Zakład Architektury Polskiej i Historii Sztuki <Warschau> [Hrsg.]: Biuletyn Historii Sztuki i Kultury (5.1937)

Ryc. 12 Strzelno. Ornament z dolnej części tympanonu m kościele ponorbertańskim.

j opactma śm. Wincentego me Wrocłamiu. W zespole tym portal czer-
miński jest dziełem najmcześniejszym, myprzedzającym o lat kilka portal
Tumu; czas jego pomstania {przypada bomiem na szósty dziesiątek lat
XII stulecia. W zestamieniuj z tymi pomnikami rzeźby romańskiej na-
czelnego m Polsce znaczenia, nie mykazuje on cech mspólnych m bliż-
szym znaczeniu tego słoma. Godzi się natomiast podkreślić, że porómny-
mując budomę ornamentu III-ej archimolty naszego portalu z ornamentem
dekorującym dolną pomierzchnię tympanonu kościoła ponorbertańskiego
m Strzelnie (ryc. 12), zaumażymy niedmuznaczne podobieństmo m przepro-
madzeniu samego motymu. Dość przypadkomej tej analogii nie należy
przecież nadamać głębszego znaczenia. Tu rómnież można mspomnieć,
że m kościele śm. Prokopa an {Strzelnie zachomał się fragment bardzo
pry mity mnej płyty grobomej (ryc. 13), na której głoma zmarłego przed-
stamiona jest m obramomaniu mspartej na głomicach archimolty. Kon-
cepcja ta przypomina zbliżone rozmiązanie tła głomy Madonny na męga-
rze czermińskiego portalu. Podobnie jednak, jaki m poprzednim mypadku,
pokremieństmo to mymodzi się z podłoża form ogólnie przyjętych; silnie
natomiast mystępują ogromne różnice poziomu mykonania i stylu.
Najbardziej interesującym tmorem dekoracyjnym m portalu są nie-
mątplimie figuralne motymy glomic kolumn memnętrznych. Lema z nich.
patrząc od mejścia, ozdobiona jest po obu stronach motymem ludz-
kiej postaci malczącej ze smokami. Od czoła myrzeźbiona jest postać
męska bez zarostu, obu rękoma trzymająca rozmarte paszcze smokom.

35