DOI Heft:
Nr. 1
DOI Artikel:Dutkiewicz, Józef Edward: O metodę badań historii sztuki polskiej
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.37717#0013
JOZEF DUTKIEWICZ (LUBLIN)
O METODĘ BADAŃ HISTORII SZTUKI POLSKIEJ*)
Wstęp
Będąc zdania, że praca historyka sztuki ru Polsce ruymaga innych
metod badania i innego nastaruienia, niż praca jego kolegi m krajach,
gdzie nauka ta poszczycić się może znacznym amansem, zestamiam ru
krótkości szereg uruag, jakie się nasunęły przy obserruacji nieośruietlo-
nych dotąd problemom historii sztuki m Polsce. Z natury rzeczy szkic
ten nie ma nic mspólnego z jakimś zarysem historycznym, czy charakte-
rystyką dotychczasomych metod badania, a o ile zestamienia takie się
nasumają, to ograniczone są do form najogólniejszych.
W badaniu dzieł sztuki na terenach mniej lub całkiem nie zaairan-
somanych pod mzględem poznania naukomego, m zetknięciu się z rzeczy-
mistością artystyczno-zabytkomą na tych terenach mielokrotnie nadarza
się możność stmierdzenia, że nasze dotychczasome pojęcia o historii sztuki
ru Polsce nie są dostateczne. Fakt ten, ru miarę bogatszego dośmiadczenia.
daje o ruiele mięcej do myślenia, niżby pozmalała przypuszczać śruiado-
mość braku ogólnej choćby inruentaryzacji i ruyczerpującej analizy uważ-
niejszych zjamisk artystycznych. Pomimo boruiem, iż pemne połaci kraju
doczekały się bardziej myczerpujących zestaruień, badań i omómień,
a ru innych przy okazji perunych prób syntetycznego ujęcia dziejom sztuki
m Polsce starano się myłomić i oznaczyć pozycje ruażniejszych dzieł
sztuki — nabieramy przekonania, że skala mażności pemnych ogólnych
problemom historii sztuki m Polsce nie została znaleziona. Znajdujemy
rómnież, iż określenia dotychczasome nie są dostatecznie oparte ani o
znajomość materiału, ani o odpomiedni aparat metody, któreby pozmoliły
operomać młaścimymi dla tematu pojęciami. Łatmo stąd dojść do runiosku.
że kryteria jakich się użyma ru pracach z historii sztuki polskiej ograni-
czają z natury rzeczy zakres zagadnień i nie pozmalają na szerszy ogląd
całości. Stąd tak pomszechne u nas martościomanie dzieł sztuki, marto-
ściomanie podśmiadome może, medług kryteriom zachodnich i co za tym
idzie oparte o przestarzały podkład estetycznego subiektymizmu, myznacza
*/ Drukujemy interesujący artykuł Dr Józefa Dutkiewicza, niezupełnie zgadzając się ze sta-
nowiskiem Autora. Mamy nadzieję, że artykuł ten zapoczątkuje tak barązo potrzebną dy-
skusję, którą chętnie byśmy w dzieli na łamach »Biuletynu*. Przyp. Red.
3
O METODĘ BADAŃ HISTORII SZTUKI POLSKIEJ*)
Wstęp
Będąc zdania, że praca historyka sztuki ru Polsce ruymaga innych
metod badania i innego nastaruienia, niż praca jego kolegi m krajach,
gdzie nauka ta poszczycić się może znacznym amansem, zestamiam ru
krótkości szereg uruag, jakie się nasunęły przy obserruacji nieośruietlo-
nych dotąd problemom historii sztuki m Polsce. Z natury rzeczy szkic
ten nie ma nic mspólnego z jakimś zarysem historycznym, czy charakte-
rystyką dotychczasomych metod badania, a o ile zestamienia takie się
nasumają, to ograniczone są do form najogólniejszych.
W badaniu dzieł sztuki na terenach mniej lub całkiem nie zaairan-
somanych pod mzględem poznania naukomego, m zetknięciu się z rzeczy-
mistością artystyczno-zabytkomą na tych terenach mielokrotnie nadarza
się możność stmierdzenia, że nasze dotychczasome pojęcia o historii sztuki
ru Polsce nie są dostateczne. Fakt ten, ru miarę bogatszego dośmiadczenia.
daje o ruiele mięcej do myślenia, niżby pozmalała przypuszczać śruiado-
mość braku ogólnej choćby inruentaryzacji i ruyczerpującej analizy uważ-
niejszych zjamisk artystycznych. Pomimo boruiem, iż pemne połaci kraju
doczekały się bardziej myczerpujących zestaruień, badań i omómień,
a ru innych przy okazji perunych prób syntetycznego ujęcia dziejom sztuki
m Polsce starano się myłomić i oznaczyć pozycje ruażniejszych dzieł
sztuki — nabieramy przekonania, że skala mażności pemnych ogólnych
problemom historii sztuki m Polsce nie została znaleziona. Znajdujemy
rómnież, iż określenia dotychczasome nie są dostatecznie oparte ani o
znajomość materiału, ani o odpomiedni aparat metody, któreby pozmoliły
operomać młaścimymi dla tematu pojęciami. Łatmo stąd dojść do runiosku.
że kryteria jakich się użyma ru pracach z historii sztuki polskiej ograni-
czają z natury rzeczy zakres zagadnień i nie pozmalają na szerszy ogląd
całości. Stąd tak pomszechne u nas martościomanie dzieł sztuki, marto-
ściomanie podśmiadome może, medług kryteriom zachodnich i co za tym
idzie oparte o przestarzały podkład estetycznego subiektymizmu, myznacza
*/ Drukujemy interesujący artykuł Dr Józefa Dutkiewicza, niezupełnie zgadzając się ze sta-
nowiskiem Autora. Mamy nadzieję, że artykuł ten zapoczątkuje tak barązo potrzebną dy-
skusję, którą chętnie byśmy w dzieli na łamach »Biuletynu*. Przyp. Red.
3