DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.26589#0109
Katarzyna Brzezina
Instytut Historii Sztuki UJ
Kraków
KRAKOW SICIE EPITAFIUM STANISŁAWA CHUDZICZA
Epitafium Stanisława Chudzicza, znajdujące się na południowej elewa-
cji kościoła Mariackiego w Krakowie (il. 1), nie wzbudziło dotąd większego
zainteresowania badaczy. Warto mu się jednak dokładniej przyjrzeć nie tyl-
ko ze względu na dawną metrykę, staranne wykonanie, dobrą klasę arty-
styczną i przemyślaną ikonografię, lecz przede wszystkim dlatego, iż
-jak się zdaje - wykazuje ono cechy twórczości najważniejszego polskiego
szesnastowiecznego rzeźbiarza Jana Michałowicza z Urzędowa.
Na początku w. XX na temat epitafium Chudzicza wypowiedział się
Feliks Kopera, widząc w nim najwcześniejszą na naszym terenie realizację
nowego typu epitafium z postacią zmarłego przedstawioną w akcie adora-
cji1. Tym tropem poszła później Krystyna Sinko, wymieniając zabytek
w grupie najstarszych krakowskich epitafiów, ukazujących Chrystusa Ukrzy-
żowanego lub Zmartwychwstałego, adorowanego przez klęczące postacie,
który to temat zaczerpnięto z niemieckiego kręgu kulturowego2. Z kolei Zbi-
gniew Homung uznał, że krakowskie dzieła epitafijne przejęły wspomnianą
koncepcję ikonograficzną bezpośrednio ze Śląska, co więcej, na podstawie
analizy stylistycznej epitafiów kościoła Mariackiego w Krakowie, znaczną
ich część - w tym epitafium Chudzicza - przypisał nieznanym z imienia rzeź-
biarzom śląskim pracującym w Krakowie. Według niego przy realizacji
tych monumentów mogli pracować hipotetycznie trzej rzeźbiarze: Jan Fran-
kenstein, Jakub Werter i Józef Kiezleer3. Interesujące nas tu epitafium
1 M. i S. Cerchowie, F. Kopera, Pomniki Krakowa, t. 2, Kraków-Warszawa 1904,
s. 212. Podobnie uważa Z. Piech, Corpus inscriptionum Poloniae, t. 8, Województwo
krakowskie, red. Z. Perzanowski, z. 2: Bazylika Mariacka w Krakowie, wyd. Z. Piech,
Kraków 1987, s. 44.
2 K. Sinko, Santi Gucci Fiorentino i jego szkoła, Kraków 1933, s. 68.
3 Z. Hornung, Materiały do dziejów stosunków artystycznych polsko-śląskich
w XVI i XVII wieku, „Sprawozdania Wrocławskiego Towarzystwa Naukowego”, 10,
1955 (Dodatek), 1956, s. 10-14. O wpływie renesansowej rzeźby Śląska na tereny Rze-
czypospolitej (w tym Krakowa) zob. też J. Kębłowski, Renesansowa rzeźba na Śląsku
1500-1560, Poznań 1967, s. 193.
Instytut Historii Sztuki UJ
Kraków
KRAKOW SICIE EPITAFIUM STANISŁAWA CHUDZICZA
Epitafium Stanisława Chudzicza, znajdujące się na południowej elewa-
cji kościoła Mariackiego w Krakowie (il. 1), nie wzbudziło dotąd większego
zainteresowania badaczy. Warto mu się jednak dokładniej przyjrzeć nie tyl-
ko ze względu na dawną metrykę, staranne wykonanie, dobrą klasę arty-
styczną i przemyślaną ikonografię, lecz przede wszystkim dlatego, iż
-jak się zdaje - wykazuje ono cechy twórczości najważniejszego polskiego
szesnastowiecznego rzeźbiarza Jana Michałowicza z Urzędowa.
Na początku w. XX na temat epitafium Chudzicza wypowiedział się
Feliks Kopera, widząc w nim najwcześniejszą na naszym terenie realizację
nowego typu epitafium z postacią zmarłego przedstawioną w akcie adora-
cji1. Tym tropem poszła później Krystyna Sinko, wymieniając zabytek
w grupie najstarszych krakowskich epitafiów, ukazujących Chrystusa Ukrzy-
żowanego lub Zmartwychwstałego, adorowanego przez klęczące postacie,
który to temat zaczerpnięto z niemieckiego kręgu kulturowego2. Z kolei Zbi-
gniew Homung uznał, że krakowskie dzieła epitafijne przejęły wspomnianą
koncepcję ikonograficzną bezpośrednio ze Śląska, co więcej, na podstawie
analizy stylistycznej epitafiów kościoła Mariackiego w Krakowie, znaczną
ich część - w tym epitafium Chudzicza - przypisał nieznanym z imienia rzeź-
biarzom śląskim pracującym w Krakowie. Według niego przy realizacji
tych monumentów mogli pracować hipotetycznie trzej rzeźbiarze: Jan Fran-
kenstein, Jakub Werter i Józef Kiezleer3. Interesujące nas tu epitafium
1 M. i S. Cerchowie, F. Kopera, Pomniki Krakowa, t. 2, Kraków-Warszawa 1904,
s. 212. Podobnie uważa Z. Piech, Corpus inscriptionum Poloniae, t. 8, Województwo
krakowskie, red. Z. Perzanowski, z. 2: Bazylika Mariacka w Krakowie, wyd. Z. Piech,
Kraków 1987, s. 44.
2 K. Sinko, Santi Gucci Fiorentino i jego szkoła, Kraków 1933, s. 68.
3 Z. Hornung, Materiały do dziejów stosunków artystycznych polsko-śląskich
w XVI i XVII wieku, „Sprawozdania Wrocławskiego Towarzystwa Naukowego”, 10,
1955 (Dodatek), 1956, s. 10-14. O wpływie renesansowej rzeźby Śląska na tereny Rze-
czypospolitej (w tym Krakowa) zob. też J. Kębłowski, Renesansowa rzeźba na Śląsku
1500-1560, Poznań 1967, s. 193.