DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.55687#0380
376
Tadeusz Barucki
gdzie uzyskuje też pierwsze w swym życiu wyróż-
nienia za swoje prace. Po powrocie do kraju zdol-
ności swe rozwija nadal w Szkole Sztuk Pięknych
im. Gersona w Warszawie oraz później w Wolnej
Szkole Malarstwa i Rysunku Ludwiki Mehoffero-
wej w Krakowie, dokąd na dwa lata przed maturą
przenosi się z warszawskiego gimnazjum im. Stefa-
na Batorego. W Krakowie, w VIII Gimnazjum Au-
gusta Witkowskiego, uzyskuje w roku 1928 świa-
dectwo dojrzałości.
Zanim przejdziemy do dalszych - zawodowo
istotnych - okresów życia M. Nowickiego, warto
zatrzymać się nad jego dziecięcą twórczością pla-
styczną, wykazującą nie tylko nadzwyczajne zdol-
ności, ale ujawniającą również charakterystyczne jej
cechy, istotne dla przyszłego twórcy architektury.
Widać to już w najwcześniejszych rysunkach ma-
łego dziecka, eksponujących kwintesencję formy,
której nie powstydziłby się nawet współczesny
twórca nowoczesnego nurtu minimal art (ił. I).2
Nie bez znaczenia jest tu też zainteresowanie, np.
lokalnym folklorem w postaci barwnego krakowia-
ka czy później krajobrazami swojego otoczenia w
rysunkowych notatkach. Zdumiewa wręcz śmiałość
ujmowania tematu w niespodziewanych i trudnych
do opanowania skrótach perspektywicznych, do-
wodząca umiejętności widzenia, co dla architekta
jest sprawą niesłychanie ważną.
Charakterystyczne dla Macieja Nowickiego było
rysowanie w zeszytach szkolnych między notatkami
z wykładów, jak również ilustrowanie swych listów.
Wymowna dla niezwykłej osobowości małego jesz-
cze przecież Macieja jest także niekiedy ich treść,
oceniająca np. kolegów szkolnych w aspekcie ich
zainteresowań kulturalnych - plastycznych, mu-
zycznych, a także literackich z wyraźną abominacją
momentów brutalnej siły fizycznej, prymitywizmu
i braku ogłady towarzyskiej. Jeszcze szersze spoj-
rzenie małego Macieja - już na sprawy spoleczno-
-gospodarcze - ukazuje nam zamieszczony również
w szkolnym zeszycie, na tle narastającej wówczas
w Polsce inflacji oraz związanego z nią niezadowo-
lenia, satyryczny obrazek komiczny opatrzony pod-
pisem - Za Moskali lepiej było, czyli sen Żoliborza.
W roku 1928 Maciej Nowicki rozpoczął stu-
dia na Wydziale Architektury Politechniki War-
2 Rysunki dziecięce M. Nowickiego, będące własnością jego
syna P. Nowickiego, za jego zgodą po raz pierwszy pokazano
publicznie na wystawie Maciej Nowicki Polen - USA - Indien
w Wiedniu w latach 2012-2013.
II. 1. Szkic dziecięcy M. Nowickiego wskazujący na jego wybitny
talent rysunkowy
szawskiej. W czasie studiów istotny wpływ na for-
mowanie się jego poglądów wywarł prof. Rudolf
Swierczyński, którego asystentem zostaje z czasem
Nowicki, współpracując z nim m.in. przy projek-
tach gmachów Banku Gospodarstwa Komunalnego
i Urzędu Patentowego w Warszawie. Charaktery-
styczna dla Swierczyńskiego zasada komponowa-
nia architektury „przez odejmowanie”, czyli po-
zbywanie się rzeczy nieistotnych, jest wyraźnie
czytelna w dalszej twórczości Macieja Nowickiego.
W czasie studiów wykorzystuje on swe zdolności
plastyczne również do projektowania plakatów (co
było wówczas bardzo popularne wśród studentów
architektury), osiągając w tym wspólnie z koleżan-
ką ze studiów - a swoją przyszłą żoną - Stanisławą
Sandecką liczące się rezultaty. Szereg z nich, roz-
poczynających słynną w świecie „szkołę plakatu
polskiego”, przechowywanych jest dziś w Muzeum
Plakatu w Wilanowie.
Zbytnie zaangażowanie się w tego rodzaju
działalność, odrywającą od zasadniczych studiów,
skłoniło ojca Nowickiego do nakłonienia go, aby
zaprojektował dla rodziców dom na Bielanach
w Warszawie (ił. 2). Był to początek lat trzydzie-
stych, okres fascynacji ówczesnej młodzieży archi-
tektonicznymi ideami Le Corbusiera, i taka wła-
Tadeusz Barucki
gdzie uzyskuje też pierwsze w swym życiu wyróż-
nienia za swoje prace. Po powrocie do kraju zdol-
ności swe rozwija nadal w Szkole Sztuk Pięknych
im. Gersona w Warszawie oraz później w Wolnej
Szkole Malarstwa i Rysunku Ludwiki Mehoffero-
wej w Krakowie, dokąd na dwa lata przed maturą
przenosi się z warszawskiego gimnazjum im. Stefa-
na Batorego. W Krakowie, w VIII Gimnazjum Au-
gusta Witkowskiego, uzyskuje w roku 1928 świa-
dectwo dojrzałości.
Zanim przejdziemy do dalszych - zawodowo
istotnych - okresów życia M. Nowickiego, warto
zatrzymać się nad jego dziecięcą twórczością pla-
styczną, wykazującą nie tylko nadzwyczajne zdol-
ności, ale ujawniającą również charakterystyczne jej
cechy, istotne dla przyszłego twórcy architektury.
Widać to już w najwcześniejszych rysunkach ma-
łego dziecka, eksponujących kwintesencję formy,
której nie powstydziłby się nawet współczesny
twórca nowoczesnego nurtu minimal art (ił. I).2
Nie bez znaczenia jest tu też zainteresowanie, np.
lokalnym folklorem w postaci barwnego krakowia-
ka czy później krajobrazami swojego otoczenia w
rysunkowych notatkach. Zdumiewa wręcz śmiałość
ujmowania tematu w niespodziewanych i trudnych
do opanowania skrótach perspektywicznych, do-
wodząca umiejętności widzenia, co dla architekta
jest sprawą niesłychanie ważną.
Charakterystyczne dla Macieja Nowickiego było
rysowanie w zeszytach szkolnych między notatkami
z wykładów, jak również ilustrowanie swych listów.
Wymowna dla niezwykłej osobowości małego jesz-
cze przecież Macieja jest także niekiedy ich treść,
oceniająca np. kolegów szkolnych w aspekcie ich
zainteresowań kulturalnych - plastycznych, mu-
zycznych, a także literackich z wyraźną abominacją
momentów brutalnej siły fizycznej, prymitywizmu
i braku ogłady towarzyskiej. Jeszcze szersze spoj-
rzenie małego Macieja - już na sprawy spoleczno-
-gospodarcze - ukazuje nam zamieszczony również
w szkolnym zeszycie, na tle narastającej wówczas
w Polsce inflacji oraz związanego z nią niezadowo-
lenia, satyryczny obrazek komiczny opatrzony pod-
pisem - Za Moskali lepiej było, czyli sen Żoliborza.
W roku 1928 Maciej Nowicki rozpoczął stu-
dia na Wydziale Architektury Politechniki War-
2 Rysunki dziecięce M. Nowickiego, będące własnością jego
syna P. Nowickiego, za jego zgodą po raz pierwszy pokazano
publicznie na wystawie Maciej Nowicki Polen - USA - Indien
w Wiedniu w latach 2012-2013.
II. 1. Szkic dziecięcy M. Nowickiego wskazujący na jego wybitny
talent rysunkowy
szawskiej. W czasie studiów istotny wpływ na for-
mowanie się jego poglądów wywarł prof. Rudolf
Swierczyński, którego asystentem zostaje z czasem
Nowicki, współpracując z nim m.in. przy projek-
tach gmachów Banku Gospodarstwa Komunalnego
i Urzędu Patentowego w Warszawie. Charaktery-
styczna dla Swierczyńskiego zasada komponowa-
nia architektury „przez odejmowanie”, czyli po-
zbywanie się rzeczy nieistotnych, jest wyraźnie
czytelna w dalszej twórczości Macieja Nowickiego.
W czasie studiów wykorzystuje on swe zdolności
plastyczne również do projektowania plakatów (co
było wówczas bardzo popularne wśród studentów
architektury), osiągając w tym wspólnie z koleżan-
ką ze studiów - a swoją przyszłą żoną - Stanisławą
Sandecką liczące się rezultaty. Szereg z nich, roz-
poczynających słynną w świecie „szkołę plakatu
polskiego”, przechowywanych jest dziś w Muzeum
Plakatu w Wilanowie.
Zbytnie zaangażowanie się w tego rodzaju
działalność, odrywającą od zasadniczych studiów,
skłoniło ojca Nowickiego do nakłonienia go, aby
zaprojektował dla rodziców dom na Bielanach
w Warszawie (ił. 2). Był to początek lat trzydzie-
stych, okres fascynacji ówczesnej młodzieży archi-
tektonicznymi ideami Le Corbusiera, i taka wła-