Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Instytut Historii Sztuki <Danzig> [Hrsg.]; Zakład Historii Sztuki <Danzig> [Hrsg.]
Porta Aurea: Rocznik Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Gdańskiego — 1.1992

DOI Artikel:
Żygulski, Zdzisław: O królu Arturze i rycerzach Okrągłego Stołu
DOI Seite / Zitierlink: 
https://doi.org/10.11588/diglit.27007#0015

DWork-Logo
Überblick
loading ...
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
piecznym, było zawsze zarezerwowane dla tego rycerza, który odnajdzie
Świętego Graala.

Zmieniały się opowieści o Okrągłym Stole. Pomysł pojawiał się w różnych
stronach Wielkiej Brytanii, łącząc się z kolistym wykopem, z rowem i z krę-
giem kamieni, takim jak Stonehenge. Kojarzył się z rolniczymi świętami i fes-
tynami urządzanymi w Zielone Święta, w Noc Świętojańską i noc św.
Michała. Layamon pisał nawet o Stołe Obrotowym.

Święty Graal

Mistyczny talizman z cyklów arturiańskich, obiekt nieustannych
poszukiwań zwany był Świętym Graalem . Francuska opowieść Quete du
Saint Graal przełożona została na język angielski przez Sir Thomasa
Malory'ego, uczestnika wojny Dwóch Róż, zmarłego w 1471 rć. Na jej
podstawie rozwijano potem historię Graala, próbując odkryć jego tajemnicę.
Uwagę skupiano na kwestii istoty i pochodzenia talizmanu, bądź to na
perypetiach bohaterów poszukiwaczy, zwłaszcza trzech najważniejszych
rycerzy: Gawaina, Parsifala i Galahada.

W opowieści o Gawainie, skompilowanej przez Wauchiera de Denain,
Graal był określony jako samoczynny talizman dostarczający pożywienia
o bliżej nie określonej naturze. W innej wersji służył dworowi królewskiemu
jako niewyczerpany dostarczyciel wina. Zawsze otoczony atmosferą podzi-
wu i czci bywał noszony przez orszak płaczących niewiast. W jeszcze innych
ujęciach Graal był talerzem Ostatniej Wieczerzy lub relikwiarzem
zawierającym Hostię . Raz w roku król łamał i spożywał cząstkę tej Hostii,
jak również kroplę krwi spływającej ze Świętej Włóczni.

W legendzie Parsifala, ujętej przez Chretiena de Troyes, Graal był
kielichem wykutym ze złota i wysadzanym drogimi kamieniami. No-
szony w uroczystej procesji promieniował światłem, jakie tłumiło blask
świec. Nieznana była przyczyna światła, ale można się domyślać, że był to
relikwiarz. W opowieści o Parsifalu niemieckiego pisarza Wolframa von Es-
chenbach, zmarłego około 1220 r., Graal był przedstawiony jako drogocenny
kamień przyniesiony na ziemię przez aniołów, oddany pod opiekę króla
Graalowego i jego następców. Strzeżony przez zastęp rycerzy, może tem-
plariuszów, działał nieustannie jako talizman zachowujący życie i młodość
nosiciela. Ktokolwiek spojrzał na Graala nie mógł w żaden sposób umrzeć
w ciągu najbliższych ośmiu dni. Dziewczyna nosząca ten talizman była
wiecznie młoda. Graal wskazywał swemu królowi małżonkę. Moc Graala
była co roku odnawiana w Wielki Piątek za sprawą przylatującej z nieba
gołębicy.

7 J. Marx La legende arthurienne et le Graal, Paris 1952; - J. Frappier Chretien de Troyes et le mythe du Graal,
Paris 1972.

' Utwór T. Malory'ego Le Morte d'Arthur wydany ok. 1485 r., pisany prostą lecz pełną poetyckiego wyrazu
prozą, należy do najwybitniejszych dzieł angielskiej epiki średniowiecznej.

0 królu
Arturze

1 Rycerzach
Okrągłego
Stołu

13
 
Annotationen