DOI Heft:
Nr. 1
DOI Artikel:Rozprawy
DOI Artikel:Jaworska, Władysława: Charles Filiger malarz szkoły Pont-Aven
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.45623#0020
WŁADYSŁAWA JAWORSKA
II. 11. Charles Filiger, Procesja przed kaplicą st. Maudet w Le Pouldu, ok. 1890, gwasz, tekt. 39 X 50
cm. Wl. P. Henriette Boutaric w Paryżu. (Fot. W. Jaworska)
mistyką chrześcijaństwa”. Z czasem swoje teorie
oparte ma liczbie, działaniach matematycznych i geo-
metrii, teorie „świętych proporcji” wyłoży w swej
książce Estetyka Beuron 32.
Serusier kilkakrotnie odwiedza Jana Verkade w
Beuron^ a potem w Pradze i Monte Cassino., kontak-
tuje się z Ojcem Desideriusem (z którym piorozumiewa
się tylko po łacinie), i który wywiera nań ogromny
wpływ. IW latach 1897—1907 Serusier oscylując między
Beuron, Paryżem i Bretanią myśli, mówi i pisze tylko
o matematyce i geometrii w malarstwie, robi oblicze-
nia i wykreśla słynne koło chromatyczne. Na zasadzie
wykresu chce stworzyć garnę kolorów na wzór gamy
muzycznej. W liście do Jana Verkade pisze, że czasem
pracując nad matematyką i geometrią traci już głowę,
a czasem wydąje mu się, że „naplisze całe tomy, jeśli
Bóg pozwoli” 33. W 1905 r. kończy tłumaczenie traktatu
Didier Lenza Esthetigue de Beuron34 na język fran-
cuski i pracuje nad własnym traktatem teoretycznym
pt. ABC de la Peinture 35.
Malarze grupy Pont-Aven, z których kilku po
wyjeździe Gauguina na wyspy Oceanii osiedliło się
32 p. Len z [Pater DesŁderiius], Zur Asthetik der
Beuroner Schule, Wien u. Leipzig 1912. Na temat estetyki
Beuron por. również: J. Kreitmaier, Beuroner Kunst,
Freiburg in Br. 1914; — P. Gallus S eh w ind, P. Desi-
derius Bem, Beuron 1923; — D. Will i br ord V e r k a d ś,
Der Antrieb ins Vollkommene. Erinnerungen eines Maler-
monchs, Freiburg in Br. 1937; — E. E n d r i c h, P. Willi-
brord Verka.de und die Nabis, Nachwort in Die Unruhe zu
Gott, Beuron 1954.
33 Serusier, ABC de la Peinture, jw., s. 112.
34 p. Desiderius Len z, D’Esthćtique de Beuron,
traduit de 1’allemand par Paul Serusier, introduction
de M a u r i c e Denis, Paris 1905.
35 P. Sćrusier: ABC de la Peinture, Paris 1921
(1 wyd.); — ABC de la Peinture, Etude sur la Vie et
L’Oeuvre de Paul S&rusier, Paris 1942 (2 wyd.); — ABC de
la Peinture, suivi d’une correspondance inćdite recueillie
par Madame P. Serusier et annotće par Mademoiselle
H. Boutaric, Paris 1950 (3 wyd.).
14
II. 11. Charles Filiger, Procesja przed kaplicą st. Maudet w Le Pouldu, ok. 1890, gwasz, tekt. 39 X 50
cm. Wl. P. Henriette Boutaric w Paryżu. (Fot. W. Jaworska)
mistyką chrześcijaństwa”. Z czasem swoje teorie
oparte ma liczbie, działaniach matematycznych i geo-
metrii, teorie „świętych proporcji” wyłoży w swej
książce Estetyka Beuron 32.
Serusier kilkakrotnie odwiedza Jana Verkade w
Beuron^ a potem w Pradze i Monte Cassino., kontak-
tuje się z Ojcem Desideriusem (z którym piorozumiewa
się tylko po łacinie), i który wywiera nań ogromny
wpływ. IW latach 1897—1907 Serusier oscylując między
Beuron, Paryżem i Bretanią myśli, mówi i pisze tylko
o matematyce i geometrii w malarstwie, robi oblicze-
nia i wykreśla słynne koło chromatyczne. Na zasadzie
wykresu chce stworzyć garnę kolorów na wzór gamy
muzycznej. W liście do Jana Verkade pisze, że czasem
pracując nad matematyką i geometrią traci już głowę,
a czasem wydąje mu się, że „naplisze całe tomy, jeśli
Bóg pozwoli” 33. W 1905 r. kończy tłumaczenie traktatu
Didier Lenza Esthetigue de Beuron34 na język fran-
cuski i pracuje nad własnym traktatem teoretycznym
pt. ABC de la Peinture 35.
Malarze grupy Pont-Aven, z których kilku po
wyjeździe Gauguina na wyspy Oceanii osiedliło się
32 p. Len z [Pater DesŁderiius], Zur Asthetik der
Beuroner Schule, Wien u. Leipzig 1912. Na temat estetyki
Beuron por. również: J. Kreitmaier, Beuroner Kunst,
Freiburg in Br. 1914; — P. Gallus S eh w ind, P. Desi-
derius Bem, Beuron 1923; — D. Will i br ord V e r k a d ś,
Der Antrieb ins Vollkommene. Erinnerungen eines Maler-
monchs, Freiburg in Br. 1937; — E. E n d r i c h, P. Willi-
brord Verka.de und die Nabis, Nachwort in Die Unruhe zu
Gott, Beuron 1954.
33 Serusier, ABC de la Peinture, jw., s. 112.
34 p. Desiderius Len z, D’Esthćtique de Beuron,
traduit de 1’allemand par Paul Serusier, introduction
de M a u r i c e Denis, Paris 1905.
35 P. Sćrusier: ABC de la Peinture, Paris 1921
(1 wyd.); — ABC de la Peinture, Etude sur la Vie et
L’Oeuvre de Paul S&rusier, Paris 1942 (2 wyd.); — ABC de
la Peinture, suivi d’une correspondance inćdite recueillie
par Madame P. Serusier et annotće par Mademoiselle
H. Boutaric, Paris 1950 (3 wyd.).
14