Koninklijke Nederlandse Oudheidkundige Bond [Hrsg.]: Bulletin van den Nederlandschen Oudheidkundigen Bond (2.Ser. 12.1919)

het werkelijk middelpunt van de woning, heeft zijn meest primitieven vorm bewaard;
een uitholling in den met keitjes bevloerden grond, dient om er hout en turf te stooken,
daarboven draagt een zaagvormige haal, aan een houten stok bevestigd, den ketel of den
kookpot; een rookvang of schoorsteen is in dit huis een ongekend begrip, de walm en
rook hebben er vroeger den weg naar buiten gevonden door de reeten van zoldering en
dak, of door de open schuurdeur, als de atmosfeer er te nevelig werd. Om het vuur,
dat ’s nachts onder de asch smeulen blijft, te beveiligen tegen nieuwsgierige brandgevaar
brengende huisdieren, dekte men den haard met een ijzeren vuurkorf.

In den hierboven genoemden uitbouw »de achterhaard”, was de vaste plaats van

Fig. 7. Bakhuis met bijenstand, behoorende bij een 18de-eeuwsche
Saksische boerderij.

de boerin diej vandaar het geheele huis en het bedrijf kon overzien, terwijl zij bezig was
het vlas te spinnen of het maal en het veevoer te koken (zie fig. 4).

Bijzijde ligt de open waschhoek, waar het keukengerei in rekken en op schappen
geborgen staat, en daarnaast het lichtloos melkkamertje; aan den anderen kant is de
bedstede van den boer en de boerin.

De verdere binnenruimte, de deel, heeft een harden leemen vloer, de balken der
gebinten dragen als zoldering ruwe dennestammen, in ’t midden waarvan een opening is
gelaten »de slop”, waardoor het hooi en de veldvruchten boven geborgen konden worden.
Boven het woongedeelte bestaat de zoldering uit zware eiken planken.

Aan beide zijden van de deel zijn de stallen voor het groote en het kleine vee,

77