DOI issue:
Nr. 1
DOI article:Rozprawy
DOI article:Jaworska, Władysława: Charles Filiger malarz szkoły Pont-Aven
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.45623#0016
WŁADYSŁAWA JAWORSKA
II. 6. Charles Filiger, Modlitwa, ok. 1895, gwasz (na
złotym gruncie), 42 X 23 cm. D. wl. Emila Schuffenec-
kera, ob. wl. Le Bateau Lavoir w Paryżu.
(Fot. W. Jaworska)
i wpływu Filigera. Jest to straszliwe narzędzie w rę-
kach szatana, prawdziwy Wilk w sikorze jagnięcia.
Modlę się często za niego i ufam, że Bóg 'Zbawi go
mimo wszystko. Jest on jiednaik bardzo dla pana nie-
bezpieczny. Niech się pan za 'niego modli, ale niech
pan do niego nie chodzi,. Jeśli pan nie wierzy w |to ico
mówię o nim, to jemu samemu powiem znacznie
więcej. Sądzę, że to nie będzie potrzebne, ponieważ
nie lubię mówić o kimś na wiatr. Ale tym .razem
jest to konieczne*”. A zdumiony Seguin zaopatruje
zacytowany passus w sarkastyczny komentarz: „Hor-
reur et Mystere! Co właściwie Filiger, którego nie
widziałem od pięciu lat, mógł takiego żrobić czy
powiedzieć?” 22
Ażeby zdać sobie sprawę ze skomplikowanych źnó-
22 a. Seguin do 0’Conora, Chateaulin, 24.9.1902. Rkps W
posiadaniu pryw. w Londynie. (Sprawa nieco się wyjaśniła,
gdy w następnym roku Seguin znowu napisze w post-
scriptum jednego z listów: „Filiger wyleczony ze swej
deł religijno-mistycznej sztuki Filigera, należy przy-
pomnieć, że w epoce, w której wypadło mu żyć, zaj-
mowano się wiele teozofią, spirytyzmem, okultyzmem,
grafologią. Moda na stawianie horoskopów, moda na
wirujące stoliki była powszechna i łączyła się z wy-
sublimowaną religijnością. Sposób przeżywania ichrześ-
cijaństwa przybrał od czasu romantyzmu specyficzną
formę, a w przeciwieństwie do ortodoksyjnej teologii,
zaczynała się zacierać różnica między Bogiem a świa-
tem, Bogiem a człowiekiem, nastrojem a wiarą,
między tęsknotą za czymś odległym (Fernwehsehnsucht)
a wiarą w nieśmiertelność.
Taką właśnie rolę odgrywa chrześcijiańsitwo w sztu-
ce Filigerai. Łączą się u niego elementy religijne
katolicyzmu, który być może wyniósł z domu, ze
namiętności. Dałbym dużo, żeby się dowiedzieć jak doszedł
do takiego wyniku”. Seguin do O’Conora, Chatęauneuf,
30.10.1903. Rkps, jw.).
10
II. 6. Charles Filiger, Modlitwa, ok. 1895, gwasz (na
złotym gruncie), 42 X 23 cm. D. wl. Emila Schuffenec-
kera, ob. wl. Le Bateau Lavoir w Paryżu.
(Fot. W. Jaworska)
i wpływu Filigera. Jest to straszliwe narzędzie w rę-
kach szatana, prawdziwy Wilk w sikorze jagnięcia.
Modlę się często za niego i ufam, że Bóg 'Zbawi go
mimo wszystko. Jest on jiednaik bardzo dla pana nie-
bezpieczny. Niech się pan za 'niego modli, ale niech
pan do niego nie chodzi,. Jeśli pan nie wierzy w |to ico
mówię o nim, to jemu samemu powiem znacznie
więcej. Sądzę, że to nie będzie potrzebne, ponieważ
nie lubię mówić o kimś na wiatr. Ale tym .razem
jest to konieczne*”. A zdumiony Seguin zaopatruje
zacytowany passus w sarkastyczny komentarz: „Hor-
reur et Mystere! Co właściwie Filiger, którego nie
widziałem od pięciu lat, mógł takiego żrobić czy
powiedzieć?” 22
Ażeby zdać sobie sprawę ze skomplikowanych źnó-
22 a. Seguin do 0’Conora, Chateaulin, 24.9.1902. Rkps W
posiadaniu pryw. w Londynie. (Sprawa nieco się wyjaśniła,
gdy w następnym roku Seguin znowu napisze w post-
scriptum jednego z listów: „Filiger wyleczony ze swej
deł religijno-mistycznej sztuki Filigera, należy przy-
pomnieć, że w epoce, w której wypadło mu żyć, zaj-
mowano się wiele teozofią, spirytyzmem, okultyzmem,
grafologią. Moda na stawianie horoskopów, moda na
wirujące stoliki była powszechna i łączyła się z wy-
sublimowaną religijnością. Sposób przeżywania ichrześ-
cijaństwa przybrał od czasu romantyzmu specyficzną
formę, a w przeciwieństwie do ortodoksyjnej teologii,
zaczynała się zacierać różnica między Bogiem a świa-
tem, Bogiem a człowiekiem, nastrojem a wiarą,
między tęsknotą za czymś odległym (Fernwehsehnsucht)
a wiarą w nieśmiertelność.
Taką właśnie rolę odgrywa chrześcijiańsitwo w sztu-
ce Filigerai. Łączą się u niego elementy religijne
katolicyzmu, który być może wyniósł z domu, ze
namiętności. Dałbym dużo, żeby się dowiedzieć jak doszedł
do takiego wyniku”. Seguin do O’Conora, Chatęauneuf,
30.10.1903. Rkps, jw.).
10