DOI Heft:
Nr. 3/4
DOI Artikel:Walicki, Michał: Nowe oblicze architektoniczne kolegiaty w Tumie
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.37717#0282
naszej kolegiaty. Pozostaje jednak do roz-
patrzenia jeszcze jeden szczegół —wzmian-
ka m rachunkach 1633 r. o remoncie
»czterech wież kościeInych«. Nie lek-
ceważyłbym tej zapiski, zważywszy, że
spłaszczone nieco absydy boczne, dosta-
wione od północy i południa i zaopatrzone
strzelnicami nie tylko, że nie mają okre-
ślonej liturgicznej funkcji, lecz ponadto
wręcz przywodzą na myśl baszty. Tak je
też dobrze określił Łuszczkiewicz. Mając
na uwadze liczne pożary jakim ulegał nasz
kościół oraz obniżenie naw bocznych do-
konane u schyłku XVIII w. możemy mnie-
mać. że jeśli nie wcześniej, to w każdym
bądź razie w tym stuleciu obniżono te
baszty równając ich wysokość okapem
nawy co nadało im wygląd absyd. Pier-
wotna ich wysokość nie musiała być szczególnie znaczna: jak sądzę, mo-
gły one sięgać mniej więcej wysokości kalenicy głównego dachu, stając
przed okiem widza w kształcie tych smukłych wieżyczkowych baszt, jakie są
tak charakterystyczne dla wielu kościołów nadreńskich (ryc. 160 ’).
MICHAŁ WALICKI
LE NOUVEL ASPECT DE LA COLEGIALE A TUM
RESUME
L’etude presente est un chapitre d’ un ouvrage sur la collegiale a
Tum pres Łęczyca, qui paraitra prochainement. Lauteur, en tenant comp-
te des fragments architectoniąues dissimules dans łes combłes et des
details qui avaient ete enleves, donnę deux reconstructions de 1’eglise,
notemment son aspect de ł’epoque romane (fig 158 et 160), et celui de
l’epoque gothique apres łes re maniements de 1473 (fig 159); ces recons-
tructions different considerablement de celles etablies deja par d’autres his-
toriens d’art qui n’ont pas pris en consideration łes elements auxqucls
M. Walicki fait une large part dans son raisonnement.
1) Artykuł ten stanoini drobny wyjątek z obszernej monografii Tumu, mającej się uka-
zać niebamem nakładem Obytnatelskiego Komitetu ratotnania Kolegiaty m Tumie pod
Łęczycą.
Ryc. 160. Kolegiata ru Tumie.
Próba rekonstrukcji. Rys. j. z.
270
patrzenia jeszcze jeden szczegół —wzmian-
ka m rachunkach 1633 r. o remoncie
»czterech wież kościeInych«. Nie lek-
ceważyłbym tej zapiski, zważywszy, że
spłaszczone nieco absydy boczne, dosta-
wione od północy i południa i zaopatrzone
strzelnicami nie tylko, że nie mają okre-
ślonej liturgicznej funkcji, lecz ponadto
wręcz przywodzą na myśl baszty. Tak je
też dobrze określił Łuszczkiewicz. Mając
na uwadze liczne pożary jakim ulegał nasz
kościół oraz obniżenie naw bocznych do-
konane u schyłku XVIII w. możemy mnie-
mać. że jeśli nie wcześniej, to w każdym
bądź razie w tym stuleciu obniżono te
baszty równając ich wysokość okapem
nawy co nadało im wygląd absyd. Pier-
wotna ich wysokość nie musiała być szczególnie znaczna: jak sądzę, mo-
gły one sięgać mniej więcej wysokości kalenicy głównego dachu, stając
przed okiem widza w kształcie tych smukłych wieżyczkowych baszt, jakie są
tak charakterystyczne dla wielu kościołów nadreńskich (ryc. 160 ’).
MICHAŁ WALICKI
LE NOUVEL ASPECT DE LA COLEGIALE A TUM
RESUME
L’etude presente est un chapitre d’ un ouvrage sur la collegiale a
Tum pres Łęczyca, qui paraitra prochainement. Lauteur, en tenant comp-
te des fragments architectoniąues dissimules dans łes combłes et des
details qui avaient ete enleves, donnę deux reconstructions de 1’eglise,
notemment son aspect de ł’epoque romane (fig 158 et 160), et celui de
l’epoque gothique apres łes re maniements de 1473 (fig 159); ces recons-
tructions different considerablement de celles etablies deja par d’autres his-
toriens d’art qui n’ont pas pris en consideration łes elements auxqucls
M. Walicki fait une large part dans son raisonnement.
1) Artykuł ten stanoini drobny wyjątek z obszernej monografii Tumu, mającej się uka-
zać niebamem nakładem Obytnatelskiego Komitetu ratotnania Kolegiaty m Tumie pod
Łęczycą.
Ryc. 160. Kolegiata ru Tumie.
Próba rekonstrukcji. Rys. j. z.
270