DOI Heft:
Nr. 1
DOI Artikel:Rozprawy
DOI Artikel:Drecka, Wanda: Polskie Cranachiana
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.38029#0035
POLSKIE CRANACHIANA
Młodszego przedstawiający księż-
nę w całej postaci (ił. 4), na któ-
ry wydaje mi się, że warto zwró-
cić uwagę ze względu na pewne
analogie z późniejszym malar-
stwem polskim. Być może bo-
wiem, że ten drzeworyt miał coś
wspólnego z portretem Sybilli,
zdobiącym galerię Zygmunta Au-
gusta. Rysy synów książęcych
znamy tylko z portretów funda-
cyjnych z kościoła farnego w
Weimarze.
Do zaginionego portretu Er-
nesta Brunświckiego zachował się
olejny szkic mistrza w Reims58
(il. 5), o mocnych konturach tak
charakterystycznych dla Crana-
cha, gdzie pospolite rysy księcia
są oddane bez pochlebstwa. Są-
dzę, że studium to można powią-
zać z zamówieniem Albrechta.
Ten typ portretu był repre-
zentowany w zbiorach polskich
jeszcze jedną pozycją: zaginio-
nym w 1939 r. portretem ks. sa-
skiego, Jerzego Brodatego, ze
zbiorów P. A. U. w Krakowie,
który według Lepszego mógł na-
leżeć do wyposażenia Zamku na
Wawelu. Przedstawiał bowiem
męża Barbary Jagiellonki, siostry
Zygmunta Starego39.
W zbiorach prywatnych Frąc-
kiewicza przed 1939 r. znaj-
dował się pędzla Cranacha por-
tret księcia saskiego60, który to
obraz mógł przedstawiać Henry-
ka Pobożnego z Miśni, ze wzglę-
du na analogie z portretami jego
z Kassel, z Nowego Yorku i z
Drezna z 1537 r.81. Portret Sy-
billi Klewijskiej Łukasza Crana-
cha St. ze zbiorów Skórzewskich,
opracowany przez Dalbora62, zginął prawdopodobnie
w płomieniach na ratuszu w Lublinie w 1939 r. (il. 6).
II. 14. Łukasz Cranach St., Lukrecja, r. 1538. Muz.Narodowe w Warszawie
(Fot. J. Mierzecka)
Portret „en pied“ księżniczki z Muzeum Na-
rodowego w Warszawie ze zbiorów wilanowskich
,>8 Friedlander M. J. u. Rosenberg J., jw., Text,
tabl. 6, s. 15.
,IJ Lepszy L., Studia nad obrazami krakowskiemi.
Dzieło Łukasza Cranaxha Starszego w zbiorach Pol-
skiej Akademii Umiejętności, Prace K. H. S. V (1930);
Wystawa zabytków sztuki i kultury z epoki polskiego
renesansu, Kraków 1930, poz. 36, s. 17, 10; Tomkie-
wicz W., Katalog obrazów wywiezionych z Polski przez
okupantów niemieckich w latach 1939—1945., I. Malar-
stwo obce, Warszawa 1949, poz. 164, gdzie jest okre-
ślony jako warsztat Ł. Cranacha St.
60 Archiwum klisz w Muzeum Narodowym w War-
szawie, nr kl. 681.
61 Friedlander M. J. u. Rosenberg J., jw., poz.
256, 255, 286.
62 Dalbor W., jw.; Muzeum Wielkopolskie w Po-
znaniu, Poznań 1923, s. 36; Gumowski M., Muzeum
Wielkopolskie w Poznaniu, Kraków 1924; tenże, Ze
studiów nad Cranachem, Rocznik Muzeum Wielko-
polskiego za rok 1923, Katowice 1925, s. 38; Fried-
lander M. J. u. Rosenberg J., jw., s. 73, poz. 244,
s. 106, s. 73.
21
Młodszego przedstawiający księż-
nę w całej postaci (ił. 4), na któ-
ry wydaje mi się, że warto zwró-
cić uwagę ze względu na pewne
analogie z późniejszym malar-
stwem polskim. Być może bo-
wiem, że ten drzeworyt miał coś
wspólnego z portretem Sybilli,
zdobiącym galerię Zygmunta Au-
gusta. Rysy synów książęcych
znamy tylko z portretów funda-
cyjnych z kościoła farnego w
Weimarze.
Do zaginionego portretu Er-
nesta Brunświckiego zachował się
olejny szkic mistrza w Reims58
(il. 5), o mocnych konturach tak
charakterystycznych dla Crana-
cha, gdzie pospolite rysy księcia
są oddane bez pochlebstwa. Są-
dzę, że studium to można powią-
zać z zamówieniem Albrechta.
Ten typ portretu był repre-
zentowany w zbiorach polskich
jeszcze jedną pozycją: zaginio-
nym w 1939 r. portretem ks. sa-
skiego, Jerzego Brodatego, ze
zbiorów P. A. U. w Krakowie,
który według Lepszego mógł na-
leżeć do wyposażenia Zamku na
Wawelu. Przedstawiał bowiem
męża Barbary Jagiellonki, siostry
Zygmunta Starego39.
W zbiorach prywatnych Frąc-
kiewicza przed 1939 r. znaj-
dował się pędzla Cranacha por-
tret księcia saskiego60, który to
obraz mógł przedstawiać Henry-
ka Pobożnego z Miśni, ze wzglę-
du na analogie z portretami jego
z Kassel, z Nowego Yorku i z
Drezna z 1537 r.81. Portret Sy-
billi Klewijskiej Łukasza Crana-
cha St. ze zbiorów Skórzewskich,
opracowany przez Dalbora62, zginął prawdopodobnie
w płomieniach na ratuszu w Lublinie w 1939 r. (il. 6).
II. 14. Łukasz Cranach St., Lukrecja, r. 1538. Muz.Narodowe w Warszawie
(Fot. J. Mierzecka)
Portret „en pied“ księżniczki z Muzeum Na-
rodowego w Warszawie ze zbiorów wilanowskich
,>8 Friedlander M. J. u. Rosenberg J., jw., Text,
tabl. 6, s. 15.
,IJ Lepszy L., Studia nad obrazami krakowskiemi.
Dzieło Łukasza Cranaxha Starszego w zbiorach Pol-
skiej Akademii Umiejętności, Prace K. H. S. V (1930);
Wystawa zabytków sztuki i kultury z epoki polskiego
renesansu, Kraków 1930, poz. 36, s. 17, 10; Tomkie-
wicz W., Katalog obrazów wywiezionych z Polski przez
okupantów niemieckich w latach 1939—1945., I. Malar-
stwo obce, Warszawa 1949, poz. 164, gdzie jest okre-
ślony jako warsztat Ł. Cranacha St.
60 Archiwum klisz w Muzeum Narodowym w War-
szawie, nr kl. 681.
61 Friedlander M. J. u. Rosenberg J., jw., poz.
256, 255, 286.
62 Dalbor W., jw.; Muzeum Wielkopolskie w Po-
znaniu, Poznań 1923, s. 36; Gumowski M., Muzeum
Wielkopolskie w Poznaniu, Kraków 1924; tenże, Ze
studiów nad Cranachem, Rocznik Muzeum Wielko-
polskiego za rok 1923, Katowice 1925, s. 38; Fried-
lander M. J. u. Rosenberg J., jw., s. 73, poz. 244,
s. 106, s. 73.
21