DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.12891#0036
Jacob van Ruisdael (Haarlem ca. 1628-1682 Amsterdam), Rivierlandschap. New York, Frick Collection
Volgende pagina's: Jacob van Ruisdael (Haarlem ca. 1628-1682 Amsterdam), Landschap met waterval.
Amsterdam, Rijksmuseum
en ziet eruit alsof hij na een lange strijd tussen het
land en het water is verdeeld; want wanneer men
de grote rivieren en de zeldzame hoeveelheid
kanalen in deze provincie ziet die niet alleen naar
iedere grote stad, maar naar haast elk dorpje en
elk gehucht leiden, zou men inderdaad denken dat
het water iets van zijn bezit aan het land heeft
afgestaan.'
Vele ooggetuigen bevestigen de eigenaardige in-
druk die het uitgebreide net van ontwateringswe-
gen maakte. Het hele polderland was door dammen
en dijken, sloten, kanalen en 'rechte vaarwateren'
keurig ingedeeld. Lijnrechte wegen en lanen met
bomen aan weerszijden beschermden het vlakke
land tegen de wind. Dit stuk aarde, dat de indruk
vaneen grote, volgens plan aangelegde tuin maak-
te, kwam veel bezoekers zo kunstmatig en onna-
tuurlijk en zelfs onwerkelijk voor, dat zij zich in
een vreemde fantasiewereld waanden: 'De aan-
blik van het land heeft iets, ik zou haast willen
zeggen, Chinees.'
Dit soort uitspraken keert vanaf de achttiende
eeuw telkens weer in de reisverslagen terug. Men
werd ook herinnerd aan de Egyptenaren, de eerste
waterbouwkundigen: 'En zo ziet men hier in Eu-
ropa een hoogst curieuze Egyptisch-Chinese we-
reld, die met verstand en geduld is geschapen;
er is een uitgebreid en uiterst praktisch systeem van
dammen en dijken dat op grootscheepse schaal en
ten koste van enorme financiële offers is aange-
legd en dat als het resultaat is te zien van een
eeuwenlange gezamenlijke inspanning.'
35
Volgende pagina's: Jacob van Ruisdael (Haarlem ca. 1628-1682 Amsterdam), Landschap met waterval.
Amsterdam, Rijksmuseum
en ziet eruit alsof hij na een lange strijd tussen het
land en het water is verdeeld; want wanneer men
de grote rivieren en de zeldzame hoeveelheid
kanalen in deze provincie ziet die niet alleen naar
iedere grote stad, maar naar haast elk dorpje en
elk gehucht leiden, zou men inderdaad denken dat
het water iets van zijn bezit aan het land heeft
afgestaan.'
Vele ooggetuigen bevestigen de eigenaardige in-
druk die het uitgebreide net van ontwateringswe-
gen maakte. Het hele polderland was door dammen
en dijken, sloten, kanalen en 'rechte vaarwateren'
keurig ingedeeld. Lijnrechte wegen en lanen met
bomen aan weerszijden beschermden het vlakke
land tegen de wind. Dit stuk aarde, dat de indruk
vaneen grote, volgens plan aangelegde tuin maak-
te, kwam veel bezoekers zo kunstmatig en onna-
tuurlijk en zelfs onwerkelijk voor, dat zij zich in
een vreemde fantasiewereld waanden: 'De aan-
blik van het land heeft iets, ik zou haast willen
zeggen, Chinees.'
Dit soort uitspraken keert vanaf de achttiende
eeuw telkens weer in de reisverslagen terug. Men
werd ook herinnerd aan de Egyptenaren, de eerste
waterbouwkundigen: 'En zo ziet men hier in Eu-
ropa een hoogst curieuze Egyptisch-Chinese we-
reld, die met verstand en geduld is geschapen;
er is een uitgebreid en uiterst praktisch systeem van
dammen en dijken dat op grootscheepse schaal en
ten koste van enorme financiële offers is aange-
legd en dat als het resultaat is te zien van een
eeuwenlange gezamenlijke inspanning.'
35