DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.55687#0176
172
Iwona Luba, Ewa Paulina Wawer
Źródła archiwalne
РГВИА 490 = Российский Государственный Воен-
но-Исторический Архив (Rosyjskie Państwowe
Archiwum Wojenno-Historyczne, РГВИА), Мо-
сква, ф. 490, on. 1.
Bibliografia
Buber 1992 = Buber, Martin: Ja i Ty. Wybór pism filo-
zoficznych, Jan Doktór (tłum.), Pax, Warszawa 1992.
Degler 2009 = Degler, Janusz: Witkacego portret wielo-
krotny. Szkice i materiały do biografii (1918-1939),
Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 2009.
Dubiński 2010 = Dubiński, Krzysztof: Witkacy w służ-
bie carskiej, Warszawa 2010.
Dubiński, Gass 1986 = Dubiński, Krzysztof, Gass, An-
drzej: „Nieznane witkacjana wojskowe”, Sztuka, 11,
6 (1986): 57.
Jałowiecki 2000 = Jałowiecki, Mieczysław: Na skraju
Imperium, Czytelnik, Warszawa 2000.
Kobro, Strzemiński 1931 = Kobro, Katarzyna, Strze-
miński, Władysław: Kompozycja przestrzeni. Obli-
czenia rytmu czasoprzestrzennego, Drukarnia Polska,
Łódź 1931.
Listy 1973 = „Listy Władysława Strzemińskiego do Ju-
liana Przybosia z lat 1929-1933”, Andrzej Turowski
(oprać.), Rocznik Historii Sztuki, 9 (1973): 223-268.
Oleś, Puchalska-Wasyl 2005 = Oleś, Piotr, Puchalska-
-Wasyl, Małgorzata: „Tożsamość narracyjna czy Ja
polifoniczne?” [w:] Polifonia osobowości. Aktualne
problemy psychologii narracji, Elżbieta Chmielnicka-
-Kuter, Małgorzata Puchalska-Wasyl (red.), Wydaw-
nictwo KUL, Lublin 2005: 52-54.
Przyboś 1959 = Przyboś, Julian: „Strzemiński i Witkie-
wicz” [w:] Julian Przyboś: Linia i gwar. Szkice, t. 1,
Wydawnictwo Literackie, Kraków 1959: 146-149.
Rytard 1957 = Rytard, Jerzy Mieczysław: „Witkacy,
czyli o życiu po drugiej stronie rozpaczy” [w:] Sta-
nisław Ignacy Witkiewicz: człowiek i twórca. Księga
pamiątkowa, Tadeusz Kotarbiński, Jerzy Eugeniusz
Płomieński (red.), Państwowy Instytut Wydawniczy,
Warszawa 1957: 267-288.
Strzemińska 2001 = Strzemińska, Nika: Sztuka, miłość
i nienawiść. O Katarzynie Kobro i Władysławie Strze-
mińskim, Scholar, Warszawa 2001.
Tavris, Aronson 2008 - Tavris, Carol, Aronson, Elliot:
„Historia zwycięzcy”, Psychologia dziś. Charaktery.
Wydanie specjalne, 2 (2008): 16-18.
Wężyk 1923 = Wężyk: „Wojskowa Szkoła Inżynieryj-
na w Piotrogrodzie”, Saper i Inżynier Wojskowy, 8
(1923): 345-346.
Witkiewicz 1930 = Witkiewicz, Stanisław Ignacy: Nie-
nasycenie, Dom Książki Polskiej Spółka Akcyjna,
Warszawa 1930.
Witkiewicz 1969 = Witkiewicz, Stanisław: Listy do syna,
Bożena Danek-Wojnowska, Anna Micińska (oprać.),
Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1969.
Witkiewicz 1982 = Witkiewicz, Stanisław Ignacy: Nie-
nasycenie, PWN, Warszawa 1982.
Witkiewicz 2007 = Witkiewicz, Stanisław Ignacy: Listy
do żony (1928-1931), przygotowała do druku Anna
Micińska, oprać, i przypisami opatrzył Janusz Degler,
Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 2007.
Iwona Luba, Ewa Paulina Wawer
Strzemiński and Witkacy: A long story of a brief encounter
The only encounter of Władysław Strzemiński and Stanisław Ignacy Witkiewicz took place in Zakopane
in August 1931, in the presence of Katarzyna Kobro and Julian Przyboś. Both artists were innovators and
significant figures in Polish artistic life.
Potentially they were interesting and inspiring partners for a conversation. The reality of their encoun-
ter was completely different. There are four written accounts of this event; three come from its partici-
pants, the fourth is the report of Kobro s and Strzemińskis daughter, Nika. Surprisingly inconsistent, these
accounts provoke the question of whether one can speak here of the encounter and of the conversation.
In a philosophical sense of the word a genuine encounter never took place. The event of August 1931
was not a dialogue. In fact, there were two parallel monologues. The impossibility of a genuine encounter
resulted from the artists’ completely different attitudes and from their personal experiences of World War
I, the February and the October Revolutions of 1917.
Inscribed in a long history, the three different narrations of individual memories are the testimonies
about the unusual episode of 1931. Each account was generated by the past; the artists’ experience of
the Great War marked them for life and defmed their work. The war annihilated every possibility of the
encounter.
Iwona Luba, Ewa Paulina Wawer
Źródła archiwalne
РГВИА 490 = Российский Государственный Воен-
но-Исторический Архив (Rosyjskie Państwowe
Archiwum Wojenno-Historyczne, РГВИА), Мо-
сква, ф. 490, on. 1.
Bibliografia
Buber 1992 = Buber, Martin: Ja i Ty. Wybór pism filo-
zoficznych, Jan Doktór (tłum.), Pax, Warszawa 1992.
Degler 2009 = Degler, Janusz: Witkacego portret wielo-
krotny. Szkice i materiały do biografii (1918-1939),
Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 2009.
Dubiński 2010 = Dubiński, Krzysztof: Witkacy w służ-
bie carskiej, Warszawa 2010.
Dubiński, Gass 1986 = Dubiński, Krzysztof, Gass, An-
drzej: „Nieznane witkacjana wojskowe”, Sztuka, 11,
6 (1986): 57.
Jałowiecki 2000 = Jałowiecki, Mieczysław: Na skraju
Imperium, Czytelnik, Warszawa 2000.
Kobro, Strzemiński 1931 = Kobro, Katarzyna, Strze-
miński, Władysław: Kompozycja przestrzeni. Obli-
czenia rytmu czasoprzestrzennego, Drukarnia Polska,
Łódź 1931.
Listy 1973 = „Listy Władysława Strzemińskiego do Ju-
liana Przybosia z lat 1929-1933”, Andrzej Turowski
(oprać.), Rocznik Historii Sztuki, 9 (1973): 223-268.
Oleś, Puchalska-Wasyl 2005 = Oleś, Piotr, Puchalska-
-Wasyl, Małgorzata: „Tożsamość narracyjna czy Ja
polifoniczne?” [w:] Polifonia osobowości. Aktualne
problemy psychologii narracji, Elżbieta Chmielnicka-
-Kuter, Małgorzata Puchalska-Wasyl (red.), Wydaw-
nictwo KUL, Lublin 2005: 52-54.
Przyboś 1959 = Przyboś, Julian: „Strzemiński i Witkie-
wicz” [w:] Julian Przyboś: Linia i gwar. Szkice, t. 1,
Wydawnictwo Literackie, Kraków 1959: 146-149.
Rytard 1957 = Rytard, Jerzy Mieczysław: „Witkacy,
czyli o życiu po drugiej stronie rozpaczy” [w:] Sta-
nisław Ignacy Witkiewicz: człowiek i twórca. Księga
pamiątkowa, Tadeusz Kotarbiński, Jerzy Eugeniusz
Płomieński (red.), Państwowy Instytut Wydawniczy,
Warszawa 1957: 267-288.
Strzemińska 2001 = Strzemińska, Nika: Sztuka, miłość
i nienawiść. O Katarzynie Kobro i Władysławie Strze-
mińskim, Scholar, Warszawa 2001.
Tavris, Aronson 2008 - Tavris, Carol, Aronson, Elliot:
„Historia zwycięzcy”, Psychologia dziś. Charaktery.
Wydanie specjalne, 2 (2008): 16-18.
Wężyk 1923 = Wężyk: „Wojskowa Szkoła Inżynieryj-
na w Piotrogrodzie”, Saper i Inżynier Wojskowy, 8
(1923): 345-346.
Witkiewicz 1930 = Witkiewicz, Stanisław Ignacy: Nie-
nasycenie, Dom Książki Polskiej Spółka Akcyjna,
Warszawa 1930.
Witkiewicz 1969 = Witkiewicz, Stanisław: Listy do syna,
Bożena Danek-Wojnowska, Anna Micińska (oprać.),
Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1969.
Witkiewicz 1982 = Witkiewicz, Stanisław Ignacy: Nie-
nasycenie, PWN, Warszawa 1982.
Witkiewicz 2007 = Witkiewicz, Stanisław Ignacy: Listy
do żony (1928-1931), przygotowała do druku Anna
Micińska, oprać, i przypisami opatrzył Janusz Degler,
Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 2007.
Iwona Luba, Ewa Paulina Wawer
Strzemiński and Witkacy: A long story of a brief encounter
The only encounter of Władysław Strzemiński and Stanisław Ignacy Witkiewicz took place in Zakopane
in August 1931, in the presence of Katarzyna Kobro and Julian Przyboś. Both artists were innovators and
significant figures in Polish artistic life.
Potentially they were interesting and inspiring partners for a conversation. The reality of their encoun-
ter was completely different. There are four written accounts of this event; three come from its partici-
pants, the fourth is the report of Kobro s and Strzemińskis daughter, Nika. Surprisingly inconsistent, these
accounts provoke the question of whether one can speak here of the encounter and of the conversation.
In a philosophical sense of the word a genuine encounter never took place. The event of August 1931
was not a dialogue. In fact, there were two parallel monologues. The impossibility of a genuine encounter
resulted from the artists’ completely different attitudes and from their personal experiences of World War
I, the February and the October Revolutions of 1917.
Inscribed in a long history, the three different narrations of individual memories are the testimonies
about the unusual episode of 1931. Each account was generated by the past; the artists’ experience of
the Great War marked them for life and defmed their work. The war annihilated every possibility of the
encounter.