DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.12705#0141
LIBRI II* DE PRAECIPVIS TO
TIVS VNIVERSI VRBIBVS,
I NDEXi'
A.
AFRICA, quondamAphrodifiumAFricsB,qua
Tunetenfe rcfpicit rcgnum, oppidum, fitu, & Mauro-
rnm ope vfq; adeo munitum, vt extremam in eo fpem
rcponerenr, quod, cum a Carolo Cxfare expugnatum
viderenr,& quo amiflb,totam etiam prouinciam armis
fubigendam crederent,ipfamq; tandem in Chriftiano-
rum poteftatemdeuenturam, cotiftanteraffirmarent,
quod ita euenturum,multiMauri,prqcipue ij,qui ipfo-
rum lingua, Alfachij,latina, fapientes appellantur, ie ex
fortibus, & vaticinationibus prsenouifle teftabantur.
Quofactum eft,vt coplures captiui a Mahumeto defci-
fcerent, arqueeomagis, vtidfacerent,addutfti funt,
quod oppidum illud ab alijs fruftra tentatum, accepif-
fent. Nam,vt cseterosomittam, Alphonfus Aragonius
Neapolitanorum clariffinms, &fortiffimus rex cii Tu-
netenfium Principem ad Meningenprselio fuperatum,
vetfHgalem fecifler, Aphrodifiumq; obfidere ftatuiffet,
pcrfpetfto eiusfitu, deexpugilationedefperauit, naui-
busq; quasibi extra cofhonem deprsehenderat,incenfis,
netentata quidem re, Neapolim fe recepit. At Hifparti
milites, nullis auxihjs adiuti, nullis externis militibus,
prxrer ducentos Hierofolymitanos, ac totidem prope
Grsecos&Siculos,admiflis, bellica vittute,Neapolim,
Siciliam,Sardiniam, aliascj;marisconcIufi Chriftiano-
tuminfulas, &ciuitates mafitimas liberasa DorgUte,
immaniffimo prxdone,fecerum:aufpicijsCaroli Quin
tiCsefaris,Aphrodifiumexpugnauerunt,quod,vtolim
barbarorum, fic nunc Chriftianse Reipub. munitifll-
imum eft propugnaculum.
y6. ALEX AN DRIAM, Ammianuslib.xxij.omnium
ciuitatum in Aegypto verticem vocat, quam multano-
bilitat, &magnificentiaconditorisaltiffimi, &Archi-
tetftifolertia Dinocratis. Inibiaurse falubriter fpirantes,
aer tranquillus& clemens,atquevtpericulum docuit,
pcr varias colletftum setares, nullo penedie incolentes
hancciuitatem folem ferenum nbn viden t. Hanc Alex-
anderMacedosabAmmonerediens,condidit,&Colo-
niamMacedonum:caputeflcAegypti iuffit. Hicmu-
fa:um reges Ptolemseiconftituerant, vbi Hadrianum
Imperatorem aliquando cum fophiftis differuifle Spar-
tianusfcribit. Iuxta hancvrbem Cleopatra excogitauit
turrim illam cxcelfam, quxPharos alocoipfo cogno-
minatur.prelucendi nauibus notfturnafuggerens mini-
fteria, ne inlidiofis acceflibus littus nauigantes afrlige-
ret. Strabo li. 7. Softrati Gnidi j opus fuiflefcribir, apud
quem Cheronefum Alexandrise caftellum vocari quo-
que exiftimo, aProcopio, lib. 6. deatdificijs Iuftiniani,
Cherseumvocatum.
f>>. ALGERIA, oppidum in Africacelebre, propug-
naculisvalidis&capaciportumemorabile.inquodum
Carolus V. cxpeditionem in ipftim oppidum patat,
magno in periculo fuit.Ea fiquidem expeditio,clafle nu
mevofa,peditatu & equitatu fbrtiflimo,omnibu<;qi]e
diuturnse obfidioni necelfarijs rebus inftrutftiffima fuit.
Quo erenim Csefar Auguftus,poteftatem &tyrannidc,
fcediflimi, ac Jwrbari hominisBarbaroffse, qua Reip.
ChriftratiaJ plurimum derrimenti ac damniadferebar,
reprimeret, triremes ex naualibus educit, Italorum &
Hifpanorum.aliariunquenonignauarumgentiumco-
bortes, exHifpania,Germania,Corfica, Sardinia, Sici-
lia,exvrbeiteNeapolitana,& Geneucfic6uocat,quos
intriremibus, onerarijs eriam nauibus difpofitos, feli-
citer ad Algerianamvrbemperducit, &dum ad eam
obfidendam fcparat, horrenda acfiuiflimaautumni
tempelbf e, fragore continuo cseli,diuturnus permiftus
imber,galeas, quafitorrentequodam perfudit, easqua
repente^&vcntorinu^&fpumatiumvnclarumimpetus
collideos,attriuit,plurimasabforpfit,commeatu,armis,
#ncisq; tormenris,Csefiireanos,fubmerfisnauibus, de-
ftiruit, vt magna tandem ftorentiffimi exercitiis pars &
aMaurisextingueretur.&marinisflutftib.abforberetur,
Inufitata tantse tempeftatis, qua tridiio iatftati fuerant,
violentia, &inopinata clade,cumfratftosmilitumani-
moslmperator videret,ipfc vnus,lembIandoq; fcrmo-
ne,tertitasipforum mentes confirmans,rebUs omnibus
infetftis, reliquam claflem in Bugiam traduxit.
J. ALHAMA, Regni Gfanatenfis in Hifpania oppi-
dum,foli bonitatc, fbntium, & calidartim aquarii prse-
ftantia, commendabile.
5>. S.ANDERA, oppiduminHifpaniseBifcaisepro-
uincise, adoceanUmCantabricum, pro magnitudine
haud contemnenduni.
4. ANTEQVERAM, Hifpanicum Granatenfisreg-
ni oppidum, aeris, agriq; felicitas, fbntium vbertas, fa-
linse,&montiumlapicidinae, tum etiam mirabile gypii
inucntum illuftrarit.
/J. AVIGNON,fummse dignitatis Prouincise in Gal-
lia vrbsdiodic^vtolimjnegotiationcfiniAsedificijsce-
leberrima^Rhodano.prxcipuoGallia; flumine,irrigua.
10. A VRELIA, florentiflimaGa!lia3vrbs,loco ad-
modum oportuno fita, diues, ciuibusarmisexercitatis
potens, munitiffima, non inGallia mbdo,fcd tota etia
Europa clariffima.De memorabili,poft omnium hom
nummemoriam,obfidionc eius,quaCarolo,fexto cius
nominis,Rege,anno 1428. ab Angelis cintfta fuit, & mi-
raculoseab IoannaLotharinga virginebelli ducc libe-
rata, videbcnigneletftor,integrumlibellum, Ioannis
Lodouici Micquelli ludimagiftri Aurelianefis,ad Caro
lumLotharingumCardinalem. Resenim paucisheic,
vti hic locus poftulat, referri non poteft. In eius rciper-
petuamlmemoriam^otflauo dieMaij, quotannis totus
vrbismagiftratus, yniucrfe plebs&omnesecclefiafti-
corumordinesgeneraliproceflionegratulabundibbite
ciuitatemconfueucrc.Regeshicquoq;aliquot iniiugu-
ratoseffe, quemadmodum Rhenisfieri folet, hiftorisc
teftantur. CaroIusnonusre?,niinitio ibidemomnium
tegniordinum comitia habuit. Epifcopum etiam ha-
betfingularem quemde fuo nomine, Aurelianenfcm
dicunt,nonfolum fedis antiquitate,fedetiam maiotu
fantftitateinGallicana Ecclcfia celeberrimum.Concilia
ibidem aliquot prouincialia celebrataGregorius Tu-
ronenfisait ChildebertoGalliseRege, fulgurecaslitus
tatftam totam,fereconflagraffe. Noftrofemporebe!-
.lo hoc ciuili miferum in modum iatfhta eft. Ab Hugo-
notisproditione capta aliquandiu, multisineadefbr-
matis,& aliquot ecclefijsdirutis, in eoru poieftnte man
fit.PofteaabRegc recuperataeft.Heicinobfidione,for-
tiffimus belli dux,Francifcus Guyfius.a Ioanne Poltro-
tio globo tormentario traietflus,oCcubuit.Qui plura dc
ea defiderat, IcjgatFrancifc. Belleforeftium.Scripfitet-
iamdeea libellumfingularem,LeoTripautius, fcna-
torAurelianenfis,vterqueGallice.
B>
16. BADENIA, ciuitasHeluetise, quamaddifferer»-
tiam thermarum, quse funt in Marchionatu Badenfi,Ba
•j- dcniam
*■
TIVS VNIVERSI VRBIBVS,
I NDEXi'
A.
AFRICA, quondamAphrodifiumAFricsB,qua
Tunetenfe rcfpicit rcgnum, oppidum, fitu, & Mauro-
rnm ope vfq; adeo munitum, vt extremam in eo fpem
rcponerenr, quod, cum a Carolo Cxfare expugnatum
viderenr,& quo amiflb,totam etiam prouinciam armis
fubigendam crederent,ipfamq; tandem in Chriftiano-
rum poteftatemdeuenturam, cotiftanteraffirmarent,
quod ita euenturum,multiMauri,prqcipue ij,qui ipfo-
rum lingua, Alfachij,latina, fapientes appellantur, ie ex
fortibus, & vaticinationibus prsenouifle teftabantur.
Quofactum eft,vt coplures captiui a Mahumeto defci-
fcerent, arqueeomagis, vtidfacerent,addutfti funt,
quod oppidum illud ab alijs fruftra tentatum, accepif-
fent. Nam,vt cseterosomittam, Alphonfus Aragonius
Neapolitanorum clariffinms, &fortiffimus rex cii Tu-
netenfium Principem ad Meningenprselio fuperatum,
vetfHgalem fecifler, Aphrodifiumq; obfidere ftatuiffet,
pcrfpetfto eiusfitu, deexpugilationedefperauit, naui-
busq; quasibi extra cofhonem deprsehenderat,incenfis,
netentata quidem re, Neapolim fe recepit. At Hifparti
milites, nullis auxihjs adiuti, nullis externis militibus,
prxrer ducentos Hierofolymitanos, ac totidem prope
Grsecos&Siculos,admiflis, bellica vittute,Neapolim,
Siciliam,Sardiniam, aliascj;marisconcIufi Chriftiano-
tuminfulas, &ciuitates mafitimas liberasa DorgUte,
immaniffimo prxdone,fecerum:aufpicijsCaroli Quin
tiCsefaris,Aphrodifiumexpugnauerunt,quod,vtolim
barbarorum, fic nunc Chriftianse Reipub. munitifll-
imum eft propugnaculum.
y6. ALEX AN DRIAM, Ammianuslib.xxij.omnium
ciuitatum in Aegypto verticem vocat, quam multano-
bilitat, &magnificentiaconditorisaltiffimi, &Archi-
tetftifolertia Dinocratis. Inibiaurse falubriter fpirantes,
aer tranquillus& clemens,atquevtpericulum docuit,
pcr varias colletftum setares, nullo penedie incolentes
hancciuitatem folem ferenum nbn viden t. Hanc Alex-
anderMacedosabAmmonerediens,condidit,&Colo-
niamMacedonum:caputeflcAegypti iuffit. Hicmu-
fa:um reges Ptolemseiconftituerant, vbi Hadrianum
Imperatorem aliquando cum fophiftis differuifle Spar-
tianusfcribit. Iuxta hancvrbem Cleopatra excogitauit
turrim illam cxcelfam, quxPharos alocoipfo cogno-
minatur.prelucendi nauibus notfturnafuggerens mini-
fteria, ne inlidiofis acceflibus littus nauigantes afrlige-
ret. Strabo li. 7. Softrati Gnidi j opus fuiflefcribir, apud
quem Cheronefum Alexandrise caftellum vocari quo-
que exiftimo, aProcopio, lib. 6. deatdificijs Iuftiniani,
Cherseumvocatum.
f>>. ALGERIA, oppidum in Africacelebre, propug-
naculisvalidis&capaciportumemorabile.inquodum
Carolus V. cxpeditionem in ipftim oppidum patat,
magno in periculo fuit.Ea fiquidem expeditio,clafle nu
mevofa,peditatu & equitatu fbrtiflimo,omnibu<;qi]e
diuturnse obfidioni necelfarijs rebus inftrutftiffima fuit.
Quo erenim Csefar Auguftus,poteftatem &tyrannidc,
fcediflimi, ac Jwrbari hominisBarbaroffse, qua Reip.
ChriftratiaJ plurimum derrimenti ac damniadferebar,
reprimeret, triremes ex naualibus educit, Italorum &
Hifpanorum.aliariunquenonignauarumgentiumco-
bortes, exHifpania,Germania,Corfica, Sardinia, Sici-
lia,exvrbeiteNeapolitana,& Geneucfic6uocat,quos
intriremibus, onerarijs eriam nauibus difpofitos, feli-
citer ad Algerianamvrbemperducit, &dum ad eam
obfidendam fcparat, horrenda acfiuiflimaautumni
tempelbf e, fragore continuo cseli,diuturnus permiftus
imber,galeas, quafitorrentequodam perfudit, easqua
repente^&vcntorinu^&fpumatiumvnclarumimpetus
collideos,attriuit,plurimasabforpfit,commeatu,armis,
#ncisq; tormenris,Csefiireanos,fubmerfisnauibus, de-
ftiruit, vt magna tandem ftorentiffimi exercitiis pars &
aMaurisextingueretur.&marinisflutftib.abforberetur,
Inufitata tantse tempeftatis, qua tridiio iatftati fuerant,
violentia, &inopinata clade,cumfratftosmilitumani-
moslmperator videret,ipfc vnus,lembIandoq; fcrmo-
ne,tertitasipforum mentes confirmans,rebUs omnibus
infetftis, reliquam claflem in Bugiam traduxit.
J. ALHAMA, Regni Gfanatenfis in Hifpania oppi-
dum,foli bonitatc, fbntium, & calidartim aquarii prse-
ftantia, commendabile.
5>. S.ANDERA, oppiduminHifpaniseBifcaisepro-
uincise, adoceanUmCantabricum, pro magnitudine
haud contemnenduni.
4. ANTEQVERAM, Hifpanicum Granatenfisreg-
ni oppidum, aeris, agriq; felicitas, fbntium vbertas, fa-
linse,&montiumlapicidinae, tum etiam mirabile gypii
inucntum illuftrarit.
/J. AVIGNON,fummse dignitatis Prouincise in Gal-
lia vrbsdiodic^vtolimjnegotiationcfiniAsedificijsce-
leberrima^Rhodano.prxcipuoGallia; flumine,irrigua.
10. A VRELIA, florentiflimaGa!lia3vrbs,loco ad-
modum oportuno fita, diues, ciuibusarmisexercitatis
potens, munitiffima, non inGallia mbdo,fcd tota etia
Europa clariffima.De memorabili,poft omnium hom
nummemoriam,obfidionc eius,quaCarolo,fexto cius
nominis,Rege,anno 1428. ab Angelis cintfta fuit, & mi-
raculoseab IoannaLotharinga virginebelli ducc libe-
rata, videbcnigneletftor,integrumlibellum, Ioannis
Lodouici Micquelli ludimagiftri Aurelianefis,ad Caro
lumLotharingumCardinalem. Resenim paucisheic,
vti hic locus poftulat, referri non poteft. In eius rciper-
petuamlmemoriam^otflauo dieMaij, quotannis totus
vrbismagiftratus, yniucrfe plebs&omnesecclefiafti-
corumordinesgeneraliproceflionegratulabundibbite
ciuitatemconfueucrc.Regeshicquoq;aliquot iniiugu-
ratoseffe, quemadmodum Rhenisfieri folet, hiftorisc
teftantur. CaroIusnonusre?,niinitio ibidemomnium
tegniordinum comitia habuit. Epifcopum etiam ha-
betfingularem quemde fuo nomine, Aurelianenfcm
dicunt,nonfolum fedis antiquitate,fedetiam maiotu
fantftitateinGallicana Ecclcfia celeberrimum.Concilia
ibidem aliquot prouincialia celebrataGregorius Tu-
ronenfisait ChildebertoGalliseRege, fulgurecaslitus
tatftam totam,fereconflagraffe. Noftrofemporebe!-
.lo hoc ciuili miferum in modum iatfhta eft. Ab Hugo-
notisproditione capta aliquandiu, multisineadefbr-
matis,& aliquot ecclefijsdirutis, in eoru poieftnte man
fit.PofteaabRegc recuperataeft.Heicinobfidione,for-
tiffimus belli dux,Francifcus Guyfius.a Ioanne Poltro-
tio globo tormentario traietflus,oCcubuit.Qui plura dc
ea defiderat, IcjgatFrancifc. Belleforeftium.Scripfitet-
iamdeea libellumfingularem,LeoTripautius, fcna-
torAurelianenfis,vterqueGallice.
B>
16. BADENIA, ciuitasHeluetise, quamaddifferer»-
tiam thermarum, quse funt in Marchionatu Badenfi,Ba
•j- dcniam
*■