profesor Lipińskiej powstały dwie prace
magisterskie na bazie skalowanych zdjęć reliefów.
1978-1996 - misja Totmesa III, od 1983 roku - Polsko-Egipska Misja Archeologiczno-
-Konserwatorska przy Świątyni Totmesa III w Deir el-Bahari. Na jesieni 1978 roku profesor
Lipińskiej udało się stworzyć osobną misję archeologiczną, złożoną początkowo z jej byłych
studentów, potem powiększoną o rysowników, architektów i konserwatorów. Po żmudnym
i długotrwałym sortowaniu kamiennego materiału można było przystąpić do teoretycznej
rekonstrukcji świątyni. Pierwszym celem było odtworzenie jak największej liczby fragmen-
tów scen z dekoracji świątyni; potem okazało się, że możliwa jest rekonstrukcja ciągów scen
i dekoracji całych ścian. Osobnym problemem była lokalizacja odtworzonych scen i ścian
na planie budowli. Po siedemnastu sezonach prac udało się odtworzyć dekorację większości
pomieszczeń, choć część materiału nie została jeszcze nigdzie przypisana. Równolegle prowa-
dzono prace rekonstrukcyjno-konserwatorskie. Podstawowym celem była ochrona materiału
zabytkowego i uczytelnienie planu świątyni. Wiadomo było od początku, że ze względu na
stopień i stan zachowania, rekonstrukcja całości jest niemożliwa; celem, do którego dążyliśmy,
była przykładowa rekonstrukcja jednej ściany z najpełniej zachowaną dekoracją, składającej
się z ok. 30 bloków (zrekonstruowanych z setek fragmentów) i z dekoracją po obu stronach.
Zależało nam też na ustawieniu in situ najważniejszych elementów architektury - przede
wszystkim granitowego portalu i części kolumn - na odtworzonej posadzce. Do 1996 roku,
kiedy to działalność misji została zawieszona, zadanie to zrealizowano tylko częściowo2.
2 Bibliografię dotyczącą świątyni (do 2008 r.) można znaleźć w: Monika Dolińska, Temple ofTuthmosis III
at Deir el-Bahari after joyears of research [w:] 8. Ägyptologische Tempeltagung: Interconnections between Temples.
Warschau, 22.-25. September 2008, hrsg. von / edited by Monika Dolińska and Horst Beinlich, Harrassowitz Verlag,
Wiesbaden 2010, s. 57-66. Königtum, Staat und Gesellschaft früher Hochkulturen, 3,3.
Muzeum
il. 21 fig. 2
Dekorowane bloki
w magazynie I Decorated
blocks in the storeroom
fot. I photo Zbigniew Doliński
1976-1977 - praca w Polsce. Pod kierunkiem profesor Lipińskiej powstały dwie prace
magisterskie na bazie skalowanych zdjęć reliefów.
1978-1996 - misja Totmesa III, od 1983 roku - Polsko-Egipska Misja Archeologiczno-
-Konserwatorska przy Świątyni Totmesa III w Deir el-Bahari. Na jesieni 1978 roku profesor
Lipińskiej udało się stworzyć osobną misję archeologiczną, złożoną początkowo z jej byłych
studentów, potem powiększoną o rysowników, architektów i konserwatorów. Po żmudnym
i długotrwałym sortowaniu kamiennego materiału można było przystąpić do teoretycznej
rekonstrukcji świątyni. Pierwszym celem było odtworzenie jak największej liczby fragmen-
tów scen z dekoracji świątyni; potem okazało się, że możliwa jest rekonstrukcja ciągów scen
i dekoracji całych ścian. Osobnym problemem była lokalizacja odtworzonych scen i ścian
na planie budowli. Po siedemnastu sezonach prac udało się odtworzyć dekorację większości
pomieszczeń, choć część materiału nie została jeszcze nigdzie przypisana. Równolegle prowa-
dzono prace rekonstrukcyjno-konserwatorskie. Podstawowym celem była ochrona materiału
zabytkowego i uczytelnienie planu świątyni. Wiadomo było od początku, że ze względu na
stopień i stan zachowania, rekonstrukcja całości jest niemożliwa; celem, do którego dążyliśmy,
była przykładowa rekonstrukcja jednej ściany z najpełniej zachowaną dekoracją, składającej
się z ok. 30 bloków (zrekonstruowanych z setek fragmentów) i z dekoracją po obu stronach.
Zależało nam też na ustawieniu in situ najważniejszych elementów architektury - przede
wszystkim granitowego portalu i części kolumn - na odtworzonej posadzce. Do 1996 roku,
kiedy to działalność misji została zawieszona, zadanie to zrealizowano tylko częściowo2.
2 Bibliografię dotyczącą świątyni (do 2008 r.) można znaleźć w: Monika Dolińska, Temple ofTuthmosis III
at Deir el-Bahari after joyears of research [w:] 8. Ägyptologische Tempeltagung: Interconnections between Temples.
Warschau, 22.-25. September 2008, hrsg. von / edited by Monika Dolińska and Horst Beinlich, Harrassowitz Verlag,
Wiesbaden 2010, s. 57-66. Königtum, Staat und Gesellschaft früher Hochkulturen, 3,3.