Studia Waweliana (3.1994)

7. Szafa zaprojektowana przez ks. Ignacego Polkowskiego w 1881 na pomieszczenie
najcenniejszych przedmiotów w skarbcu katedralnym na Wawelu, litografia A. Pru-
szyńskiego wg rys. L. Łepkowskiego (wg Polkowskiego, tabl. nlb.)

Niedostępność innych polskich skarbców —
otwieranych dla zwiedzających tylko przy wy-
jątkowych okazjach39, a na szerszą skalę dopie-
ro w XX wieku (skarbiec jasnogórski i wielicki)40
spowodowała postęp badań nad rzemiosłem ar-
tystycznym przy dużym udziale zabytków z Wa-
welu 41. Już pod koniec XIX wieku szereg przed-
miotów otrzymało monografie42; jeszcze praca
Mańkowskiego o polskich tkaninach i haftach ba-
zuje przede wszystkim na tym łatwo dostępnym

zbiorze 43. Wzmianki o relikwiarzu na głowę Św.
Stanisława czy tzw. kielichu Strzempińskiego
odnajdujemy w wydawnictwach obcojęzycznych
traktujących o sztuce europejskiej 44, a nade
wszystko w pracy Essenweina, w której repre-
zentowane są niemal wszystkie ważniejsze śred-
niowieczne zabytki katedralne 45.

Efekty takiej popularyzacji możemy obserwo-
wać na różnych polach. W tym miejscu pragnę
zwrócić uwagę na obecność przedmiotów z tego

słoniowej w skarbcu katedry na Wawelu (Pamiętnik
Akademii Umiejętności. Wydziały Filologiczny i Histo-
ryczno-Filozoficzny, 5: 1885).

39 Np. skarbiec kościoła Mariackiego w Krakowie
był udostępniony podczas jubileuszu J. I. Kraszewskie-
go w r. 1979.

40 J. Adamczyk, Przewodnik ilustrowany po Ja-
snej Górze w Częstochowie, 2: Skarbiec Jasnogórski,
Częstochowa 1903. Proj. aranżacji ekspozycji skarbca,
autorstwa Adolfa Szyszko-Bohusza, powstał około 1912,
zrealizowany w 1. 1920—1921.

41 J. Kołaczkowski, Wiadomości tyczące się
przemysłu i sztuki w dawnej Polsce, Kraków 1888, s.
693—694, 714, 717; S. Odrzywolski, Zabytki przemy-
słu artystycznego w Polsce, Kraków 1891, z. 4, tabl. 19;
z. 5, tabl. 25; Tegoż, Renesans w Polsce. Zabytki sztu-

ki z wieku XVI i XVII, Wien 1899, tabl. 17, 19, 26;
Lepszy, o. c, s. 263—272, 276, 278.

42 Zob. przyp. 15, 38.

13 T. Mańkowski, Polskie tkaniny i hajty XVI—
XVIII wieku [w:] Studia z dziejów polskiego rzemiosła
artystycznego, 2, pod red. A. Wojciechowskiego,
Wrocław 1954.

44 J. H a m p e 1, Egy fejezet hazai 6tvóssegiink
tórteneteból (Archeologial Ertesitó 1887, s. 130, il. 7);
Tegoż, Das Mittelalterliche Drahtemail. Ein Abschnitt
ungarischer Kunstgeschichte, Budapest 1888, s. 16, il.
12—13; Musterbuch jur Gold- und Silberarbeiter, wyd.
I. Engelhorn, Stuttgart [b.d.], tabl. 130.

43 A. E s s e n w e i n, Die mittelalterlichen Kunstden-
kmaler der Stadt Krakau, Leipzig 1869, passim.

176