DOI Heft:
Część I. Museum / Part I. The Museum
DOI Artikel:Dolińska, Monika; Górecki, Tomasz; Reiche, Andrzej; Twardecki, Alfred: Zbiory Sztuki Starożytnej i Wschodniochrześcijańskiej a wykopaliska archaeologiczne Muzeum Narodowego w Warszawie
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.45361#0046
42
Muzeum
il. 10 I fig. 10
Tell Arbid - dary
z grobu komorowego
datowanego na okres
ceramiki chaburskiej
I Tell Arbid - funerary
gifts in a chamber tomb
dated to the Khabur ware
period
fot. I photo Andrzej Reiche
Po trwającej niemal siedem wieków przerwie osadniczej stanowisko zostało ponownie
zasiedlone w okresie nowobabilońskim (VII-VI w. p.n.e.), przede wszystkim na obszarze tellu
satelitarnego (sektor A), gdzie odsłonięto fragmenty dużej rezydencji25.
Ostatnie zasiedlenie stanowiska miało miejsce w okresie panowania na tym obszarze
dynastii Seleucydów (koniec IV - połowa II w. p.n.e.). Wielofazowa osada wiejska rozwijała
się na terenie tellu satelitarnego (sektor A), a należący do niej cmentarz zlokalizowany był
na północno-zachodnim stoku „dolnego miasta”. Odsłonięte pozostałości zabudowy hel-
lenistycznej były zachowane bardzo fragmentarycznie z powodu zniszczeń współczesnymi
jamami. Znaleziono wiele fragmentów lokalnej ceramiki stołowej, typowej dla całego świata
hellenistycznego, w przeciwieństwie do naczyń gospodarczych, których formy i technologia
kontynuowały miejscową tradycję ceramiczną.
W trakcie odsłaniania pozostałości osadniczych znajdowano pozostałości kultury material-
nej charakterystyczne dla poszczególnych okresów. We wszystkich okresach najliczniej repre-
zentowanym materiałem były fragmenty różnorodnych naczyń ceramicznych. W warstwach
z trzeciego tysiąclecia p.n.e. znaleziono kilka pieczęci cylindrycznych oraz skupiska glinianych
plomb z odciskami pieczęci, służącymi do zabezpieczenia drzwi magazynów lub pojemników
z towarami. Inną grupą znalezisk charakterystycznych dla trzeciego oraz początku drugiego
tysiąclecia p.n.e. były wykonane z brązu szpile do zapinania szat. Drugim co do liczebności
znaleziskiem występującym we wszystkich okresach były gliniane frgurki zwierząt - głównie
wyobrażenia owiec, a w pierwszej połowie drugiego tysiąclecia p.n.e. także koni. Dużo rzadsze
były znaleziska ftgurek ludzkich, zazwyczaj wykonanych bardzo schematyczne. W warstwach
25 Rafał Koliński, Andrzej Reiche, After the Fall of Assyria [w:J Fundstellen. Gesammelte Schriften zur
Archäologie und Geschichte Altvorderasiens ad honorem Hartmut Kühne, Hrsg. Dominik Bonatz, Rainer M. Czichon,
Florian Janosha Kreppner, Harrassowitz Verlag, Wiesbaden 2008, s. 51-59.
Muzeum
il. 10 I fig. 10
Tell Arbid - dary
z grobu komorowego
datowanego na okres
ceramiki chaburskiej
I Tell Arbid - funerary
gifts in a chamber tomb
dated to the Khabur ware
period
fot. I photo Andrzej Reiche
Po trwającej niemal siedem wieków przerwie osadniczej stanowisko zostało ponownie
zasiedlone w okresie nowobabilońskim (VII-VI w. p.n.e.), przede wszystkim na obszarze tellu
satelitarnego (sektor A), gdzie odsłonięto fragmenty dużej rezydencji25.
Ostatnie zasiedlenie stanowiska miało miejsce w okresie panowania na tym obszarze
dynastii Seleucydów (koniec IV - połowa II w. p.n.e.). Wielofazowa osada wiejska rozwijała
się na terenie tellu satelitarnego (sektor A), a należący do niej cmentarz zlokalizowany był
na północno-zachodnim stoku „dolnego miasta”. Odsłonięte pozostałości zabudowy hel-
lenistycznej były zachowane bardzo fragmentarycznie z powodu zniszczeń współczesnymi
jamami. Znaleziono wiele fragmentów lokalnej ceramiki stołowej, typowej dla całego świata
hellenistycznego, w przeciwieństwie do naczyń gospodarczych, których formy i technologia
kontynuowały miejscową tradycję ceramiczną.
W trakcie odsłaniania pozostałości osadniczych znajdowano pozostałości kultury material-
nej charakterystyczne dla poszczególnych okresów. We wszystkich okresach najliczniej repre-
zentowanym materiałem były fragmenty różnorodnych naczyń ceramicznych. W warstwach
z trzeciego tysiąclecia p.n.e. znaleziono kilka pieczęci cylindrycznych oraz skupiska glinianych
plomb z odciskami pieczęci, służącymi do zabezpieczenia drzwi magazynów lub pojemników
z towarami. Inną grupą znalezisk charakterystycznych dla trzeciego oraz początku drugiego
tysiąclecia p.n.e. były wykonane z brązu szpile do zapinania szat. Drugim co do liczebności
znaleziskiem występującym we wszystkich okresach były gliniane frgurki zwierząt - głównie
wyobrażenia owiec, a w pierwszej połowie drugiego tysiąclecia p.n.e. także koni. Dużo rzadsze
były znaleziska ftgurek ludzkich, zazwyczaj wykonanych bardzo schematyczne. W warstwach
25 Rafał Koliński, Andrzej Reiche, After the Fall of Assyria [w:J Fundstellen. Gesammelte Schriften zur
Archäologie und Geschichte Altvorderasiens ad honorem Hartmut Kühne, Hrsg. Dominik Bonatz, Rainer M. Czichon,
Florian Janosha Kreppner, Harrassowitz Verlag, Wiesbaden 2008, s. 51-59.