DOI issue:
Rozprawy
DOI article:Lameński, Lechosław: Rzymskie ślady Władysława Oleszczyńskiego, czyli o kilku źródłach do poznania życia artysty: =
DOI Page / Citation link: https://doi.org/10.11588/diglit.37084#0371
ROCZNIKI HUMANISTYCZNE
Tom LII. zeszyt 4 - 2004
LECHOSŁAW LAMEŃSKI
RZYMSKIE ŚLADY WŁADYSŁAWA OLESZCZYŃSKIEGO,
CZYLI O KILKU ŹRÓDŁACH DO POZNANIA ŻYCIA ARTYSTY
Bez wątpienia Władysław Oleszczyński (ł808-1866) to najwybitniejszy
polski rzeźbiarz i medalier epoki romantyzmu. Autor pierwszego pomnika
Adama Mickiewicza w Poznaniu (1857), twórca ponad 40 monumentalnych
rzeźb (pomników, nagrobków, rzeźb ołtarzowych), kilkunastu popiersi,
80 medalionów i medali, rzeźbiarz, którego liczne i ważne dzieła (m.in.
pomnik nagrobny Juliana Ursyna Niemcewicza i Karola Ottona Kniaziewicza,
1848, kościół w Montmorency pod Paryżem; nagrobek Klementyny z Tań-
skich Hoffmanowej, 1848, cmentarz Pere-Lachaise w Paryżu oraz nagrobek
Juliusza Słowackiego, 1850, cmentarz Montmartre także w Paryżu) znajdują
się poza granicami Polski, we Francji. Ale też Oleszczyński był pierwszym
polskim rzeźbiarzem, który - przebywając na emigracji - wykonywał monu-
mentalne dzieła nie tylko dla rodaków, ale i dla społeczeństwa francuskiego
(m.in. współuczestniczył w 1844 r. w dekoracji ołtarza głównego kościoła
św. Marii Magdaleny w Paryżu, w latach 1846-1852 pracował przy grobowcu
Napoleona 1 w kościele Inwalidów, także w Paryżu, oraz przy dekoracji wy-
budowanego w latach 1845-1855 nowego skrzydła Luwru). I chociaż nad
Sekwaną spędził większość swego życia, to zmarł - raczej niespodziewanie -
nad Tybrem w Rzymie, tam też na cmentarzu San Lorenzo został pochowany.
O dziwo, literatura na temat artysty nie należy do szczególnie obfitych ani
wyczerpujących, zwłaszcza jeśli chodzi o artykuły, zarówno te pisane za
życia Oleszczyńskiego, jak i po jego śmierci. Ich autorzy zajmowali się naj-
częściej wąskim wycinkiem twórczości rzeźbiarza, pisząc jedynie nieco więcej
o pomniku Adama Mickiewicza w Poznaniu oraz - co zrozumiałe - o meda-
lach i medalionach, stanowiących obok pomników podstawę jego działalności
artystycznej. Tak naprawdę poza hasłami w słownikach (z których najlepsze
Tom LII. zeszyt 4 - 2004
LECHOSŁAW LAMEŃSKI
RZYMSKIE ŚLADY WŁADYSŁAWA OLESZCZYŃSKIEGO,
CZYLI O KILKU ŹRÓDŁACH DO POZNANIA ŻYCIA ARTYSTY
Bez wątpienia Władysław Oleszczyński (ł808-1866) to najwybitniejszy
polski rzeźbiarz i medalier epoki romantyzmu. Autor pierwszego pomnika
Adama Mickiewicza w Poznaniu (1857), twórca ponad 40 monumentalnych
rzeźb (pomników, nagrobków, rzeźb ołtarzowych), kilkunastu popiersi,
80 medalionów i medali, rzeźbiarz, którego liczne i ważne dzieła (m.in.
pomnik nagrobny Juliana Ursyna Niemcewicza i Karola Ottona Kniaziewicza,
1848, kościół w Montmorency pod Paryżem; nagrobek Klementyny z Tań-
skich Hoffmanowej, 1848, cmentarz Pere-Lachaise w Paryżu oraz nagrobek
Juliusza Słowackiego, 1850, cmentarz Montmartre także w Paryżu) znajdują
się poza granicami Polski, we Francji. Ale też Oleszczyński był pierwszym
polskim rzeźbiarzem, który - przebywając na emigracji - wykonywał monu-
mentalne dzieła nie tylko dla rodaków, ale i dla społeczeństwa francuskiego
(m.in. współuczestniczył w 1844 r. w dekoracji ołtarza głównego kościoła
św. Marii Magdaleny w Paryżu, w latach 1846-1852 pracował przy grobowcu
Napoleona 1 w kościele Inwalidów, także w Paryżu, oraz przy dekoracji wy-
budowanego w latach 1845-1855 nowego skrzydła Luwru). I chociaż nad
Sekwaną spędził większość swego życia, to zmarł - raczej niespodziewanie -
nad Tybrem w Rzymie, tam też na cmentarzu San Lorenzo został pochowany.
O dziwo, literatura na temat artysty nie należy do szczególnie obfitych ani
wyczerpujących, zwłaszcza jeśli chodzi o artykuły, zarówno te pisane za
życia Oleszczyńskiego, jak i po jego śmierci. Ich autorzy zajmowali się naj-
częściej wąskim wycinkiem twórczości rzeźbiarza, pisząc jedynie nieco więcej
o pomniku Adama Mickiewicza w Poznaniu oraz - co zrozumiałe - o meda-
lach i medalionach, stanowiących obok pomników podstawę jego działalności
artystycznej. Tak naprawdę poza hasłami w słownikach (z których najlepsze