DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.12705#0143
INDE X>
nancDei prouidentiam natUrJeque folertiam, quam
ab illo confequuta eft,quis non admiretur, atque fufpi-
ciat?QuamettOceanus,obviolentiam , mare intole-*
rabile,quantisinfurgitvndis,quantisia(ftaturprocellis?
attamen,pofteaquam vehemcnter infurrexerit, mul-
toquecumtumoreprogreffumCft, vbi venerit adter-
minum ipfiaDeoprcfcriptum, fluctibusin fpumam
folutisin feredit. Qtlid ver6 arCna infirmius? & ta-
men eius herbx prxfidio, marinis fefe furoribus oppo-
nit. Miraetiam rerum, quibus volupratis ftudium
irritarifolet, Brielij eftcopia, adeo, vtvulgo, triuiali
cpitheto cognominent, ^ldCfcrS&rtekffn/ cupidiari-
umforum, latinedicerent. Hocfacit portuscommo-
ditas, quodRheno, Mofaque fluminibusexmcditer-
raneis&Oceano,experegrinis regionibus, omniana-
uigioparuopretio, acfacileaduehantur. Quinetiam
nundinisfiumentarijs,fecuranauiumftatione, &por-
tu amplo, peruulgatum eft hoc oppidum, in quo an-
nuatim adharengorum captUram.quiinoceariotari-
tum reperiuritur, feparant,inftitutisadeam nauibus,
quas,Bujfen,Flandncevocant. Cumqueirigentesimi
penfarum fumptus,ad easparandasrequirantur,Del-
^j, Roterddami, Schicddami,Dordracenfes,Goudani,
&Brielij quoqueincoke, hocinportueasadornant,ad
communes vniusnauis,coeunteimpenfas,profaculta-
tecuiufque, duorum,trium, autquatuor ciuiumfo-
cietate . Singulis pifeatotijs bufis nauclerurii, penes
quemfummapoteftas,prificiunt.Is,coquum,vafcula-
iium &pncatoresconducit, vafa, quibus falecoriditi
includantur,falem,cereuifiam, adcapturam peculia-
li ratione decccT:am,quamQ?iifcn{)tCr, nuncuparit,car-
nesfumo induratas, butyrum, & omnem annoham, t
pro pifcatcrumnumero,procurat. Quibusomnibus
ad pifcarionem compofitis.numerofa pifcatorurri mul-
titudo, Brielij inportu,grat,pr3eftolaturaura;, quafe
Oceanireceflibus committat. Qux quidem,etfigens
ludis, acpelago fitaffueta, eatamen cttmorum, acvi-
tx integritate,ea,apudipfosdifciplinaferuatur,vtnun-
quam mter vllos vllae contentiones, iurgia, fimultates,
diflidia oriantur, nec vnquam inter fe lites conleften*
tur, aut iure cum a?qualibus contendant, ita, vt magi-
ftratus nunquam, nifi in vrgentiflimis caufis, fe horum
controuerfijs interponat, fedomnes inter fefe coaclis
comitijsdirimunt, atquc confopiunt. Nullum iriter
fuosgregalestolerant meftdicumac probro ducunt,fi
quis ex confociatis ftipcm emendicet,aUt quid aliud e-
blandiatur. Qum ipfa pifcatoria focietas, &quiinter
illos cftprimarius,quem Decanum vocant, fingults,
quibus res domiangufta eft,& contraftior,quam vtfa-
miliam fuftentent, &alant,ex communixrariofuum
dimenfum conftituit, ita, vtnon defit, quofamemfru-
galiter&liberaliterfoIentur.Exijs, fiquisdiemobeat,
relicta eius vidua,nifiintratriduumalterinupferir,ius
fuum, harengos intra deftinatum ei fpatium( tiag fxtd1)
capicndi, amittit: pifcatores demum, ventum na<5ti
^opitium, magno inOceanumnumCro,progrediun-
tur, & idquidem ferefemperpoftxquino&iumautu-
manle,quotempore inacies harengi fediuiduntjoca
mutant, &per Oceanum vagantur, nam dum vnoin
grege natant, pra: multirudine capi non pofTu nt:noctu
vero, exfplendoreapifcatoribusharengorum agmina*
deprehenduntur, tum etenim gregatim,ventribus ver-
fus fummumxquorobuerfis, natantes, tantum de fe
fplendcrememittunt,vtfu!guraremarevideatur,quin
etiam ipforumoculi luminisinftarnoctulucent, quaj
. vis,cumipf6pifce, emoritur. Vbicunque fuper aquas
inmarilumen vident,gregatim adnatant.&hocetiam
aitu,adretia allitiuntur;vc, quafi parati ad capiendum,
diuinomunere, in vfiishominum dedricantur, tum-
quealiquandomaximis colliguntur fagenis, adeo, vt
funes retium prsfcindi oporfear, et>. quod ob mu ItitU*
dinem extrahi, non valeant: capti,ciriflime morium ur.
Omnisenimpifcis, folusaqua viuittahtum, nec ni-
fiinaqua viuetepoteft. Nam ftatim,vtaeris ferenitas
contigerit cxpirar,riec vlla ihter aeris cohtactum;& ex-
pirationem, eftmora. Quantaceleritateautem, dum
pifcatoresretiaexplicando occupati terieritur, eos alij
falecondiant,alij vafisincludant,dicinonpoteft: mu-
riafiqUidcrn cbriferilati, invarijs Europaspartibus,di-
ftrahuntur. Fceliciterpifcationc perfecta, primum in
Brielij pbrtUm feomnishaecpifcariaibcietas,tum ad ea
Hollandixoppida, quorum fumptibus inftituta fuit,
fefe recipit.
31 BRVLA; Coloniaaboft P. M. oppidulumarceY
pro Archianriftitis'Agrippinenfisfedc, & Francifcano-
rum fodalitio, pcruulgatum.
2?. BVRBVRGVM, elcgans Elandriae oppi*
dum.
}f. C A L C A RIA, Cliuorum opp.gioriam fuatn ca-
tholica: religionis ftudio,in ea potiffimum ditione.ini-
mortalitate confccrauit. IdGalbiacorumnomenfama
fuperftite, adnoftramvfque xtatem ptotuliffe, pleri-
que exiftimarit. funt, quibusidminUsprobatur, quia
finitimopago, Calcariavetere,nomentumpfifTe, id-
qUe certis qUibufdam documcntis, & prifcis confuetu-
dinibus,hoc etiam tempore obferuatis, confirmati tra-
dnnt. Galbiorum autem, quorumTacitus meminiti
fedem fuiffe in eoloci, vbinuncCalckum pagus, ex
oppofito Ca:faris Vverdina: confpicitur. At in tanta lo-
corum vicinitate,de prifcis aritiquorum fcdibus diuer-
fasiriire fententias, nouasnonconcitabitha;refes.
je. C AM PI, vrbslfelis vicinitate clara, Anhopar-
taifalutis, M. D.XIX. grauiflimis bcllorUmprocellis
attrita.
tf. CANDIA, vrbs, & infula Mediterranei maris
celcberrima.
u C ANTABRIGlA, vrbs Angelia;celeberrima,a
Granata fluuio vicino, Cairgrant,a primo,nori tam vr-
bis,quam Academia:, conditione Cantabro,magni no-
minisHifpano, Saxonibus Grauntcceftre,&Grante-
brige iam olimnuneupata. Cuius hodie antiquum
nomenretinens,flexuofis riparumanfradtibus, abau-
ftroin aquilonem maritenus,longiflimbttacl:u protcn
ditur. Vrbs verd conditoris nomen,& memoriam fem-
piternam reddens, etiam Academia;dignitatem, mul-
to,quamolimfuit, inuftrio.remconferuat. Mutofuif-
fe cinclam,hiftorix referunt, fed eum Piftis Danicis, &
Saxonicis be-llis, vf & veterem vrbis faciem,eoricidiffe.
Henricus tertius AngliasRex, circa Annum Domini
M. CC. LXV. foffa&portisCantabrigiammuniUif;
Quo.tempore ibidem, contra exhasrcdatorum iniurias
&cxcurfiones, qui EJienfem infulam occupabanr, fe
defendit.Muro etiam tum rurfus cinxiffet,nifi eo abfen-
te^ Londino,aGilberto Clarenfi duceoccupato, nouas
calamitati profpicere ftliffet coaftus. Huiusfoffie, quas
ab eo tempore Regia; nomen obtinuit,veftigium quod
dam , in lafnina iiuius operis depicia cernitur, fed
qua;advrbisambitum,&deferifionefn altiflimis hjir
foflionibusprimumapparatajexpurgandisplatearum
fecibus, eluendisq; uGtantmnfluuiumfordibus,nrn
mal e ntmc inferu it. Quod fi Ca nta brigieri fes coniund is
opibu$jefficerent,vt qui eft ad vadum Trumpingtonias.
t z am-
nancDei prouidentiam natUrJeque folertiam, quam
ab illo confequuta eft,quis non admiretur, atque fufpi-
ciat?QuamettOceanus,obviolentiam , mare intole-*
rabile,quantisinfurgitvndis,quantisia(ftaturprocellis?
attamen,pofteaquam vehemcnter infurrexerit, mul-
toquecumtumoreprogreffumCft, vbi venerit adter-
minum ipfiaDeoprcfcriptum, fluctibusin fpumam
folutisin feredit. Qtlid ver6 arCna infirmius? & ta-
men eius herbx prxfidio, marinis fefe furoribus oppo-
nit. Miraetiam rerum, quibus volupratis ftudium
irritarifolet, Brielij eftcopia, adeo, vtvulgo, triuiali
cpitheto cognominent, ^ldCfcrS&rtekffn/ cupidiari-
umforum, latinedicerent. Hocfacit portuscommo-
ditas, quodRheno, Mofaque fluminibusexmcditer-
raneis&Oceano,experegrinis regionibus, omniana-
uigioparuopretio, acfacileaduehantur. Quinetiam
nundinisfiumentarijs,fecuranauiumftatione, &por-
tu amplo, peruulgatum eft hoc oppidum, in quo an-
nuatim adharengorum captUram.quiinoceariotari-
tum reperiuritur, feparant,inftitutisadeam nauibus,
quas,Bujfen,Flandncevocant. Cumqueirigentesimi
penfarum fumptus,ad easparandasrequirantur,Del-
^j, Roterddami, Schicddami,Dordracenfes,Goudani,
&Brielij quoqueincoke, hocinportueasadornant,ad
communes vniusnauis,coeunteimpenfas,profaculta-
tecuiufque, duorum,trium, autquatuor ciuiumfo-
cietate . Singulis pifeatotijs bufis nauclerurii, penes
quemfummapoteftas,prificiunt.Is,coquum,vafcula-
iium &pncatoresconducit, vafa, quibus falecoriditi
includantur,falem,cereuifiam, adcapturam peculia-
li ratione decccT:am,quamQ?iifcn{)tCr, nuncuparit,car-
nesfumo induratas, butyrum, & omnem annoham, t
pro pifcatcrumnumero,procurat. Quibusomnibus
ad pifcarionem compofitis.numerofa pifcatorurri mul-
titudo, Brielij inportu,grat,pr3eftolaturaura;, quafe
Oceanireceflibus committat. Qux quidem,etfigens
ludis, acpelago fitaffueta, eatamen cttmorum, acvi-
tx integritate,ea,apudipfosdifciplinaferuatur,vtnun-
quam mter vllos vllae contentiones, iurgia, fimultates,
diflidia oriantur, nec vnquam inter fe lites conleften*
tur, aut iure cum a?qualibus contendant, ita, vt magi-
ftratus nunquam, nifi in vrgentiflimis caufis, fe horum
controuerfijs interponat, fedomnes inter fefe coaclis
comitijsdirimunt, atquc confopiunt. Nullum iriter
fuosgregalestolerant meftdicumac probro ducunt,fi
quis ex confociatis ftipcm emendicet,aUt quid aliud e-
blandiatur. Qum ipfa pifcatoria focietas, &quiinter
illos cftprimarius,quem Decanum vocant, fingults,
quibus res domiangufta eft,& contraftior,quam vtfa-
miliam fuftentent, &alant,ex communixrariofuum
dimenfum conftituit, ita, vtnon defit, quofamemfru-
galiter&liberaliterfoIentur.Exijs, fiquisdiemobeat,
relicta eius vidua,nifiintratriduumalterinupferir,ius
fuum, harengos intra deftinatum ei fpatium( tiag fxtd1)
capicndi, amittit: pifcatores demum, ventum na<5ti
^opitium, magno inOceanumnumCro,progrediun-
tur, & idquidem ferefemperpoftxquino&iumautu-
manle,quotempore inacies harengi fediuiduntjoca
mutant, &per Oceanum vagantur, nam dum vnoin
grege natant, pra: multirudine capi non pofTu nt:noctu
vero, exfplendoreapifcatoribusharengorum agmina*
deprehenduntur, tum etenim gregatim,ventribus ver-
fus fummumxquorobuerfis, natantes, tantum de fe
fplendcrememittunt,vtfu!guraremarevideatur,quin
etiam ipforumoculi luminisinftarnoctulucent, quaj
. vis,cumipf6pifce, emoritur. Vbicunque fuper aquas
inmarilumen vident,gregatim adnatant.&hocetiam
aitu,adretia allitiuntur;vc, quafi parati ad capiendum,
diuinomunere, in vfiishominum dedricantur, tum-
quealiquandomaximis colliguntur fagenis, adeo, vt
funes retium prsfcindi oporfear, et>. quod ob mu ItitU*
dinem extrahi, non valeant: capti,ciriflime morium ur.
Omnisenimpifcis, folusaqua viuittahtum, nec ni-
fiinaqua viuetepoteft. Nam ftatim,vtaeris ferenitas
contigerit cxpirar,riec vlla ihter aeris cohtactum;& ex-
pirationem, eftmora. Quantaceleritateautem, dum
pifcatoresretiaexplicando occupati terieritur, eos alij
falecondiant,alij vafisincludant,dicinonpoteft: mu-
riafiqUidcrn cbriferilati, invarijs Europaspartibus,di-
ftrahuntur. Fceliciterpifcationc perfecta, primum in
Brielij pbrtUm feomnishaecpifcariaibcietas,tum ad ea
Hollandixoppida, quorum fumptibus inftituta fuit,
fefe recipit.
31 BRVLA; Coloniaaboft P. M. oppidulumarceY
pro Archianriftitis'Agrippinenfisfedc, & Francifcano-
rum fodalitio, pcruulgatum.
2?. BVRBVRGVM, elcgans Elandriae oppi*
dum.
}f. C A L C A RIA, Cliuorum opp.gioriam fuatn ca-
tholica: religionis ftudio,in ea potiffimum ditione.ini-
mortalitate confccrauit. IdGalbiacorumnomenfama
fuperftite, adnoftramvfque xtatem ptotuliffe, pleri-
que exiftimarit. funt, quibusidminUsprobatur, quia
finitimopago, Calcariavetere,nomentumpfifTe, id-
qUe certis qUibufdam documcntis, & prifcis confuetu-
dinibus,hoc etiam tempore obferuatis, confirmati tra-
dnnt. Galbiorum autem, quorumTacitus meminiti
fedem fuiffe in eoloci, vbinuncCalckum pagus, ex
oppofito Ca:faris Vverdina: confpicitur. At in tanta lo-
corum vicinitate,de prifcis aritiquorum fcdibus diuer-
fasiriire fententias, nouasnonconcitabitha;refes.
je. C AM PI, vrbslfelis vicinitate clara, Anhopar-
taifalutis, M. D.XIX. grauiflimis bcllorUmprocellis
attrita.
tf. CANDIA, vrbs, & infula Mediterranei maris
celcberrima.
u C ANTABRIGlA, vrbs Angelia;celeberrima,a
Granata fluuio vicino, Cairgrant,a primo,nori tam vr-
bis,quam Academia:, conditione Cantabro,magni no-
minisHifpano, Saxonibus Grauntcceftre,&Grante-
brige iam olimnuneupata. Cuius hodie antiquum
nomenretinens,flexuofis riparumanfradtibus, abau-
ftroin aquilonem maritenus,longiflimbttacl:u protcn
ditur. Vrbs verd conditoris nomen,& memoriam fem-
piternam reddens, etiam Academia;dignitatem, mul-
to,quamolimfuit, inuftrio.remconferuat. Mutofuif-
fe cinclam,hiftorix referunt, fed eum Piftis Danicis, &
Saxonicis be-llis, vf & veterem vrbis faciem,eoricidiffe.
Henricus tertius AngliasRex, circa Annum Domini
M. CC. LXV. foffa&portisCantabrigiammuniUif;
Quo.tempore ibidem, contra exhasrcdatorum iniurias
&cxcurfiones, qui EJienfem infulam occupabanr, fe
defendit.Muro etiam tum rurfus cinxiffet,nifi eo abfen-
te^ Londino,aGilberto Clarenfi duceoccupato, nouas
calamitati profpicere ftliffet coaftus. Huiusfoffie, quas
ab eo tempore Regia; nomen obtinuit,veftigium quod
dam , in lafnina iiuius operis depicia cernitur, fed
qua;advrbisambitum,&deferifionefn altiflimis hjir
foflionibusprimumapparatajexpurgandisplatearum
fecibus, eluendisq; uGtantmnfluuiumfordibus,nrn
mal e ntmc inferu it. Quod fi Ca nta brigieri fes coniund is
opibu$jefficerent,vt qui eft ad vadum Trumpingtonias.
t z am-