Studia Waweliana (11/12.2002-2003)

7. Matka Boska z Dzieciątkiem z kościoła NPM
w Czchowie. Tarnów, Muzeum Diecezjalne (fot. D. Horzela)

8. Matka Boska z Dzieciątkiem.
Pszczonów, kościół NPM (fot. IS PAN)

BMV tenentis Iesu Dominum de ligno sculpta'’30. Była to
zapewne prosta nastawa, być może podobna do retabu-
lum z Kamionki Małej, w której jest teraz eksponowana
rzeźba z Czchowa.

Jednym z ciekawszych dzieł warsztatu jest płasko-
rzeźba przedstawiająca Pokłon Trzech Króli (Muzeum

3,1 AKM, sygn. AV Cap. 65, s. 177: Compendium actorum visi-
tationis exterioris ecclesiarum [...] Georgii cardinalis Radziwiłł [...]
anno 1595-1598-wy. 1595 wymieniono 3 ołtarze w kościele NPM:
Pana Jezusa, śś. Piotra i Pawła oraz Wawrzyńca, podobnie w kolej-
nej - AKM, sygn. AV Cap. 7, s. 167: Acta visitationis exteriori
decanatum tarnmiensis, dobcicensis, woynicensis [...]per [...] Chri-
stophorum Cazimirski[...] ex mandato card. Radziwiłł [...] anno
1596; AKM, sygn. AV Cap. 48, s. 10: Yisitatio in terra decanatus
tarnoviensis anno Domini 1665 per [...] Joannem Morawiecki -
wspomniano w ołtarzu głównym „Imago primaria Assumpta BMV
alia Collateralia; Altari Maiori Crucis et Beatissima Virgo cum Ima-
ginibus [nieczytelne] cum sculpta imagine Beatissima Virgo [nie-
czytelne] Sancti Laurenti”; AKM, sygn. AV Cap. 61, s. 666: Yisita-
tio archidiaconatus Cracoviensis per [...] Michaełem de Magna
Kunice Kunicki [...] anno Domini 1730 - w ołtarzu głównym było:
„Imago pieta Assumptionis BMV”, jako czwarty ołtarz opisano,
znany z wcześniejszej wizytacji, przeniesiony w latach 1665-1730:
„in maiori choro a porte sinistra in cuius medio effgies BMV tenen-
tis Iesu Dominum de ligno sculpta”.

31 Po raz pierwszy publikowana w: M. Walicki, J. Starzyński,
Dzieje sztuki polskiej, Warszawa 1936, s. 105, il. 116 i nn. M. Walicki,
J. Starzyński, Poszukiwanie autentyku (Polska 9: 1970, s. 25). Auto-
rzy datują ją na 3. ćw. w. XV. W katalogu datowana na 1. poł. w. XVI,
zob. KZSP 4: Miasto Kraków, cz. 1: Kościoły i klasztoiy Śródmieścia,

Archidiecezjalne w Krakowie; fig. 9)31. Jest to część
retabulum ołtarza z kościoła Mariackiego32. Umieszczo-
ny na kwaterze herb rozpoznano jako należący do ro-
dziny del Pace. W roku 1635 Rafał del Pace ufundował
nową nastawę Trzech Króli, a starą dal odnowić, wów-
czas wykonano nową polichromię płaskorzeźby33. Speł-

z. 1, red. A. Bochnak, J. Samek, Warszawa 1971, s. 161. Identyfikację
herbu przedstawia S. Kozak, Późnogotycka wypukłotreźba ze sceną
Pokłonu Trzech Króli z Muzeum Diecezjalnego w Krakowie (Spraw. PAN
15/1: styczeń-czerwiec 1971, s. 141-143); A. Olszewski, Późnogo-
tyckie warsztaty rzeźbiarskie w Małopolsce (Biuletyn HS 31: 1969,
s. 242-243); O. Sieradzka, O kilku małopolskich dziełach sztuki z dłu-
giej połowy wieku XV, niegdyś w zbiorach wawelskich (Studia Waw. 5:
1996, s. 189-190); Wawel 1000-2000..., 1.1, kat. D/74.

32 W aktach wizytacji kościoła ŚŚ. Sebastiana i Rocha w Krako-
wie, przeprowadzonej przez bpa Załuskiego w r. 1748, czytamy:
„In super była korona [...] dana do kościoła Archiprezbiterialnego
za dwa ołtarze dość pięknej formy, drewniane, to jest Beatae Mariae
Virginis et Sanctorum Trium Regum”. Przeniesiony z kościoła Ma-
riackiego ołtarz z przedstawieniem Trzech Króli (w części środko-
wej) stał po lewej stronie w prezbiterium, AKM, sygn. AV 28,
s. 300-301, 302, 1080(972)-1081(973). Po likwidacji kaplicy ŚŚ.
Sebastiana i Rocha, w r. 1821, nastawa dostała się do kościoła ŚŚ.
Piotra i Pawła, gdzie widział ją i opisał Ambroży Grabowski (APKr.,
sygn. E 17, k. 82-83, Teki Grabowskiego)

33 Ołtarz Trzech Króli erygowany był w r. 1434 przez bpa Zbi-
gniewa Oleśnickiego, zob. Zbiór dokumentów katedry i diecezji kra-
kowskiej, cz. II: 1416-1450, wyd. S. Kuraś, t. 4, Lublin 1973,
s. 209, nr 330 (Materiały do Dziejów Kościoła). Na temat herbu
zob. Kozak, o.c., s. 142.

91