Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Hinweis: Ihre bisherige Sitzung ist abgelaufen. Sie arbeiten in einer neuen Sitzung weiter.
Metadaten

Braun, Georg [Hrsg.]; Hogenberg, Franz [Hrsg.]
Civitates orbis terrarvm (2): De Praecipvis, Totivs Vniversi Vrbibvs Liber ... — Köln, [1575?] [VD16 B 7173]

DOI Seite / Zitierlink: 
https://doi.org/10.11588/diglit.12705#0041

DWork-Logo
Überblick
loading ...
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
A V R E L I A. ljB|s,

VRlLTA,vel,vf,alij Aurclianiim.in Gallia ciulnseft/quondamGcnabum difta fitaad Ligerimfiuuium Qiiis-eSmrondidcrit'.cmeaffirma.
ii non poteft.A multiscrediffl eft.ab Aure!ianoImpcraTorefiinda't3meffe,arq;indcnomenlortiranj.fcd,cuwiconftct,ea multb anrc.qua Aure-
lanus ciTet.exftitifreGcnabi nominc.fieri nonporcft,vtabeofund..uafir.Gen3bum verb, dc quaCxfar mcminit eomentai ioru fuein hbrofcpti
ntOjipfam Aurcliam effe.eum exipfa Cacfaris& Srrabo n islib 4.eiiisdcfcriptionecoHigi facilc tum cx Aimonishifioria,& aliorxmfcriptis apcr-
th dcmOnftrari poteft.Qiiapropter Francifcus BcHeforeftius,ccleberrimus noftro teporc hiftoricut.in noua fua Ga 11 iae d efcri ptibiie",ai'F, vcrofi m t
levidcrl.ab Aureliano hnpcratore ei nomenindilum,qui vel auxcritcam ramctfi Vopifcus& AurcliusVifloreiusrei nu!lammehtionemfaci-
aiU,vc!<-mabcnfesa fe Aurelianenfcs vocari voiurrir,quod apud cospcr Druidcs de imperiofuo praediflum fucrit.Explodi aurcm omnino co-
} ru opinionc.qui ab Aurclia Caffaris roatrefic vocata. autumant cii multb pbftctiam Genabumadhucdifla fit.Miroinc quoq; SabelliciTententia
qui aGallicoaUii vocabulo.Or.denominatacenfet quo obloci.in quo fitaeft.fcrtilitate & ciuiufingulareinduftria,mire abundcr.Ljgcris fluuius tota Gallia
iiotifiim«shancpra-tcrlabenS,magna illi commoditatem ad mercatura faciendam.praeftat. Vnde non finecauffa ctiam olim vnicii quafi Cai nuriiTH fonim fuit.A^ii
circunquaq; fcrtililiinuimhaber, cmniumq;abundantiffimu,vt non minus pro horrco totius Gallia: babeatur,quain quondam Sicilia Roma-.Vina cius terriroriiim
t radlat nobilifflrna , qua- inde & in alias EuropaeparteS m;>gna copia cxportantur.nome ab vrbc cofacuta.Qrjaproptcrmiru nocft.ciucs ei.magno niimcroopnlentifi.
Hafos & d itiffiinoscffc.cum 8cmerccsnatur*bcnignitatehabcant,&adcasalibcxportaricurandas cgregiScdmoditatc.Lococftpaulo cditore axhficata, ea maxime
parte.qua Lutetia Parifiorurefpicit.atq; vndcfetcmpluS.Crucis quod non itapridcperfeftariosdirurufuit ofirntat.AcTcgnudet puro arqTalubri. Peroportunuscer-
te acmaximeidoneus Vniucrhrati locus,quae iftic,inter cseteras GalliaeacadcroiascJariffima.Anno 1)12. poft natum Chrift. a rhilippoFukhro GalliarTU gecrce~ta cft,
Iurifprudentia;inprimisaliimna& coferuatrix.NamcuFhilippusRcx inanimo baberethoc loeo totiusprouinciae fummo Senatui.fcdcm figere, quietiammnn iftic
cft,ncccflitatempoftiilaicfacilciudicauit,cffcoportcrc,vndevcluticxequoTroiano prudentesad luspopulo dicendum atcp,admintftrandu,rcthomni roorraliii foci-
ctati vtimaximc ncceflaria.rta digniffimam euocari habericj; poffent.Qua ad remnihilcrat Acadcmia taiicbmodatius.Exhacvniuerfitatcquotegregij viri noGallias
folum.vcru ctiam vniucrfaeEuropatc6municati& quafi datifint, noneftfacilf hoclocorefcrre.Plures enim funt.qua hiclocuspatiaturenumerari. Hoctamcn prae-
tereundum non eft.Bcrtrandum Burdcgalcnfcm Archicpifcopum,quipoftca Pont.Max.creatus, Clemens V- diftus eft, hinc qnoquccgreffiim cffe.Lingua heic vtun-
tur vci nacula adcb pura,vt Gallis Aurehanifmuni cffeaffirment.quod Grxcisquonda fuit Atticifmus.Quare profeftb roultsefunteaula;,cur extcrni homincs huc fre_
quentcscufluant-Aliienimmcrcandi caufa.alij ftudendi,aljjlinguaedifcenda?gratia, multiprOculdubiovtramq;obcauffam,Vt videlicet& ftudia profcquantur, &
iimu! lingua purc difcant.VndcGermanis in primis iHoriscfleaiunt,hucfiliosfuosdomopatcrnaablcgarc.Qjia rationcindfcaboriginegubernata fir,cii ncmofcripto
rum,-quod fcia.poftcritati mandarit.non cftfacile diciu. Colligeretamenlicet, ad lcges Druidu ab initio fub indigcna principe iftic Remp.adminiftratam. Poftea Ro-
manis.ierumpotitis,corum imperio.vtiprefcriptum fuit.haud dubicparuiffc.Ijs indcvelcieftis,vel c6uentionefa£ta,in Iraliareuerfis tandcmad Rcgni titulucuefta
«ft,'cbfciliccttcmporcquo Clodoici filijGalliainterfcpartirentur.primufqiRexciusClodomirutfuit.HoCjCC prolefuamortuii,CIotarius,fratcrin rcgnufuccclTir,g.
idcmctiaroGallia: vniuerfi monaichiam.fratribusomnib. abfq-.proleextinftis.adeptuscft. Peftea Gallia: coronaireftitutCjab ca vfq;ad Vakfioiu impcrij initiu noa
cftdiuulfa.Ioannescnim Valefius.Rcx,vtcratarhilippopattciuffus,camDucatustitulo,acperpetuoquafirtgnifcudo,cuomniditioncei adha:rente,fratri rhilippo,
tumcomiti Valefio.contuIit.Vndcdeinde Ducatnstitulurctinuit. Eo itcrufinemafcula prole annoupi.vlta defunfto fecundoadGallicumrcgnumrediit.Ncccnim
in huiufmodi fcudum,pra:tcrmaTes,quifquafuccedit,nonmagis, quam inipfum Gclliiregnum. Poftremc(„CarolusciusnominisQuintus,GalIia:Rcx,qui fapicnsco-
gnominatusfuit.perpctualcgcfanxiffc videtur,vtfempcr Aurclianenfis Ducatus.fccundoRc^isfilio qucmadmodum primo. Delpliinatus.ccdat. Quondamab Atti-
fa quifc DciflagclIumappcllabat,obfeflalegitur,verumindeftrenuaciuiumdcfenfione repulfum,irritocbnatu,refcrrcpcdcmoportuiffc,

BOVRGES vulgo,Latine BITVRIGES.

BITVRIGVM. mctropolis,quondamabEuraflumine,quodeamal!uit, Auaricnmappellata. SitaeftinagrOplanO&amoeno.aenbnmedbomniumferefru.
mcntoruttiatq; lcguminum: verumctiam vinorumpra:ftantiffimorum,pecorum, pifcium fluuiatilium, voluciumq; & quorurouispencfruftuum,viftUihuma-
ntoacconimodatorum.feraciflimo.A quoprimbconditafit.non fatisconftat,tamctfifint,quiGra:cis,eiusorigincmattribuanr.Veterisvrbisfitus<jiia:Auaricum
elimnominatafuit.adpaludcsvergit.cuiusetiamnummuripropemodum integri, hinc indc exftant^ adcbfolidamateriaconftrufti, vtfumptusdcmoliendi Ar-
chiteftitinutilesruinas cffcccrint.vndc haftcnus ijspatcittim eft.Extcnduntur a turri quam ab infolitacraflitudine.magnam vocarUnt.vulgb la groffetour.permcdiii
I5.Srephanitemplum,& platcam D.Ioanniscaropefirit, portamq'; Gordianam,vfq;ad porramnonam.olim S. Andrcs,di£i;am indeperplatcamamphithcatri.vuigc»
oesarencs.nominaram,ad poitamTuioncnfcm vfque; Hincporrcfloambitu, vcrfusportam D.PauIi paulatim Magnain turrimtepctunt.Poftca Vibsaliquoties aufli
cft CarolusMagnuus23. Irancorum Rcx& Roman.Impcr.cuiusrcgniinitium inciditinannuinaN CH. DCC.Lxxix eam amplificata,nouismuriscinxit a porta vi-
celicetBurbonia.anguIoq; Archicpifcopalis Curia:,vfq;ad eam,qUamCarolettam,GaIlico diminutiuo.cx Caroli nominc fafto,denominaiunt indc continuato miu
ro,qui adhucdumvidcripotcft, adirgrcffumvfq; in Vibcm,Eurae, minorisfluuij, qui vnumcft.cxriibusEuraefluminisbracliijs, vulgb quoq; Gallico diminutiuo.Ett-
rctte, vel Aurate, vocati, moenibusinclufit,totum S. Fulgentijfuburbium. item tnagnam illam platcam, quam vulgb, d' Auron vocant,aliamque, vulgari nominc»
2Wonrchcury diftam quaad AbbatiamS.Sulpitij itcrcft,vfquead Clementiam turrcm,vndeporrbadc.\irum eiufdtmEuta: minoris,radcm moen!apcrtigiffc,adhuC
dum vidcripotcft. Ncccffc verb fuit.ad luinc mccniorum ambitum conftitucndum, multisfoflis aEgeribufqucpaludum aqlias/a confuctocmfu drtorqucre,'qubfltt>
men Arionium,vernacule;d: Auron diflum,quod vibis mcenia,aboccafu,lanibit,iflucallabcretui.Ea cnim rattoncfluduitfiimiorcm,lroft:busquc acccflii difficifi.
orcmreddere. Poflea ctiam muris indufa funt fubuibia D. Ambrofij, ac D. Laurchtij, itcm,quicquid cft intei Clcmcntiam tiirrim. quar proximc aporta S.Snlpitijab.
cft, & portam CarolcttaHi partimccmmuni ciuium.partim Abbatiscuiufda D.Ambiofij fiimptU, adcb.vtca vrbs noflroauio vna f t. cx maximis GalliaEtiuitatibus,
»nunitiflima,& ferbincxpugnabilis,quod vndique fluminibus,& pa!udibus,qua:aqua,exterracopiose fcatutientcpcrpetubabundant f cca^iqsnon poffunt.circimi-
fepta fit. Quaproptcrctiam vna tantumpartc,aditepOteft,ca vidclicet.qua Enronotum cxcipit vnde ctiam hcftisci.nonfacilc mctrinincuffcrit quiaiflic & muris
Validifliniis, & altflimisaggeiibus.obuallata cft,latiffime inde profpcftupatetc./bhaccnim partc Magna turriscft,vndead quatucrvfquc nnlliaria circumfpicipo-
teft.Eaab infolita iuagnitudincnomenadcpta,vtdixi, alijs vndiqueminoribusturribuscinftaeft,&mnro foffaq'uc profundiffma. qua: folidisab vtraque parte mu-
ris.teircc obicftit, deftinerur.etiam ciicundata.Id. quod Philippus Anguftus fecundus ccgnomine,& XXXXl.Gallia: Rcx anno fcrea N.CH M C X'C ficrrctitauit.quo
«a»quoqueantcaacctlTufacillimam,quippcinplanoconftitutam nulIo,autfoffa,autaEgcrc, circumdufto.faccrct finuioum . Vibf cfi^foima oblongaianipliffm»
certc& fpaciofilfima ornara fupra moenia cftUfginta clatis,& craffis turiibus.oppoitUnit liancn oenicitm pioprgnrculis. Scpttlu fcbct poitas. prartciminotes hinc
indead nectflitatem faftas feptem itcm fubuibia.proXinie poitisadiUnfta Siquis eftfortc.dchoftc metus. quatuor tantumporrac apcrirc folcnt Euibonia.vidclicct,
S. Priuati S. Sulpitij & Aronia. Porib, fcptcmfunt in ca.colUgiatae. quasvocant. ccclcfiae fepttmdccimparochiae. quaiuci mcndicatium ordmet.dua: vircrum Ab-
batia:,altcra S.Sulpitij, olim Noftrc damedcla ncf, appellata, ordinis D. Benedifti.topulenta & prardines, in fubuibio Moutcbcury fita,iam abeamutuatonomine S.
Sulpicij d:flo, aqua tota fcrc cinfla, probc munita, muristjuc vndiqueclatifa,qubsintra, Varios habct hortofdiucvflflimarumarborum,hc'rbarumacquorumuisftu-
ftuum abundiflimos, itcm peropportnna viualia,quibus ex tura fluuio Abbatiam ipfam piKterlabcme aqua, c.uanta opus cft.fubminiflrari [otcft. In his monachi
tantum poffuiit pilcium alcre, quantunv ipfis quibUs ex icgulanon nifi pifcibus vefci licct,ad viflum fufficir.Altcra cft D. Ambrofij.ordinis.S.Arguftini,intra ipfos
Vibis muros, in locopcramccnofita.intus ctia viuaria,& viridaria fuacultillimaHabens, hcmim non adfpcflu.iUcnndiffima, & ipfaprofcftoampliflimis redditibus
liberaliflime dotata.Sunt hcicpoirb, tres, forniininifexus, Abbatiae.Vna haium Vulgb, Nuntiadedifla,in honorcmbcariffma: virginis Mariae olim abilluftriflima
Ioanna Biturigum Duciffa.conftrufta, ac dotata cft altcra, D. LaUrentij, a Carolo Magnoinftituta. vtriquehaiumfuntampliffimi rcdditus.Tcrtiacftfororum mcn.
dicantium D. Claraeotdinisfratrum minorum.A porta S. Priuati vcrfusSeptentriohcm, ]ongelatecjuefefevineraoftentant,optimiviniferacifl)ma. Mercaturaheic
inpriinis pannnaria viget. Nam inter mcchanicaartificia, quorum cuiufuisgeneris, etiam optimos habet. afque exercitatiffmos magiftto5;tcxtrinamaximefemper
excelluit id,quod cx vctcriUus matrimonioru contraftibus.tum in ipfa vrbc, tum lnViciniaapprret.vbi, fi cui filiae honiflioris alicuius f'3miliaenupturjE,dc vcftibus
prouidendumcrat aperris vci bis declaratum kgitur, ex prxflantiflimo Bituriccnfium panno casficri voIuiffe.Praetermercatuspiiblicos.hcbdomadatimbinos.dicbui
vidclicct,Iouis,&Sabbathi,commodiori mercium diflnbutioni,aIia;ctiam iflic nundinac. quotannis cekbrari folent.ab omni cxaflicnc,& vifligali libcraeatqueim-
muncs,fcilicet,inferijsD.Laur.D.Lazari,& D. Maitini.S.Vrfini,S.Oftrilli.Itcninundina:D.A-m.qua:perfepttmintcgros&dief^ «ncftcf rontir.uati folent. Non ita
pridim.magiftrarus Biruiiccnlls.amplifsinium qucqucXcnodochium.communipaupcrum affliflorum ncecffaiiofolatio , &fubfidio confifui curauit.Huicgubcr-
nando adminiftrandoquea Maiorc vibano.quem lc Mairc.vocant, totoqueSenatu (ciiialiasvniucifahuiusadminiftrationis.cuia incuir.bit)ciuisquj(!am,aut mcr-
catcropulentus,& notaeprobitatis.exditiflimorumprafcipuorumnumerodckftus.prscficitiir ; ci adiutoi cs trcsalij,veluti cOnfiliai ij .vita^uoqueinnocentia probati,
adhibcntur,quibulcumillc, dt rcliquis cfficijkcommunicatoconfilio, dccemit,aigitcj;,quod maxime e rc futurum, Videbinir vfine vlla indc mcrceflit.foliuscharitatis,
&Deiamoiiscigb,confcquenda.Quinquics aut fexiesbelloexpugnata, tota diruta eft,totics ctiam inccndioabfiimpta,nihilominUStamcn,hoc noftrotcmpore,infi-
gnixdificiorum m?gnificentia fatisfuperbit,ca plurimarum doniorumcommoditatcarqueamplitudine,vtheroibus conueniie mrgis, quam ciuibus dicas Cftofin.
taab hincannis.ncnipe.circa annum a N. CH. M. CCCCLXXXVII. ciim cae nundinie, quar poftmodum Lugdunum hinc tmnflara: lu'nr,in hac vibcadhuccelcbraren-
tur,in totoBituriccnfi Ducatu nemofcre nobilis ciat,ilIuftrioiisalicuiusfaItem familiae, quin heic domu propriam habcrct, toquC niindinarum tcmj ore.piarfentia
'■ plcrunqucfua,vrbcmcohoncftatct. Attamcn.fi vcl illius tcmporis aedificiorumftrufturaeclcgantiam,vcl cam.qua nunccft.cuhi ta."quaohm fpcftaculo fuit. Auari-
cum couferas; nullam eff.- dixtris.Indicio funt fupcibifsimae.rummatena:,tum claborati operis pra;ftantia, ruin*,hcic, fi quidalibi, tciraaliquando crui contigir.,f«C
pius inucntXfYarix^uc anciquitatct fuuc iudc adhuc,cum intra^tumcxtra muros.obuia:.

Io
 
Annotationen