DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.12891#0148
De schone boekdrukkunst
Sinds de tijd van Bosch en Brueghel zijn in de
Nederlanden niet alleen de meeste schilderijen ont-
staan, maar ook de meeste en mooiste boeken van
heel Europa. Antwerpen, het centrum van de schil-
derkunst, werd ook het middelpunt van de boek-
drukkunst. Naar verluidt waren daar in de zes-
tiende eeuw al talrijke grote uitgeverijen met meer
dan twintig drukpersen werkzaam. Over de be-
roemde uitgever Plantin deed het verhaal de ronde
dat hij zijn boeken in zilveren letters zette.
heems en Deens, met hun eigen lettertekens. De
Perzen hebben hier vorig jaar zelfs een eigen
Armeense drukkerij opgericht waarin de Heilige
Schrift in de Armeense taal zal verschijnen.'
Uit Leiden meldt Albrecht von Halier in 1725:
'Omdat ik het nu toch over boeken heb, het is
opvallend dat in geen enkele stad ter wereld zo-
veel mensen van boeken leven als in Leiden. Er
zijn hele straten die bijna alleen maar uit boek-
handels bestaan en overal vindt men drukkerijen.
Paul Bril (Antwerpen 1554-1626 Rome), Ruïne. Londen, Dennis Sutton Collection
In de zeventiende eeuw nam Amsterdam de positie
van de Scheldestad over. Een ooggetuige vertelt
verbaasd: 'Wij hebben hier meer dan veertig grote
en kleinere drukkerijen aangetroffen; de meeste
drukten boeken in het Nederduits en een groot
aantal daarvan ook in het Latijn, Engels, Frans,
Spaans en Italiaans. In sommige werd ook in het
Hoogduits, Grieks, Hebreeuws en zelfs in hel
Arabisch en Syrisch gedrukt. In al deze talen ver-
schijnen een groot aantal boeken, ook in het Bo-
Ook bestaan nergens zulke gunstige voorwaarden
voor de boekhandel', stelt Halier vast, 'omdat
iedereen wel een bibliotheek wil inrichten; op de
vele veilingen die jaarlijks worden gehouden wor-
den de boeken tegen een goedkopere prijs aan-
geboden dan normaal het geval is, omdat veel
Hollanders vaak alles in welke taal en over welk
onderwerp ook willen bezitten, en één enkel per-
soon vaak meer koopt dan al zijn nakomelingen
ooit zullen kunnen lezen.'
165
Sinds de tijd van Bosch en Brueghel zijn in de
Nederlanden niet alleen de meeste schilderijen ont-
staan, maar ook de meeste en mooiste boeken van
heel Europa. Antwerpen, het centrum van de schil-
derkunst, werd ook het middelpunt van de boek-
drukkunst. Naar verluidt waren daar in de zes-
tiende eeuw al talrijke grote uitgeverijen met meer
dan twintig drukpersen werkzaam. Over de be-
roemde uitgever Plantin deed het verhaal de ronde
dat hij zijn boeken in zilveren letters zette.
heems en Deens, met hun eigen lettertekens. De
Perzen hebben hier vorig jaar zelfs een eigen
Armeense drukkerij opgericht waarin de Heilige
Schrift in de Armeense taal zal verschijnen.'
Uit Leiden meldt Albrecht von Halier in 1725:
'Omdat ik het nu toch over boeken heb, het is
opvallend dat in geen enkele stad ter wereld zo-
veel mensen van boeken leven als in Leiden. Er
zijn hele straten die bijna alleen maar uit boek-
handels bestaan en overal vindt men drukkerijen.
Paul Bril (Antwerpen 1554-1626 Rome), Ruïne. Londen, Dennis Sutton Collection
In de zeventiende eeuw nam Amsterdam de positie
van de Scheldestad over. Een ooggetuige vertelt
verbaasd: 'Wij hebben hier meer dan veertig grote
en kleinere drukkerijen aangetroffen; de meeste
drukten boeken in het Nederduits en een groot
aantal daarvan ook in het Latijn, Engels, Frans,
Spaans en Italiaans. In sommige werd ook in het
Hoogduits, Grieks, Hebreeuws en zelfs in hel
Arabisch en Syrisch gedrukt. In al deze talen ver-
schijnen een groot aantal boeken, ook in het Bo-
Ook bestaan nergens zulke gunstige voorwaarden
voor de boekhandel', stelt Halier vast, 'omdat
iedereen wel een bibliotheek wil inrichten; op de
vele veilingen die jaarlijks worden gehouden wor-
den de boeken tegen een goedkopere prijs aan-
geboden dan normaal het geval is, omdat veel
Hollanders vaak alles in welke taal en over welk
onderwerp ook willen bezitten, en één enkel per-
soon vaak meer koopt dan al zijn nakomelingen
ooit zullen kunnen lezen.'
165