DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.3576#0108
76 COMMENTARIA DE JNTIjQUIS SCALPT0R1BUS
in flu&ibus infidet. Peramplum yelum tenet Venus, quo cupidinem obtegere velie videtur,
Haec arcanam quamdam compleftitur lignificationem , quam adfequi admodum difficile efl:,
Venerem e mari einergcntem fagax Artifex repraefentajfe ego arbitrar, quod cimi velo in manibus
fefe velit abftergere , & ficut in quantum ars conceda, caput vertit pulcbras pygas intuens, fic
Venerem Callipygani indicare voluerit, quae Syracufis templum habuit, cairn lepida origo ab Athe-
naeo (9) narratur,
En etiam ad buina tabulae ornamenttm Veneris piarinae ftatuam (*) ante oculos pono. Haec Venus
praeftantis opificii fiat cimi Cupidine eius filìo qui eft fupra Delpbinum amabilem eius matrem fpectans ;
perno efl qui magna cum voluptate non fufpiciat Veneris pulcbritudinem venuflatemque non tam in
vili tu, quam in omnibus eius partibus abfolutijjimìs, quamvis haec ftatua fit ingentior vero, & aetatem
triginta cìrciter annorum oftentans & partes praeter naturarti infoeminis grandiores invenuftam figuravi
femper demonfìrent, & aetas triginta annorum foeminae elegantiae decem & 0B0 ann. campar ari non
queat: nullatenas tanta arte & magifterio a celeberrimo artifice Gracco excalpta efl, ut inter elegan-
pores ftatuas recenferi potefl.
Hoc monumentimi in vìa Labicana, prope Columnam Latiì oppidum, a Marcinone Fr, Roberti
Macerat. repentini eft, atque magiflra manti periti/fimi Artificis Retri Vacilli Romani fumma elegantia
bracino dextro ìngeniofe ìnftauratum.
In Marchionìs Cornovaglia Vinea, contra Palatinum, quatuor ab bine annis Veneris ftatua reperta
fuit ami infcriptione in bafi pofìta. A FIO 7HC EN TPflAAI A*POAITHC MHNOPANTOC EOOIEt.
MENOPHANTOS A TROIA VENERE (HANC STATUAM) FACIEBAT , De hac Venere dici fané
licet, quod in Antbolog. lìb. 4. cap. 12. pag. 365. refertur.
Egregiam pulchrae Veneris formarti afpice; dices
Laudo equidem fard Iudicium Paridis ,
Ex bis quae a nobìs relata funt apparet in camitatu Veneris marìnae & Cupidinum fuijfe Delpbines,
Gratior ergo Veneri Delpbin quam caeterae maris belluae . Id quidem non temere commenti funt Artifices.
Pbilantropia enim quaedam , & fenfus amoris erga, bomìnes deprebenfus eft in eo pifee, a quo Arion cimi
fé in mare deiecijfet, clickur exceptus dorfo, & ad lìtus delatus, ut Herodotus narrat (io). De miro
Delphinis in puerum amore, <& quomodo eius exftin&i defiderio perierit, fabella band illepida eft apud
Aulum Gellium (11). Praecipuo cultu marinam Venerem lidia Augufli filia profequebatur, & Veneris
^ornine gaudebat. In nummo cum capite luliae efl infcriptio IOTAIAN A4POAITHN (12) ideft IULIAM
VE-
(p) Athen. Deipn. lìb. u, infine . Sic autem voluptatl in--
«;ubuere eius aetatis homines, ur Callipygae Veneri remplum
aedificarint hac de caufla . Rullici viri formofae duae filiae
in publicam viam egreffae , ambitiolìus inter fé decertabant,
utti pulchriores nates effent. Praetereunti iuveni, cuius
pater fenior erat, infpiciendas fé ambae obtulemnt. Utram-
que ille confpicatus, natu maioris pulchriores effe iudicavit,
& eius amore captus eft . Reverfus in urbem cum aeger
decubuiffet, ìuniori fratri expofuit, quod acciderat, Rus ilio
profeftus , & puellas intuitus, alterarti amavit. Iuvenum
pater cum inftaret, ut fplendidius matrimonium libi quae-
rerent, idque perfuadere non poffet, puellarum non invito
parente illas evocat ex agro, & cum filiis collocar. Eas;
Cives mtAnwym nominarunt, ut narrat in iambis Cercidas.
Megapolitanus his verbis. Syracufis CaUifygon par fuit.
Amplas facilitate! naSae ìllae Veneri , quam & Callipygon,
Komhiarunt, aedem confiruxeruut, hoc etiam in jambii Arche*
iaus fcripftt. Rem Eruditi! folertius invcjiigandam reljtiquo ,
Amor ridens fodalitio Veneri! per mare natanti! Delphino
ìnfidens ab Anacreonte Ode fi, p. in, ìnducitur in lepidijjtma
Dijct Venerem habentì! deferìptione .
Choreis frequenfque Delplun
Ibi marmor eft fatigans,
Humeris vehens Amorem
Parker , Cupidinemque
Quatientem utrumque rifu
Iuvenile cor dolofo .
(*) Tav. Vili.
(ic) Hcrod. lìb. 1, & Ovid, Fajt. Hk 2. * Aelian. de Nat.
Animai, lìb. a, cap. 4f.
(11) Atti. Geli. lìb. 7. cap. S. vide etiam Vlutarcbum de
folertia Animai, /edpraeciptte Aelian. de Nat. Animai, lìb. 6.
cap. 15.
(12) Haym Tefovo Britannica voi. 1. pag. 177-
v
OR
Jt, 'ii"
t.1
f*af*
ie/la/fatua
:i più grar
]mi«^«
(fa» daJ
nente nel bra
coni
IO]
rt
' 1 di Venere n
:fce ha una certa
-amarai-;
-el vederlo.
INI "tf':-
Ars
'•Kit.
CCS a*
in flu&ibus infidet. Peramplum yelum tenet Venus, quo cupidinem obtegere velie videtur,
Haec arcanam quamdam compleftitur lignificationem , quam adfequi admodum difficile efl:,
Venerem e mari einergcntem fagax Artifex repraefentajfe ego arbitrar, quod cimi velo in manibus
fefe velit abftergere , & ficut in quantum ars conceda, caput vertit pulcbras pygas intuens, fic
Venerem Callipygani indicare voluerit, quae Syracufis templum habuit, cairn lepida origo ab Athe-
naeo (9) narratur,
En etiam ad buina tabulae ornamenttm Veneris piarinae ftatuam (*) ante oculos pono. Haec Venus
praeftantis opificii fiat cimi Cupidine eius filìo qui eft fupra Delpbinum amabilem eius matrem fpectans ;
perno efl qui magna cum voluptate non fufpiciat Veneris pulcbritudinem venuflatemque non tam in
vili tu, quam in omnibus eius partibus abfolutijjimìs, quamvis haec ftatua fit ingentior vero, & aetatem
triginta cìrciter annorum oftentans & partes praeter naturarti infoeminis grandiores invenuftam figuravi
femper demonfìrent, & aetas triginta annorum foeminae elegantiae decem & 0B0 ann. campar ari non
queat: nullatenas tanta arte & magifterio a celeberrimo artifice Gracco excalpta efl, ut inter elegan-
pores ftatuas recenferi potefl.
Hoc monumentimi in vìa Labicana, prope Columnam Latiì oppidum, a Marcinone Fr, Roberti
Macerat. repentini eft, atque magiflra manti periti/fimi Artificis Retri Vacilli Romani fumma elegantia
bracino dextro ìngeniofe ìnftauratum.
In Marchionìs Cornovaglia Vinea, contra Palatinum, quatuor ab bine annis Veneris ftatua reperta
fuit ami infcriptione in bafi pofìta. A FIO 7HC EN TPflAAI A*POAITHC MHNOPANTOC EOOIEt.
MENOPHANTOS A TROIA VENERE (HANC STATUAM) FACIEBAT , De hac Venere dici fané
licet, quod in Antbolog. lìb. 4. cap. 12. pag. 365. refertur.
Egregiam pulchrae Veneris formarti afpice; dices
Laudo equidem fard Iudicium Paridis ,
Ex bis quae a nobìs relata funt apparet in camitatu Veneris marìnae & Cupidinum fuijfe Delpbines,
Gratior ergo Veneri Delpbin quam caeterae maris belluae . Id quidem non temere commenti funt Artifices.
Pbilantropia enim quaedam , & fenfus amoris erga, bomìnes deprebenfus eft in eo pifee, a quo Arion cimi
fé in mare deiecijfet, clickur exceptus dorfo, & ad lìtus delatus, ut Herodotus narrat (io). De miro
Delphinis in puerum amore, <& quomodo eius exftin&i defiderio perierit, fabella band illepida eft apud
Aulum Gellium (11). Praecipuo cultu marinam Venerem lidia Augufli filia profequebatur, & Veneris
^ornine gaudebat. In nummo cum capite luliae efl infcriptio IOTAIAN A4POAITHN (12) ideft IULIAM
VE-
(p) Athen. Deipn. lìb. u, infine . Sic autem voluptatl in--
«;ubuere eius aetatis homines, ur Callipygae Veneri remplum
aedificarint hac de caufla . Rullici viri formofae duae filiae
in publicam viam egreffae , ambitiolìus inter fé decertabant,
utti pulchriores nates effent. Praetereunti iuveni, cuius
pater fenior erat, infpiciendas fé ambae obtulemnt. Utram-
que ille confpicatus, natu maioris pulchriores effe iudicavit,
& eius amore captus eft . Reverfus in urbem cum aeger
decubuiffet, ìuniori fratri expofuit, quod acciderat, Rus ilio
profeftus , & puellas intuitus, alterarti amavit. Iuvenum
pater cum inftaret, ut fplendidius matrimonium libi quae-
rerent, idque perfuadere non poffet, puellarum non invito
parente illas evocat ex agro, & cum filiis collocar. Eas;
Cives mtAnwym nominarunt, ut narrat in iambis Cercidas.
Megapolitanus his verbis. Syracufis CaUifygon par fuit.
Amplas facilitate! naSae ìllae Veneri , quam & Callipygon,
Komhiarunt, aedem confiruxeruut, hoc etiam in jambii Arche*
iaus fcripftt. Rem Eruditi! folertius invcjiigandam reljtiquo ,
Amor ridens fodalitio Veneri! per mare natanti! Delphino
ìnfidens ab Anacreonte Ode fi, p. in, ìnducitur in lepidijjtma
Dijct Venerem habentì! deferìptione .
Choreis frequenfque Delplun
Ibi marmor eft fatigans,
Humeris vehens Amorem
Parker , Cupidinemque
Quatientem utrumque rifu
Iuvenile cor dolofo .
(*) Tav. Vili.
(ic) Hcrod. lìb. 1, & Ovid, Fajt. Hk 2. * Aelian. de Nat.
Animai, lìb. a, cap. 4f.
(11) Atti. Geli. lìb. 7. cap. S. vide etiam Vlutarcbum de
folertia Animai, /edpraeciptte Aelian. de Nat. Animai, lìb. 6.
cap. 15.
(12) Haym Tefovo Britannica voi. 1. pag. 177-
v
OR
Jt, 'ii"
t.1
f*af*
ie/la/fatua
:i più grar
]mi«^«
(fa» daJ
nente nel bra
coni
IO]
rt
' 1 di Venere n
:fce ha una certa
-amarai-;
-el vederlo.
INI "tf':-
Ars
'•Kit.
CCS a*