Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Studia Waweliana — 11/​12.2002-2003

DOI Artikel:
Horzela, Dobrosława: Twórczość rzeźbiarska warsztatu tryptyku Świętej Trójcy w katedrze na Wawelu
DOI Seite / Zitierlink: 
https://doi.org/10.11588/diglit.19890#0099

DWork-Logo
Überblick
loading ...
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
10. Nastawa z kościoła Św. Wojciecha
w Szczawnicy - fragment. Tarnów,
Muzeum Diecezjalne (fot. D. Horzela)

11. Św. Maria Magdalena z Olszówki.
Tarnów, Muzeum Diecezjalne
(fot. ks. T. Bukowski)

12. Św. Małgorzata. Tarczek,
kościół parafialny
(fot. IHS UJ)

Matka Boska z Dzieciątkiem w Rzeszowie38 dotrwała
do dziś w nieco zmienionej formie; na zdjęciu sprzed
renowacji widoczne są ubytki w dolnej części rzeźby,
zacierające nieco dukt draperii. Krystaliczne, ostrzej niż
w omówionych wyżej rzeźbach cięte fałdy bliskie są
Madonnie w Muszynie (fig. 18), z pewnością najodważ-
niejszej w formie rzeźbie warsztatu39. Szczupłość i bar-
dzo silne wydłużenie postaci ubranej w niezbyt obszer-
ny płaszcz to cechy, których podkreśleniu służy układ
draperii. Dominującym akcentem jest pęk promieniście
rozchodzących się fałdów, uwypuklających ugięte ko-

dom. Kościoły i klasztory, 1, red. I. Rejduch-Samkowa, J. Samek,
Warszawa 1987, s. 66, il. 583, 584.

38 Wybudowana z początkiem XV w. fara św. Stanisława w Rze-
szowie spłonęła w r. 1427 i została odbudowana ( prezbiterium sta-
nęło w r. 1434 ). Figura Madonny jest przechowywana w tamtej-
szym kościele Bernardynów zbudowanym na miejscu, gdzie ok.

r. 1513 wzniesiono niedużą kaplicę dla uczczenia cudu (r. 1513)
objawienia NMR Zapewne wówczas przeniesiono tam (może z fary)
figurę, otoczoną do dziś kultem. Z. Kazanowska, monografistka
sanktuarium bernardynów, nie wyjaśnia sprawy pierwotnego prze-
znaczenia rzeźby, datuje ją na początek XVI w. (Sanktuarium ma-
ryjne oo. bernardynów w Rzeszowie, Kalwaria Zebrzydowska 1981).

39 J. Dutkiewicz, Nieznane rzeźby XIV—XVI w. na terenie Ma-
łopolski południowo-zachodniej (Biuletyn HSK 2: 1933/1934, s. 253—

lano. O dekoracyjności rozwiązania decydują odwinię-
te małżowinowo krawędzie płaszcza - motyw znany
z tryptyku Świętej Trójcy. Włosy Madonny ujęto w efek-
towną fryzurę z krótkimi włosami okalającymi twarz
i długimi kędziorami opadającymi na ramiona. W sto-
sunku do wcześniej analizowanych rzeźb, włosy opra-
cowano tu bardziej swobodnie. Ujęcie postaci śś. Ja-
dwigi i Otylii w Muszynie (fig. 16, 17) nie odbiega od
zastosowanego w figurach czterech świętych Dziewic
z tryptyku Świętej Trójcy. Rzeźby te mają jednak wię-
cej dynamiki - szaty udrapowano luźniej, wprowadzo-

265); Estreicher, o.c., s. 94, 95, przyp.l; Olszewski, O kilku gru-
pach..., s. 278; Idem, Drewniana rzeźba..., t. 2, poz. 13; Idem,
Z rozważań nad sztuką,, oDesu ciemnego ” w Małopolsce (Spraw. PAN
styczeń-czerwiec 1969, s. 182-185); Polak-Trajdos, Więzi arty-
styczne..., s. 137, 139-140; Eadem, Grupa rzeźb gotyckich z Muszy-
ny. Problem proweniencji (Rocznik Sądecki 26: 1998, s. 109- 115);
Eadem, Deux contributions aia relations artistiąues entre la Po-
logne et la Slovaquie a lafin du moyen age (Ars 2: 1967, s. 69 - 100);
T. Chrzanowski, M. Kornecki, Sztuka ziemi krakowskiej, Kra-
ków 1982, s. 124. Anton Glatz łączy figury z Mistrzem Białej Ma-
donny z Toporca - Goticke umenie z kośickych zbierok [w:] Goticke
umenie z kośickych zbierok. Vychodoslovenske muzeum v Kośicach,
S!ovenska narodna galeria v Bratislave, Kośice 1995, s. 29.

93
 
Annotationen