DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.12891#0108
Naar wijde werelden
Frans Post (Leiden ca. 1612-1680 Haarlem), Haciënda in Brazilië. Mainz, Gemaldegalerie
De sterke verbondenheid van de Nederlanders met
de zee blijkt onder andere uit een groot aantal
termen en uitdrukkingen dat in de spreektaal in-
gang heeft gevonden. Zo noemde men in de
middeleeuwen een stad een 'poort', wat zoveel wil
zeggen als 'haven'. Voor het begrip 'waakzaam
zijn' kennen wij ook de uitdrukking 'een oogje in
het zeil houden'. Wie uit zijn evenwicht raakt is
'vanstreek'—hij is van de juiste richting, die wordt
aangegeven door het kompas, afgeweken.
Sinds de middeleeuwen hebben de Nederlanden
van de zeevaart geleefd; Antwerpen en de zuidelijke
kuststeden van de handel, de noordelijke kustpro-
vincies meer van de visserij. De opkomst van
Holland begon toen de haringscholen vanuit de
Oostzee de Noordzee binnentrokken. Nadat de
Hollanders hun vrijheid hadden veroverd, voeren
zij uit over alle wereldzeeën. Hun reizen dienden er
aanvankelijk in de eerste plaats toe om nieuwe
handelswegen te ontsluiten, maar konden voor een
1 19
Frans Post (Leiden ca. 1612-1680 Haarlem), Haciënda in Brazilië. Mainz, Gemaldegalerie
De sterke verbondenheid van de Nederlanders met
de zee blijkt onder andere uit een groot aantal
termen en uitdrukkingen dat in de spreektaal in-
gang heeft gevonden. Zo noemde men in de
middeleeuwen een stad een 'poort', wat zoveel wil
zeggen als 'haven'. Voor het begrip 'waakzaam
zijn' kennen wij ook de uitdrukking 'een oogje in
het zeil houden'. Wie uit zijn evenwicht raakt is
'vanstreek'—hij is van de juiste richting, die wordt
aangegeven door het kompas, afgeweken.
Sinds de middeleeuwen hebben de Nederlanden
van de zeevaart geleefd; Antwerpen en de zuidelijke
kuststeden van de handel, de noordelijke kustpro-
vincies meer van de visserij. De opkomst van
Holland begon toen de haringscholen vanuit de
Oostzee de Noordzee binnentrokken. Nadat de
Hollanders hun vrijheid hadden veroverd, voeren
zij uit over alle wereldzeeën. Hun reizen dienden er
aanvankelijk in de eerste plaats toe om nieuwe
handelswegen te ontsluiten, maar konden voor een
1 19