Ryc. 168. Mury Starej Warszairy od barbakanu Nouomiejskiego do baszty Prochowej-
Rekonstrukcja J. Zachwatowicza.
Pracę tę dla Warszawy podjął jeszcze W. Kolberg, i in r. 1870 opu-
blikował wyniki swych badań1, ustalając przebieg linii murów, oraz ozna-
czając części zachowane. Od czasów pracy Kolberga, mury Warszawy
nie były systematycznie badane do uzyskania niepodległości. W roku 1921
zwraca się do tego tematu arch. Tymoteusz Sawicki2 i wreszcie w la-
tach ostatnich Zakład Architektury Polskiej Pol. Warsz. rozpoczął meto-
dyczne prace inwentaryzacyjne, wykonywując ścisłe pomiary tych do-
mów, które znalazły się na linii dawnych obwarowań. Zasadniczy zwrot
w całej sprawie nastąpił jednak dopiero z chwilą, gdy z inicjatywy Miej-
skiej Komisji Opieki nad zabytkami Warszawy, prezydent miasta zarzą-
dził rozpoczęcie prac nad odsłonięciem obronnych murów. Już przy
pierwszych robotach okazało się, że zachowanych części obwarowań jest
znacznie więcej, niż można było domyślać się na podstawie obudowa-
li Wilhelm Kolberg: Ślady dawnych murólr otaczających miasto Starą Warszawą.
Bibl. Warszawska 1870. I str. 420 — 427 przedrukowane u M. Barucha: Warszawa Średnio-
wieczna. Dawne mury warowne miasta Warszawy. Warszawa 1929.
2) Zagadnienie murów obronnych Warszawy było tematem jego pracy dyplomowej.
280