Zakład Architektury Polskiej i Historii Sztuki <Warschau> [Hrsg.]: Biuletyn Historii Sztuki i Kultury (5.1937)

Podkreślić za to należy, że zebrane przez autora źródła przynoszą:
między innymi miele cennego materiału do dziejom kultury społecznej i
naśmietlają plastycznie marunki życia ómczesnych artystom. Znaczna nieraz
dokładność opisu dzieł sztuki, jaka cechuje inmentarze i rachunki dmor-
skie może być niekiedy miarą martościomania m ornych czasach produkcji
artystycznej. Wpramdzie godności dmorskie, osiągane przez malarzy ograni-
czały się do tytułu pokojomca (valet de chambre), m armii zaś sierżanta,
nie mniej stosunek mładcóm do artystom bymał życzlimy a namet przy-
jacielski. Girard z Orleanu, malarz Jana Dobrego ( od 1334) dotrzymy
mał królomi tomarzystma m jego angielskim mięzieniu, niedbalstmo zaś
czy nieporadność Jeana Coste’a, który m zmiązku z polichromią zamku
Vandrenil miał sporo kłopotom finansomych, potraktomał król z dużą
myrozumiałością.
Zarobki mistrzom, częściomo pobierane m naturze, mynosiły około 6—10
sous dziennie. Czasami godność dmorskiego malarza dziedziczono m obrę-
bie jednej rodziny (Girard, Jean i Franciszek z Orleanu). Malarze bymali
przy tym czymś m rodzaju inscenizatoróm dmorskich uroczystości a prace
ichnie rzadko nosiły zgoła rzemieślniczy charakter. Zdobili bomiem krzesła,
łóżka, szafy i skrzynie, kolasy i lektyki, a także czapraki, rzędy i mogóle
ekmipunek turniejomy, malomali sztandary i proporce oraz herbome tarcze.
Urządzali uroczyste pogrzeby mładcóm, zajmując się dekoracją śmiątyni
i trybun, mykonaniem moskomej podobizny zmarłego, sporządzeniem
jego stroju i całunu. — To też m śmietle zachomanego m źródłach dro-
biazgomego opisu ceremonij żałobnych zaaranżomanych po śmierci Karola
VI przez Franciszka z Orleanu, przypisymana Hubertomi Van Eyckomi
»nastrojoma« miniatura z przedstamieniem Mszy żałobnej (m turyńsko-
mediolańskim kodeksie) nabiera nomej i realnej mymomy.
Tadeusz Dobrowolski (Katowice)

MARIA SĄGAJŁŁÓWNA, Aleksander Kotsis 1836— 1877. Krakom 1936,.
str. 47. (Biblioteka Krakowska nr 89).
W pracy tej usiłuje autorka zdać sobie spramę z tmórczości Kotsisa,
dać jej charakterystykę rozmojomą, oraz przedstamić ją m śmietle dam-
niejszej i obecnej krytyki. Jednak ta próba monografii o tak interesują-
cym artyście, jakim był bez mątpienia Aleksander Kotsis, po bliższym za-
poznaniu się z książeczką, nie spełnia pokładanych nadziei.
Czytając poszczególne rozdziały rozpramki p. Sągajłłómny, odnosi się
mrażenie, że autorka przystąpiła do niej bez dostatecznego przygotoma-
nia, a zmłaszcza bez znajomości metody pracy.