KRONIKA STOWARZYSZENIA HISTORYKÓW SZTUKI
cych się w ciągu XVI i XVII w.
Miejsce zanikających księstw świe-
ckich zajmuje po wojnie trzydzie-
stoletniej prężny organizm księstwa
biskupiego. To co w początkach
epoki nowożytnej zapoczątkował
dwór książąt legnicko-brzeskich, w
dobie baroku i kontrreformacji po-
dejmuje dwór biskupi w Nysie.
HENRYK DZIURKA
ZESPÓŁ PAŁACOWY W RADOMIERZYCACH.
Z MATERIAŁÓW DO BADAŃ WARSZTATU ARTYSTYCZNEGO DOBY BAROKU
(Streszczenie referatu wygłoszonego
na zebraniu naukowym Oddziału
Wrocławskiego w dniu 19.11.1964 r.)
II. 1. Szkic sytuacyjny zespołu pa-
łacowego w Radomierzycach.
Mariethal. Zakład przeznaczony był
dla dwunastu panien z przełożoną.
Ziegler jako fundator zabezpieczał
w nim dożywotnie miejsce dla sie-
bie. Uruchomienie tego bez prece-
densu ewangelickiego „klasztoru”
poprzedziła budowa odpowiedniego
pałacowego założenia, realizowana
pod bezpośrednim nadzorem Zieg-
lera.
Projekt całego zespołu został
rozwiązany symetrycznie, wzdłuż
jednej osi, zbliżonej do kierunku
północ—południe (il. 1). Oś ta za-
czyna się od strony pn. mostem
na rzece Witce, wpadającej do
Nysy, a kończy od strony pd. naj-
większą bryłą — pałacem (il. 8).
Ścisłej, typowej dla baroku sy-
metrii zostały podporządkowane
wszystkie komponenty założenia,
jak budynki, ogród, system urzą-
dzeń wodnych i drogi dojazdowe.
Jak wielką wagę przywiązywano
do tego osiowego założenia najle-
piej świadczy zburzenie dworu po
niecałych trzydziestu latach jego
istnienia. Miejsce dworu zajął no-
wy budynek oficyny, odpowiadają-
cy swą formą budynkowi po prze-
ciwległej stronie. Szeroki kanał
otacza cały zespół, oddzielając go
jak wyspę od okolicy (il. 7). Jedyny
dojazd prowadzi poprzez most
Ok. 10 .km na południe od Zgo-
rzelca, przy drodze do Bogatyni
leżą Radomierzyce, wieś górnołu-
życka notowana już w dokumen-
tach z XIII w.. Jako posiadłość ry-
cerska, zmieniając kolejno swych
licznych właścicieli, w r. 1646 prze-
szła na rodzinę Zieglerów. Joachim
Zygmunt Ziegler, urodzony w r.
1660 podkomorzy króla Augusta
Mocnego, bezdzietny kawaler usta-
nowił w Radomierzycach fundację
dla szlachetnie urodzonych panien
ewangelickiego wyznania — „Freie
Weltadllige Evangelische Fraulein-
stift”, uzyskując dla niej w r. 1722
zatwierdzony przez króla statut
(wydrukowany w Diplomatische und
Historische Belustigungen, wyd. F.
C. Moser, t. II, 1755, s. 148—1781.
Powstanie tego rodzaju zakładu
nazwanego od założyciela „Joachim-
stein” nie było pozbawione wy-
dźwięku ideowego, tym bardziej
jeżeli zważymy, że ufundował go
podkomorzy katolickiego już króla
i to w bliskim sąsiedztwie żeń-
skiego- klasztoru cystersek w
II. 2. Projekt pałacu
ogrodowych. Gorlitz,
radomierzyckiego, rzut parteru i pawiłonów
Stddtische Kunstsammlungen. (Fot. Walter
Wolf, Gorlitz)
284
cych się w ciągu XVI i XVII w.
Miejsce zanikających księstw świe-
ckich zajmuje po wojnie trzydzie-
stoletniej prężny organizm księstwa
biskupiego. To co w początkach
epoki nowożytnej zapoczątkował
dwór książąt legnicko-brzeskich, w
dobie baroku i kontrreformacji po-
dejmuje dwór biskupi w Nysie.
HENRYK DZIURKA
ZESPÓŁ PAŁACOWY W RADOMIERZYCACH.
Z MATERIAŁÓW DO BADAŃ WARSZTATU ARTYSTYCZNEGO DOBY BAROKU
(Streszczenie referatu wygłoszonego
na zebraniu naukowym Oddziału
Wrocławskiego w dniu 19.11.1964 r.)
II. 1. Szkic sytuacyjny zespołu pa-
łacowego w Radomierzycach.
Mariethal. Zakład przeznaczony był
dla dwunastu panien z przełożoną.
Ziegler jako fundator zabezpieczał
w nim dożywotnie miejsce dla sie-
bie. Uruchomienie tego bez prece-
densu ewangelickiego „klasztoru”
poprzedziła budowa odpowiedniego
pałacowego założenia, realizowana
pod bezpośrednim nadzorem Zieg-
lera.
Projekt całego zespołu został
rozwiązany symetrycznie, wzdłuż
jednej osi, zbliżonej do kierunku
północ—południe (il. 1). Oś ta za-
czyna się od strony pn. mostem
na rzece Witce, wpadającej do
Nysy, a kończy od strony pd. naj-
większą bryłą — pałacem (il. 8).
Ścisłej, typowej dla baroku sy-
metrii zostały podporządkowane
wszystkie komponenty założenia,
jak budynki, ogród, system urzą-
dzeń wodnych i drogi dojazdowe.
Jak wielką wagę przywiązywano
do tego osiowego założenia najle-
piej świadczy zburzenie dworu po
niecałych trzydziestu latach jego
istnienia. Miejsce dworu zajął no-
wy budynek oficyny, odpowiadają-
cy swą formą budynkowi po prze-
ciwległej stronie. Szeroki kanał
otacza cały zespół, oddzielając go
jak wyspę od okolicy (il. 7). Jedyny
dojazd prowadzi poprzez most
Ok. 10 .km na południe od Zgo-
rzelca, przy drodze do Bogatyni
leżą Radomierzyce, wieś górnołu-
życka notowana już w dokumen-
tach z XIII w.. Jako posiadłość ry-
cerska, zmieniając kolejno swych
licznych właścicieli, w r. 1646 prze-
szła na rodzinę Zieglerów. Joachim
Zygmunt Ziegler, urodzony w r.
1660 podkomorzy króla Augusta
Mocnego, bezdzietny kawaler usta-
nowił w Radomierzycach fundację
dla szlachetnie urodzonych panien
ewangelickiego wyznania — „Freie
Weltadllige Evangelische Fraulein-
stift”, uzyskując dla niej w r. 1722
zatwierdzony przez króla statut
(wydrukowany w Diplomatische und
Historische Belustigungen, wyd. F.
C. Moser, t. II, 1755, s. 148—1781.
Powstanie tego rodzaju zakładu
nazwanego od założyciela „Joachim-
stein” nie było pozbawione wy-
dźwięku ideowego, tym bardziej
jeżeli zważymy, że ufundował go
podkomorzy katolickiego już króla
i to w bliskim sąsiedztwie żeń-
skiego- klasztoru cystersek w
II. 2. Projekt pałacu
ogrodowych. Gorlitz,
radomierzyckiego, rzut parteru i pawiłonów
Stddtische Kunstsammlungen. (Fot. Walter
Wolf, Gorlitz)
284