Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Zakład Architektury Polskiej i Historii Sztuki <Warschau> [Hrsg.]
Biuletyn Historii Sztuki i Kultury — 5.1937

DOI Heft:
Nr. 2
DOI Artikel:
Dmochowski, Zbigniew: Ze studiów nad poleskim budownictwem drzewnym
DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.37717#0226

DWork-Logo
Überblick
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext

I
1:100

Ryc. 136. Korotycze, potu. Stolin. Młyn luodny A. Krikuna.
Ryc. 134, 135, 136 przedstawiają młyn modny ze wsi Korotycze. Podsię-
bierne koło wodne obraca poziomy wał, na którym wewnątrz budynku
osadzono koło zębate. Koło to za pośrednictwem trybu drewnianego po-
rusza wtórny, równoległy wał poziomy i drugie koło zębate; ono dopie-
ro nadaje ruch obrotowy pionowej «sześcierni», sprzęgniętej żelazną osią
z kamieniem młyńskim.
Bardzo zbliżony do opisanego jest mechanizm folusza (waliusza), mły-
na wodnego do bicia sukna (Ryc. 137 i 138). W jego wtórnym wale pozio-
mym osadzono spiralnie szereg mocnych kołków, które przy obrotach
wału podrzucają kolejno do góry sześć bab-bijaków drewnianych, poru-
szających się w prowadnicach. Bijaki te tłuką sukno, które wkłada się do
otworów stępy i zalewa ukropem.
Wiatrak ze wsi Moczul (Ryc. 139) jest typu powszechnie spotykanego
na terenie powiatów stolińskiego i łuninieckiego. Zależnie od kierunku
wiatru, obraca się cały wiatrak na osi, którą jest słup (a) o dużym prze-
kroju. Słup zaczopowano w masywnym stolcu - krzyżaku i usztywniono

214
 
Annotationen