Instytut Sztuki (Warschau) [Hrsg.]; Państwowy Instytut Sztuki (bis 1959) [Hrsg.]; Stowarzyszenie Historyków Sztuki [Hrsg.]: Biuletyn Historii Sztuki (16.1954)

WITOLD MAISEL

nego. A tak mają być trzy sklepiste piwnice z szyją
piwniczną i drzwi z jednej piwnice do drugiej.
To jest pierwszy szos ziemny13.
Wtóry szos 14
f. 266 v.

Trzeci szos 22.
Wykusz nad fortą tak ostawić jako teraz jest, tylko
schód złamać i rozprzestwornić tejże izfoedki23 i ochę-
dożyć, wszystko i oprawić, jako piece, drzwi, pawi-
ment 24, kędyżkolwiek potrzeba.


f. 267.
Mur między te-mi izbedkami, jako najsnadniej bę-
dzie mogło być, na for-
cie wyłamać i przebu-
gować25 do drugiego wy-
kusza mielcarskieigo-, a-
by sień respondowała20
sieni wykusza mielcar-
skiego.
Na kuchni27 ma być
Izba Communis28, tak
długa i szeroka jako
kuchnia jest ze wszyst-
kimi dostatki.
Z tej sali podle izby
pospolitej, ganek z drze-
wa uczynić, a tam wy-
chód wywieść aż w rze-
kę.
Pod tym gankiem ko-
mory do drew uczynić,
które mają być w za-
warciu obwarowane, aby
tam stąd forteczka ani
prze[j]ście żadne na wał
nie było wiecznymi cza-
sy z zawarciem.
Ganek przykryty ma
być dachówką.
Z tej sieni, albo sale,
przekować do ks. Toma-
sza do izbedki, na izbę
proboszczowi S. Stani-
slai, a z sionki, która
jest za izbą, kownatkę
uczynić cum camino, je-
śliżeby się w salę izbed-
ka wpuściła wykusza
mielcarskiego.

Naprzód w mielcarskim wykuszu podle forty schód
na fortę złamać i wpuścić w sień, w sieni schód uczy-
nić kędy będzie na[j]-
snadniej, jeśli trzeba bę-
dzie odmienić.
Kuchnia ma być z
gruntu wymurowana, na
dłużą 15 od muru starego
łokiet trzynaście, z mu-
rem ku wodzie16. Na
szerzą 17 łokiet, z murem,
dziesięć.
W tej kuchni zbudo-
wać śpiżarnię jedną i
niewieścią komorę z ko-
minkiem et necessario-
lum 18.
A z tej kuchni fortkę
do drew zbudować dla
prze[j]ścia na wał, która
fortka dobrze obwaro-
wana ma być w nocy od
Urzędu miejskiego po-
znańskiego i klucz od
zamków do tejże forty
ma być [w] przechowa-
niu 19 ratusznym, jako od
inszych bron20 miejskich.
A forta na każdy
dzień z rana przez cze-
ladź miejską ku potrze-
bie przechodzenia na wał
ma być otworzona, i na
każdą noc z wieczora,
jako insze brony miej-
skie, zamykana, aby ta-
mo na wał w nocy
prze[j]ście nikomu wol-
ne nie było, wiecznymi
czasy,
A sieni do wykusza
ks. Tomasza przeskle-
pić, jeśli rozebrany nie
będzie. Uczynić drzwi
do infirmaryi21 żakow-
skiej, która będzie uczy-
niona [w] wykuszu Tomaszewym na dole, sieniczkę zo-
stawiwszy i drzwi, które już są.

Czwarty szos 29.
Na czwartym szosu
uczynić komor statecz-
nych dwanaście, po ło-
kiet ośmi na dłużą, a po
sześci na szerzą, z ko-
miny.
A iż ten trzeci wykusz teraz, ex nunc praeposito et
mansionariis eisdem S. Stanisląi cum aliis sacerdoti-

II. 1. Głowa Chrystusa ze sklepienia Sali Odrodzenia
ratusza poznańskiego, rzekoma podobizna J. B. Quadro.
(Fot. Z. Czarnecki)

13 Tj. pierwsza kondygnacja — podziemie.
14 Druga kondygnacja — przyziemie.
15 Na długość.
10 Ku odnodze Warty opływającej wtedy łukiem
kościół Bożego Ciała i wpływającej koło Bramy Wroc-
ławskiej do fosy miejskiej.
17 Na szerokość.
18 Z ustępem.
19 W oryginale „ma bydź przi chowanym11.
20 Bram.

21 Izby chorych.
22 Trzecia kondygnacja, tj. pierwsze piętro.
23 Pisarz miejski konsekwentnie używa formy .,iz-
bedka'1 (od izba), a nie „izdebka11.
24 Posadzka.
25 Przerzucić łukiem.
20 Odpowiadała.
27 Nad kuchnią.
28 Świetlica.
29 Czwarta kondygnacja, czyli drugie piętro.

320