DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.3137#0118
I JE CAP, tt.
te"m.
Quinatn Sic & alsi homines pij, qui habent mediocritatem donorii
ressh saei- necessariorumaDeo,tanquamtalentumsibicommissum,&
*nt~effiren Domino cum usuta reddendum, redtefaciunt, sisuaoperam,
Hssuam o- offerant Ecclesia: aut Reipublica?, & vocationi legitima; pa-
seram Ec- reant.i.Tira.3. QmEpiscppatumdesiderat, opus bbnum
tlesia. desiderat.
Hui htc Peccantautem,qm ventrisSc£uorumcbmniodorum,yej[
ambitioniscausaambiut eas functiones,adquas inepti sunt,
autadquasnonyocantiir; &qui astutis consiliis, insinua-
tionibus,&^ucupiis,conantur; non subijcientesseliberis
& incorruptis vocaritium j'udiciis,nec eventusDeo comitten-
tes, seobtrudere,&sibiipsis vocationes placentes fabricare.
ler. 35. Currebant & non mittebam eos, Et Matth. 8; Repu-
dratur a Christo,qui spe pr£miorum terreriorum oiferebat i-
psi bperam. ■
• Quartp addit mandatuma Deoacceptum denuo, Et di-
xit, scilicet Dominus, Vade. Hincipsi& populo costatedc-
buit, quod nontantum in genereadprophetaudum fuerit
missus Iesaias, fed etiam singuiariter & nominatim ad argu-
ehdam, sequentibus vaticiniis,contumaciapopuli,& ad pta:-
dicendamipsisvastationem Iuda;a:,quama:gerrime &impa-r
tientisiimeaudiebant. Non enim s»o arbitrio currit Iesaias,
fed aecepto hoc Dei mandato , Vade. Sic enim bona
cooscientia , & spe bona eventuum, facit ofsicium, Scit
enim- Deo placeresilam obedientiam in laborando& in.
patiendo.
' Et dicpopulo huic] Hocetiamad mandatum Dei, &
missionis pondus & autoriratem pertinct, quodnon tastum
jubet eumire,sedadditetiam,nesitmutus,seddicat &re-
iii
stra laboravi, &inamtcr,acvancfortitu<lmemmeamcon-
sumsi. . . '•.7-y--'-
'Q_JI -B
S T I O
Hsc enimcogitatiofacileobrcpit anrrho affMo &peri- Syttogismus'
cujaintuenti,autpersecutioncmpatienti: Quod riihil ftu- 7^g$«ss»os '
ctus & multum periculi habet, id stultum est tentare.Do&ri- quo tenta-
nam&monitiqnesnuIlussequiturfrucT:us, &plurimaperi- risolempi*
cula comitantur: Curergblaterem savando nobis creemus mtntslri.
periculum'? Et amplmcat hanc objedionem ih animis - .'■••'
Deus autem hic & in multis lpcis scriptuKE, ad hunc/syl^
logismum w^gjisucjv respondet.Iesaia:, & nbbis. NegatMa-
jorem & Minorem premissam. Aut eriim arguirientum con-
A stat ex puris particularibus, &nullamhabet coritequentiam,
autMajorprppositiouniversalitersiimta,estfaIsa. Tehtaris Rejpvnsie
quippemftudtuosa &periculosa, sineneceisitate,merito ac- ad mniort
cusatur stulytias, curiositatis, temeritatis & tentationis Dei, smicHk-
& justisfimas ,pcenas sibi attrahit. Qui1 verd mandatum & rem*
vocationem divinam sequitui, sive nullosivealiquo ftudtii
apparente, sivc cum, sive sine periculo, is nequaquam stult^
facit, sed ea demum vera est sapientia, cuius caput est timor
Domini, &pra:ceptorum eiusobservantia. A nobis enim
requirit obedientiam in vocatione umuscujusque. Eventu-
um, fru6tuum,laboris&periculprumcuram'&gubernati6-
nemi sibi vult committi.Satis esle debet nobis, quodscimus,
laborem noftrum ipsi placere, &cbpiosamfore mercedem.
nostram in coelo, sivc respondeat fruicrus optatus in homini-
bus, sivenon. Iesaias igituromisladisputatione deftuctibus
i nuricietpopulovblutatemDei: nectantum exponit senten- 8 &periculisofficij,debebatsequitoties]ncurcatumsibiman-
tiam & argumentum nuncij,quem debeat perferre, sed etiam
verba dictat & prascribit, quibus populi ca:citatem & duriti-
em taxari velit. Erant enim hoc modo < obturanda ora im-
CalumnU piotum, qui calumniabantur, Deum non tam severitcr aftu-
suibtes gra tum, sed Iesaiam & alios Prophetas exaggerare ipsius iram>
tointursidi verbismultoaspcrioribus & atrocioribus, quam Deusvelit
J*rf>i Des :aut |usserit: posse rem agi modestius: rationem esle haben-
wnunciart- dam deeori, dilectionis, pacis, osficij erga magistratus, & a-
"^J>«. [ios autoritate pollentes: non omnes esle adeo cscos, fatuos
& malos in populo, ut Propheta: soli penes se conclusam ha-
1 beantsapientiam, &c. Idcircoopponitillis mandatum divi-
1 num,utsciant,eumuihilproloqui,nisijusium &informa-
tum ab illo, qui dixit ei: Vade & dic.
Addit, Populo huic: ] Prirrio, ut scirent ad se pcrtinere,
sitophasis
WrtitttL:
pWulo
m.
datum Dei: Vade: Dicpopulo huic: Impingua cor: aggrava ,
aures: cpnnivere tac oculos.
Refutat autem Deus etiam minoremlargumenti,videlicetj Adminori
-quod nullus sequatur fructus Propheticam eoncionem. Etsi dupbitter
emm ponatur,nullum hominem per eam converti & servari: salsttm.
tamenciimptadicaturverbumDeireprobis,quimagisma- . ,
gisque per iliud excxcantur & ind urantur, exercetut & illu-
straturinillisjustitiaDeij&iraadversus peccatum; Hunc
autem fii|ctum pro nullp ducere,nec veritati,nec pietati con-
seiitaneum est.
Hunc fru£hrm indicat Deus, cum verbum suum,quod e-
leftisadfeit salutem, reprobispcenam allaturum mpatur;
Impingua cor populi huius, ne quando intelligant, & con-
quod dicebatur. Pacile enim homines inveniunt pritextus, C vertantur & sanentur. Sed neque illud verum est, quod assii
jnit infirmitas humana, labprem ministerij sine omni esfccln»
misericordia:Dei&salutehominumabire. Moventur enita
&emendantur vocedivina,quicunquesiint ad vitam aiter-
nam prdinati: qui etiamsi sint pauci pra: impia & insanabili
"multitiiilinc, tamen cumDeb satis sint multi,etiam nobis efc
se debent.' Semper enim sibi servat Deusreliquias sand>as,&
/ samftificandas, utipse'testaturhoclocoin oraculo scquente,
ciim dicit, In projeiftione populi erit subsistentia semcn san- "
ctum. EtfateturIesaias supia cap. primb. Nisi setvassetno-
bis Dominus semen liiodicum ,essemus sicut Gomorrha,
&c. Et.infr^ cap. 8.' Ecceego &puerimei, quos deditmihi
Iehova, in signa & prodigiaiu Isiael. ' '/
Iltcunque igitur res cadat, verbumDei nunquam caret
suo frucT:u,& gloria; Dei illuitratione, tam inreprobis,quam
D in eleciis. 1. Corinth. 1. Christi bonafragrantia surnus Deo!
in iis, qui servantur, & iniis, qui pereunt: His quidcm odor
mortis admortem: illisautem odor vita; ,ad vitam. Iesaue
quinquagesimo quinto . Verbum meum quod egrediT
tur ex ore meo
qui bus se excipiant a reprehensionibus & minis,qu? maxime
ad ipsbs spedtant.
- Securidb, ut siguificct, cos delecl:os esse, ut sint Dei popu-
lus, & tamen eiie tam msanos & ingratos, ut caxutiat in me-
•ridie, & se alienarint a Deo. ItaqueEmphasis quidem est in
'particula demoustrativa, Huic,scd tamenqua: alienationcm
•■utriusq; partis ab altera sig;nisicer. Unde uon dicit more con-
-sieto, populo meo, sedpopulo huic.
,;. Tertio urget etiam hanc clrcumstantiam, qubd ad popu-
-lum defecloiem, rebellem, contumacem, qui jamdudum e-
rat dignus desettioue, abjcstione & exterminio,mittat excel-
•fcntissimum Prophetam,tantapaticntia& lenitatetolerans
ipsprummalitiam, epsqueetiamnuminvitausad rcsipiscen-
tiam, ut ipsius bonitas in offerenda salute indignis, & justitia
- jn pana inssigenda ingratis,ommbus creaturis fiat corispicua
- & admirabihs. •-, ■
Auditeaudiendo &ncintelligatis] Postquam Propheta'
-■fetis munivitauthoritate divina misiionem, doftrinam &
■ vetba sua : jam sequuntur ipsa oraculi verba, ex oreDei tur ex ore meo < non revertetur ad rrie yacuum ^ sed
excepta , qua; primo aspestu videri possint Paradoxa & facit quod volo , & prosperatur in his*, ad qus ml-
-obsoura. Ut crgo scntentiam & doftrinam eorum redie si ipsuiii.
accipiamus , in conspcdtu sit scopus oraculi, de quo di-
-stum est in argumento hujus capitis. Is autem duplex
est : Alius ad Iesaiam : alius ad populum pertinens. Vp-
-Iuit enim DeusTesaiam confirmare , .& consolari, utprai-
■ inonitus depopulipertinacia,&de voluntateDei,nonlan-
gncsceret in siio curriculo , quantumvis dirficili & pe-
nculoso , neque ab osficio sibi divinitus injundto abster-
reretur.
CL»
-E S T I o
II.
Sj quis verom^etur,qyornodopra:di(aioca:citatis&in-
teritus populi, & laboris in maxima parte frustra sumendi,
pollitProphetam consblari &coufirmare, cum rerumtam
trlstiUm pra:dicT:io potius tristitiam augeat, & desjjeratio-
nem adfetat?
Ei respondet Dominus Ioan. 16. Ha:cdixi vobis, nescan-
Gravissimum scandalum, &durissima tentatio est piorum E dalizemini: ut ciim venerit hora, mcmineritis ebrum , qua;
, ministrorum, quando vident, non modci nullum ltqui fiu
dtum dodttina; ccclestis inauditoribus, sed etiam tantb fieri
: populum dcteriorem , quantb clatius, fidelais, piirius, diu-
tiOis, benigniiis, & sevemis, verbum Dci annunciatur. Hinc
tammulta; &tristes Proplictarum queiela: : Dominc quis
credit sermoni nostro ? Et brachium Domini cui cst rcvela-
tum ? Ies quinquagesimo tertio & quadragesimp nono. Fru-
dixi vpbis. Et Matth. 14. Videte ne turberiiini: oportet c-
nim hscomniafieri. Mala quidem pr_jdidta_& praescita, per
se nihil aliud nisi..tristitiam & dolorem possuntadferre: sed
multa simul pra:dicit Deus, qua; conjundta^cum pi>didicnc
majonun, adconfirmandos animos, & fpruter cxcipiendi &
pctlerenda mala, sunt efricacissima.
I. Quia enim non fonuito, sed sciente, volcntc, & sic «t-r
t .j. ■
L