DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.3576#0218
i26 COMMENTARI A DE ANTIQU1S SCALPTORIBUS
Lauro tiliquando redimitus in gemmls Caufaei (5) confpkitur, quum inagnam in lauro vìrtuteni
piedicam fcriptores (7) crediderint, & pluribus piorbis prode fé, ufi defcribit Feftus he. eh. laurea
poronatur, quod ea arbor plurimorum fic remediorum.
Varia Aefeulapio tributa fuerunt epitheta : praecipua vero funt SQTflP, & òipi5«o« Anguitenens,
ami & ipfe fub ipfius ferpentis fpecie coleretur, tefie Anobio (8).
In praecipuìs Aefculapii monumentìs Pergamenorum nummus eft recenfendus, in quo veluti
triumphans a Cemauris, qui facevi accenfam tenent, geflatur. Praeclarum hoc numifma Fed. Mo-
retti edidit in fpecimine (9), quod praefiantifima Ezecbielis Spanbemii dijfertatio fequitur, & pri-
mi moduli Antonii Pii numifma eximium, pelici juris faSum ab eodem Spanhemio 0tque expli-
catum (ro), in quo poftica ex parte Tyberìna confpkitur Infila (n) Tyberis figura ornata, &
navis cimi Serpente & epigraphe AESCULAP1US, qui Epidauro An. U. C. 461. accerfitus fub
Serpentis figura ad Romani fervandam triennio continuo peftilentia vexatam falutem urbi attulìt, &
fiitelam ; quae omnia a multis fcriptoribus, & eleganter ab Ovidio prò dita funt (12).
Hac in Infida (13) templum Aefeulapio clicatum fuit eodem prorfus in loco, quo mine Livi
Bartholomaei afurgit Ecclefia. Forma Infulae navem referebat cinclam muris incruflatis e mar-
more, hodieque in extraiutate hortulì Francifcanonmi Serpens cum Aefeulapio anaglyphico opere ela-
boratus afpicitur.
In
{6) Cauf. Tal,. 2. Montf. A/itiq. voi. i. pag. 2. Tab. i86\
j&" Gefneri Numi/m. Popul- & urb. Tali. 20. & Tah. 36,
(7^ Vide Galeri. & Pli». lib. 23 cap. 8. Inter alia Ae-
fculapii fymbola eft Cauis, ut docet Feftus loc cìt. Canes
adhibentur ejus tempio, quod is uberibus Canis fit nutri-
tus. Simulacritm Aefculapii celeberrimttru a Pbidia fculptam
cum Cane ante pedes in Epidauro fpeilnbatur. Athenagor.
Legat. prò Criftiaa. cap. 17. Et Moufaucon in Diar. Ita-
fico pag. 302. Cajetae in Ecclefia S. Erafrai extare figu-
rarti, fub cujus capite Aquila, fub pedibus Canis , ibidem,
que circnmvolutus Serpens ; eftque fenili vultu , qualem
vulgo exprimunt Aefculapium : haec fymbolice . Gallus huic
Deo facer propter vigilantiam (af bene aniiiiadverfit CLP,
Galeotti Muf. Odefc. Tab. io. voi. 2. pag. 2$. ) quae vir-
tus medicorum propria effe debet. Et ob eam fortafie cau-
fam huic Deo Socrates Gallum tellamento moiiturus rcli-
quit. Morelli in Tbefaur fami/, pag. 164 ait : Aefeulapio
facer fuit Gallinaceus , & cui Gallina, tefte Fefto in voce
Infida , immolabatur, quod fiebat poli: receptam valetu-
dinem , uti Jocuimus ad Tertullian. Apolog cap. 46". Erat
autem haec avis Aefeulapio facra , nipote quae plurimum
confert illis, qui ex morbo recentes funt, Adeundus eft
Covsperin Socratis vita pag. 220. , (tenti Coftautii Laudi Inter
numifm. explanatìones pag. 347. ubi multa de Aefculapii gallo
ingeniofe explìcaiitur In Monfaucoii Antìq. voL j. p. 2. pag.
286. T. 183, ». 3. vifìtur Aefculapius , capitf radiis orna-
to , fini (ira gettante baf illuni cum ferpente, ante pedes Gal-
lus . Eademque in tabula mini. 4. Aefculapii nummus obfer-
vatur noóluam ante pedes, habentis . Nottua Aefeulapio tri-
buitur ob praecipuum fortaffe cultum , quo illuni Atbenienfes
profequebaiitiir , vel quia nottua fapientiae Millervae inftgne eft.
Vide Erizzo difeorfo fopra le Medaglie pag. 373. Nonnulla
Athenìenfium numifinata Aefculapium raprefentantia refert
Haym Tefor. Brit. voi. 2. pag. jS. Immolabatur etiam , ut
iuquit Servius in 2. Georg. Virgil. Capra Aefeulapio» qui
eft Deus falutis .
(8) A''»- cantra gentes lìb. 7. pag. 314. In nummo Mufeì
Pembfock numifm. Ant. Pembrock Syllog. pag. 2, Tab. 36- una
ex parte Aefculapii lauro redimiti caput vifttur, altera vero ci/la,
ad quam circumvolvitur ferpens , qui fé erìgit, epigrapbe ftp-
poftta isKAHm is suTHPOs, Aefculapius confervator . Hunc
minimum a populis Cois percuotivi arbitrar , ubi magnopere co-
lebatur ; qua de confa plurimi borum populorum nummi cum
ejus effìgie , é» ferpente fpsltantur .
(9) Fed. Morelli fpecimen. Rei nummariae pag. 132.
(io) E-z.ec. Spaubem. de Praeft. & ufu iitwt. edit. in 4,
pag. 181.
(11) Haec infitta a Dioriy/ìo Halle- Uh. ;. nuncupattir In-
fitta Sacra Aefculapii, & a Svet. in Claud. cap. 2;. Infitti
Aefculapii, a Claudi ano de land, Stiliconis verf. 173. Infitta
Tyberìna , a Plutarcbo in Othon. vita Infila Mefopotnmìa .
Quomodo haec infula orto fit vide Tìt. Liv. Dee. 1. liti. -•
Cap. 5. & Plutarch. in Val. Public, vita .
(12) Oyid. Metani, lib. 1;. verf. 736".
Jamque caput rerum Romanam intraverat urbem :
Erigitur ferpens, fummoque acclivia malo
Colla movet, fedefque fibi circumfpicit aptas.
Scinditur in geminas partes circumfiuus amnis,
Infula nomen habet, laterumque a parte duoruin
Porrigit aequales media, tellure lacertos.
Huc fé de Latia pinu Phoebeius anguis
Contulit, & finem fpecie coelefte refumpta
tuctibus impofuit, venitque falutifer Urbi .
Tìt, Liv, Dee. 1. lib. io. cap. 32, Val. Maxim. IH- '• '"
8. nulli, ì. Plin. bift. Ub, 29, cap, 4. Claud. de Land- Std'c-
verf. 171. $• Lue, Fior, Epìtam. bift. Roman, lib. u- p■ -6"1'
(r3) Ejus longitudo vigiliti qitiuque fupra dticentos eft PV
fuiim, latitudo quiuquagiuta non excedit.
tèf
ibp
pjflih.Moi
1 (tósi Hi». Pop1
fc)V(Hfa,cP]
WliEbfy'o è ili
pattimi! il di
«fcraìi; vedeva
'HiirouBdaPid
WWhk cap
,*•***«. Xdla
I, tf ^finw ]
"t-V-ìla
\"*»t0l, "i
PUH,
<«!,,
W , ,seSoofani
Ia tei]
%« eh
Lauro tiliquando redimitus in gemmls Caufaei (5) confpkitur, quum inagnam in lauro vìrtuteni
piedicam fcriptores (7) crediderint, & pluribus piorbis prode fé, ufi defcribit Feftus he. eh. laurea
poronatur, quod ea arbor plurimorum fic remediorum.
Varia Aefeulapio tributa fuerunt epitheta : praecipua vero funt SQTflP, & òipi5«o« Anguitenens,
ami & ipfe fub ipfius ferpentis fpecie coleretur, tefie Anobio (8).
In praecipuìs Aefculapii monumentìs Pergamenorum nummus eft recenfendus, in quo veluti
triumphans a Cemauris, qui facevi accenfam tenent, geflatur. Praeclarum hoc numifma Fed. Mo-
retti edidit in fpecimine (9), quod praefiantifima Ezecbielis Spanbemii dijfertatio fequitur, & pri-
mi moduli Antonii Pii numifma eximium, pelici juris faSum ab eodem Spanhemio 0tque expli-
catum (ro), in quo poftica ex parte Tyberìna confpkitur Infila (n) Tyberis figura ornata, &
navis cimi Serpente & epigraphe AESCULAP1US, qui Epidauro An. U. C. 461. accerfitus fub
Serpentis figura ad Romani fervandam triennio continuo peftilentia vexatam falutem urbi attulìt, &
fiitelam ; quae omnia a multis fcriptoribus, & eleganter ab Ovidio prò dita funt (12).
Hac in Infida (13) templum Aefeulapio clicatum fuit eodem prorfus in loco, quo mine Livi
Bartholomaei afurgit Ecclefia. Forma Infulae navem referebat cinclam muris incruflatis e mar-
more, hodieque in extraiutate hortulì Francifcanonmi Serpens cum Aefeulapio anaglyphico opere ela-
boratus afpicitur.
In
{6) Cauf. Tal,. 2. Montf. A/itiq. voi. i. pag. 2. Tab. i86\
j&" Gefneri Numi/m. Popul- & urb. Tali. 20. & Tah. 36,
(7^ Vide Galeri. & Pli». lib. 23 cap. 8. Inter alia Ae-
fculapii fymbola eft Cauis, ut docet Feftus loc cìt. Canes
adhibentur ejus tempio, quod is uberibus Canis fit nutri-
tus. Simulacritm Aefculapii celeberrimttru a Pbidia fculptam
cum Cane ante pedes in Epidauro fpeilnbatur. Athenagor.
Legat. prò Criftiaa. cap. 17. Et Moufaucon in Diar. Ita-
fico pag. 302. Cajetae in Ecclefia S. Erafrai extare figu-
rarti, fub cujus capite Aquila, fub pedibus Canis , ibidem,
que circnmvolutus Serpens ; eftque fenili vultu , qualem
vulgo exprimunt Aefculapium : haec fymbolice . Gallus huic
Deo facer propter vigilantiam (af bene aniiiiadverfit CLP,
Galeotti Muf. Odefc. Tab. io. voi. 2. pag. 2$. ) quae vir-
tus medicorum propria effe debet. Et ob eam fortafie cau-
fam huic Deo Socrates Gallum tellamento moiiturus rcli-
quit. Morelli in Tbefaur fami/, pag. 164 ait : Aefeulapio
facer fuit Gallinaceus , & cui Gallina, tefte Fefto in voce
Infida , immolabatur, quod fiebat poli: receptam valetu-
dinem , uti Jocuimus ad Tertullian. Apolog cap. 46". Erat
autem haec avis Aefeulapio facra , nipote quae plurimum
confert illis, qui ex morbo recentes funt, Adeundus eft
Covsperin Socratis vita pag. 220. , (tenti Coftautii Laudi Inter
numifm. explanatìones pag. 347. ubi multa de Aefculapii gallo
ingeniofe explìcaiitur In Monfaucoii Antìq. voL j. p. 2. pag.
286. T. 183, ». 3. vifìtur Aefculapius , capitf radiis orna-
to , fini (ira gettante baf illuni cum ferpente, ante pedes Gal-
lus . Eademque in tabula mini. 4. Aefculapii nummus obfer-
vatur noóluam ante pedes, habentis . Nottua Aefeulapio tri-
buitur ob praecipuum fortaffe cultum , quo illuni Atbenienfes
profequebaiitiir , vel quia nottua fapientiae Millervae inftgne eft.
Vide Erizzo difeorfo fopra le Medaglie pag. 373. Nonnulla
Athenìenfium numifinata Aefculapium raprefentantia refert
Haym Tefor. Brit. voi. 2. pag. jS. Immolabatur etiam , ut
iuquit Servius in 2. Georg. Virgil. Capra Aefeulapio» qui
eft Deus falutis .
(8) A''»- cantra gentes lìb. 7. pag. 314. In nummo Mufeì
Pembfock numifm. Ant. Pembrock Syllog. pag. 2, Tab. 36- una
ex parte Aefculapii lauro redimiti caput vifttur, altera vero ci/la,
ad quam circumvolvitur ferpens , qui fé erìgit, epigrapbe ftp-
poftta isKAHm is suTHPOs, Aefculapius confervator . Hunc
minimum a populis Cois percuotivi arbitrar , ubi magnopere co-
lebatur ; qua de confa plurimi borum populorum nummi cum
ejus effìgie , é» ferpente fpsltantur .
(9) Fed. Morelli fpecimen. Rei nummariae pag. 132.
(io) E-z.ec. Spaubem. de Praeft. & ufu iitwt. edit. in 4,
pag. 181.
(11) Haec infitta a Dioriy/ìo Halle- Uh. ;. nuncupattir In-
fitta Sacra Aefculapii, & a Svet. in Claud. cap. 2;. Infitti
Aefculapii, a Claudi ano de land, Stiliconis verf. 173. Infitta
Tyberìna , a Plutarcbo in Othon. vita Infila Mefopotnmìa .
Quomodo haec infula orto fit vide Tìt. Liv. Dee. 1. liti. -•
Cap. 5. & Plutarch. in Val. Public, vita .
(12) Oyid. Metani, lib. 1;. verf. 736".
Jamque caput rerum Romanam intraverat urbem :
Erigitur ferpens, fummoque acclivia malo
Colla movet, fedefque fibi circumfpicit aptas.
Scinditur in geminas partes circumfiuus amnis,
Infula nomen habet, laterumque a parte duoruin
Porrigit aequales media, tellure lacertos.
Huc fé de Latia pinu Phoebeius anguis
Contulit, & finem fpecie coelefte refumpta
tuctibus impofuit, venitque falutifer Urbi .
Tìt, Liv, Dee. 1. lib. io. cap. 32, Val. Maxim. IH- '• '"
8. nulli, ì. Plin. bift. Ub, 29, cap, 4. Claud. de Land- Std'c-
verf. 171. $• Lue, Fior, Epìtam. bift. Roman, lib. u- p■ -6"1'
(r3) Ejus longitudo vigiliti qitiuque fupra dticentos eft PV
fuiim, latitudo quiuquagiuta non excedit.
tèf
ibp
pjflih.Moi
1 (tósi Hi». Pop1
fc)V(Hfa,cP]
WliEbfy'o è ili
pattimi! il di
«fcraìi; vedeva
'HiirouBdaPid
WWhk cap
,*•***«. Xdla
I, tf ^finw ]
"t-V-ìla
\"*»t0l, "i
PUH,
<«!,,
W , ,seSoofani
Ia tei]
%« eh