DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.3576#0150
118 COMMENTARI! DE ANTIQUIS SCALPTOR1BUS
Nullibi congruentius, quam beic Martis figura locavi pojje videtur, quum etiam Deus ìffie belli
fit praefes, & commune in bello cimi Minerva habeat imperlimi (9). In fede triangulari candelabrorum
Domus Barberinae, ( quae reperta funi in Villa Tìburtina Adriani Imperatori! in loco qui Academìa
nuncupatur (io)) Mars vifitur ftans anaglyphice ex celienti ffiylo fculptus, juvenili (*) aetate, nudo
torpore, & galea duplici crifiarum ordine ornata, in cuìus medio efl Leo ac defuper Gryphus. Clamis
ab humerìs defluens finiffiro excipitur brachio, quo longam baffiam cufpide munitam tenet, dextro in
femur nititur. In vultu apparet ferocitas, & belliger animus, qui {amen leni mìfcetur majeftate,
vigor'que per omnia fundìtur membra. In Martis nuditate indicare voluijfe artificem arbitrar quod
in bello quilibet magno animo, & impavido effe deb et, ideo q uè mtminis tranquillitatem oflendijfe,
prout Morellius (n) inquìt in nummo C. lui. Caefaris, in quo Mars nudus, feu tranquilli^, ftans
galeatus, dextra haftam tenens, laeva parazonium. Antiqui fculptores mine placidos, nunc iratos
Deos exhibebant, ut infinita monumenta teftantur. Etfi vero Romani plurimum bello indulferint, nib'da-
tameli minus non tam frequenti e tilt u Martem prof e■ quitti funt, quam nonnullo s alios Deos, & po-
tìjjimimi Venerem Aefculapiumque, Numina Salutis & Voluptatis.
Quod ad galeam fpeclat, ubi jubatus Leo cum Grypho, fagacìter fignificatur tcrror, quo Mars
boftes afficit, ut cecinit antiquus Poeta: Ferarum riftu terrificane galeae. Duplicem crifiarum or-
flinem Caria gens reperit, ut inquìt Herodotus (12) quippe galeis criftas imponendas primi often-
derunt Cares, quae galeae faepe ferarum formis fabricantur, prout erat Turni galea, de qua h-
quìtur Virgilius (13).
Cui triplici crinita juba galea alta Chimeram
Suftinet Aetneos efflantem faucibus ignem.
SA-
(9) Mars ab co ( appallatiti efl ) quod maribus in bello duo candclabra marmorea acantho ìncifa cum pedibus trian-
praeeft, inquìt Varrò da lingua lat. lib. 4. pag. 18. idem gularibus, in quorum larcrìbus fìgurao anaglyptico opere
Ovid. lib. 3. Fajì. v 85. & Homerus lib. y. lliad. v. 42S. affabre exculptae erant. Illa candelabri jam funt Inter an«
& in Hymuo Palladis pag. 553. iuquit .
Palladem Minervam Patronam nrbium principio canere
Gravem; cui cum Marte curae funt bellica opera.
(io) lcbnograpbìa Vìllae Tibttrtiuae Hadriani Caefaris
fap. 11. pag. 33. unni. 31, R. P. p. Bulgarinus fub terra
invenit cellulas quafdam ruinis oppletas, e quibus extraxi^
tiquitates Cardinalis Barberini .
(*) Tav. XIII. iV. /.
(11) Morelli Tbaf. numifm. pag. 92.
(12) Herodotus lil. 1. cap. 171.
(13) Virg. lib, 7, 4en. ver/. 7S5,
f
unLe°
;0°
,ei qua
>,0
?+&*
(C
lDjmo rn
„ membra ■
ve
dev
<ì
conforme
;,.GHant
/ Y..„ infiniti 1
hefpettaal
.are il terre
0tè ed cefo dell
, come dice
•Imi, i quali
S'»> del quale di
Cd triplice c'wu
finemente ado.
ìhacciando fuffii
Me fauci trai,
*' "' Pag.
Nullibi congruentius, quam beic Martis figura locavi pojje videtur, quum etiam Deus ìffie belli
fit praefes, & commune in bello cimi Minerva habeat imperlimi (9). In fede triangulari candelabrorum
Domus Barberinae, ( quae reperta funi in Villa Tìburtina Adriani Imperatori! in loco qui Academìa
nuncupatur (io)) Mars vifitur ftans anaglyphice ex celienti ffiylo fculptus, juvenili (*) aetate, nudo
torpore, & galea duplici crifiarum ordine ornata, in cuìus medio efl Leo ac defuper Gryphus. Clamis
ab humerìs defluens finiffiro excipitur brachio, quo longam baffiam cufpide munitam tenet, dextro in
femur nititur. In vultu apparet ferocitas, & belliger animus, qui {amen leni mìfcetur majeftate,
vigor'que per omnia fundìtur membra. In Martis nuditate indicare voluijfe artificem arbitrar quod
in bello quilibet magno animo, & impavido effe deb et, ideo q uè mtminis tranquillitatem oflendijfe,
prout Morellius (n) inquìt in nummo C. lui. Caefaris, in quo Mars nudus, feu tranquilli^, ftans
galeatus, dextra haftam tenens, laeva parazonium. Antiqui fculptores mine placidos, nunc iratos
Deos exhibebant, ut infinita monumenta teftantur. Etfi vero Romani plurimum bello indulferint, nib'da-
tameli minus non tam frequenti e tilt u Martem prof e■ quitti funt, quam nonnullo s alios Deos, & po-
tìjjimimi Venerem Aefculapiumque, Numina Salutis & Voluptatis.
Quod ad galeam fpeclat, ubi jubatus Leo cum Grypho, fagacìter fignificatur tcrror, quo Mars
boftes afficit, ut cecinit antiquus Poeta: Ferarum riftu terrificane galeae. Duplicem crifiarum or-
flinem Caria gens reperit, ut inquìt Herodotus (12) quippe galeis criftas imponendas primi often-
derunt Cares, quae galeae faepe ferarum formis fabricantur, prout erat Turni galea, de qua h-
quìtur Virgilius (13).
Cui triplici crinita juba galea alta Chimeram
Suftinet Aetneos efflantem faucibus ignem.
SA-
(9) Mars ab co ( appallatiti efl ) quod maribus in bello duo candclabra marmorea acantho ìncifa cum pedibus trian-
praeeft, inquìt Varrò da lingua lat. lib. 4. pag. 18. idem gularibus, in quorum larcrìbus fìgurao anaglyptico opere
Ovid. lib. 3. Fajì. v 85. & Homerus lib. y. lliad. v. 42S. affabre exculptae erant. Illa candelabri jam funt Inter an«
& in Hymuo Palladis pag. 553. iuquit .
Palladem Minervam Patronam nrbium principio canere
Gravem; cui cum Marte curae funt bellica opera.
(io) lcbnograpbìa Vìllae Tibttrtiuae Hadriani Caefaris
fap. 11. pag. 33. unni. 31, R. P. p. Bulgarinus fub terra
invenit cellulas quafdam ruinis oppletas, e quibus extraxi^
tiquitates Cardinalis Barberini .
(*) Tav. XIII. iV. /.
(11) Morelli Tbaf. numifm. pag. 92.
(12) Herodotus lil. 1. cap. 171.
(13) Virg. lib, 7, 4en. ver/. 7S5,
f
unLe°
;0°
,ei qua
>,0
?+&*
(C
lDjmo rn
„ membra ■
ve
dev
<ì
conforme
;,.GHant
/ Y..„ infiniti 1
hefpettaal
.are il terre
0tè ed cefo dell
, come dice
•Imi, i quali
S'»> del quale di
Cd triplice c'wu
finemente ado.
ìhacciando fuffii
Me fauci trai,
*' "' Pag.