DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.3137#0361
7*7
O R AT l\V N C V L A '
E>, Z A C HARI M:V R S I NI A D
THEOLOGIC^ FACVLTATIS DECANVM
D. P E T R U M B O; QJJ I Ntl My A N T E-
qiiamTnsignibus Do&oratus ornaretur,
AnnoM DJLXII.
G O quidctn , Reverende Domine
■Decane, seinper in ea fui sententia,
illum > qui ad muniis cxpiicandi do'
| £trinam Propheticara & Apostolicam
inEcclesiisautschplis, absque trepi-
'datione maximaaccessetiriarccnduiri
potiusabhacfunftionc. quamad ea
' vocandum csse ; ut qui magnitudi.
nem officii 'siii parum iritelligcns. auc
Considerans,eam,quaerequiritur,fidem in eius administra-
tione vix praestiturus yideatur. Ecsi enim ad incutiendum .
tcrrorcm homini noa cefficrario sacis esicc, qubd hic aecerni
Dei. &Jesu Christi Domininostriycricas&gloria, salusae-.
tei'nahbffiirium,ttaoquillitasaniffiorurn, & solida in omni
cventuconsolatioagitur;qubdearerurndivinarurn altitudo A
& immensitas-cst, uc vixccnuia earuminicia eciarii peritiisi-
mi & san&issimi quique in hac vita asTequancur;quodque
veladhaecipsacognoscenda.nisiSpiritus diviniradiis men-
tcsnostraeillustreutu.r, plusquam caeci & stupidi sumus;ac
docentibus praccipue Satarihostisveritatis insidiatur, deni-
quequpdoraculorumdivinbrumdextra& publice profutu-'
raincCrprecaciocammultiplicialiarum disciplioarum appa-,
ratu & arrriacuia instructos Komines requiric: His taffien o-
mnibuscumulumdifficulcacismaxirnurnaddicgravicas&va-
rieeasconcroversiarum>quibus Ecclelia subinde concutitur:
eaquedocencibus iri scholis praecipue excirriescerida , ciim
hisvelucinprimaEcclesiaemihcantis acie consticucis primi
& acerrimi «rcaminurri iffipecus pleiiinque sustinendi
firit.
vocacioncmmeamDeo commendari cupio, ut me instm-
mentum suai misericordia:, Ecclesiae suas profuturum, faciat.
Quanvego divinambenedidlionemneamercpellam, Deo
juyarite.cavebo> & vobis ut esdem, sicut hac"renus,largiter
concingac,vkissini assidue precabor.'
Explicatio loci Rom, 3. verf 31.
FidessdbihmmAegenu. ■
CUmin hunclocumhonestissimum,ctiamprodiremihi
meorum defcctuurri ad consternatioriem usque conscio
difficillimumsucnt;' aliquidinistackriisimorum & dostis-
simorutrivirorumfrequentiadicere, non pptcst non longe
niihiessedifficillmum.Quia tamenh* congressusnon rriuti
esse, sedinilhsconserisusde verado&rina ostendi, commo-
'nefaitionesderebusconsideratu dignis recitari, communis
cekbratio& invoc^tio Dci ficri debetjmequeparere illorurii
autoritatisequumest.a qmbusdiscentiussistudiainhacscho-
lagubernantur: pauca me verba fackncem aequisanimis aa-
ditum iri consido.
Dicam igicurbrevissimedesenrencia verboru PauliRoiii.
$. sic dicemis:' Anigitur legcmirritam facimus per fidem?
Absit. Imoiegemstabilitnus. '.,.
Docuit Paulusadhtmcuiquelocumepistolae quandpqisi-
demnemo legi satj!.faciat,neminem esuisoperib coramDeo
justum cenieri poiTe:jdeoque salvandos,Deo placere propeer
Christisatisfa&ionem& justitiarii a Deoyonata^siveimputai
tam&fideabipsisreceptam Jamverbcarnishumanaeestea
superbia,& adl.icenciani fl.igitiosivivcndipropensio, ut, si
Hocigiturapudanimumperpcndensiquamqueabomni- g quakracunque disciplinani.qiiaiji prsestant homines eciam
busadjumentisadsubeundumhoconus neceilariis impara.
tus sim,eonsiderans; urquovislocpinfra hanc sumroarurri
lerumtrastationemlongissiriieposito ,rclinquar, non tan-
tum hoc cempore, sed ad finem uique vicse mihi opcandurn &
petendumessc,prorsusccriseo. Quod Gautem.Deo, &.1II0-
rum,quibus me parere de^cet, judiciis aliteromniao visum
est; ad preces,quod solummihi praesidium estrcliquum, con-
ftigio. Acprimumqmdem ipsum-Deum oro, rit veritatis
suaeagnitioncmmagis magisque indies in mc accendat ac
confirmec; ac veras de se senceiitias refte & perspicue expli-
Candi facultatem mihi concedat. Deinde vero a te etiam
atque collegiovenerando,reverenter &studiose peto, ut ve-
flram Crga mebenevolcriciam,quemadmodum ccepistis, in
me cortjpleCvtendo.sublevartdo&adjuvando declarare , ve-
non renati, mutilam & hypocnticam, ne ritinc dicam', hu-
manarumcraditionumluiusauc «.^. '^.«sxftWiUonpermit-
. tatureistantivendercuthncjustirisDiiosatisfacierss, & vita
aecernamprotnerens: jilicbstudiumvirtistis & religionis o-
mueitanquam stulcum.& ieuctle, prqctil ab!iciend.um,& fie-
■naomnibuslibidinibuslaxarida purene. Sichodie,dum fi-
deijustitiam doc£mus(cl3mant3dversarii. nos omnemvitx
ianctiratemabokre & damnarc. Contra verb vulgus c^o-
rum, qui vi^erivoluntEvangeliumamplesti.pattim ChtN
stiariae libeitatis , parcinvdivmse iTiiscncordiaejpraecextu, b-
. mnera nonpieratis modb,-sed eciarn honestacis Curam adcbi
projiciunc.utnomen Christianullisassiciaturmajoricontu-
melia.quamabiis.qui plunmiimco gloriantiir. His malis
yples obviamireSpiritus SantSus.pcrosPauli oraculum hoc
strumquede mea,c]uam solam polliceri habeo , sidelitate C edidit,quocancumabessedocec,ucIexper fideijusticiam fiat
judiciumtcstaripefgatis. Licecenimideo Deus infirmis & inanis auc irrica, ut etiam per h4nc demnm vere stabilia.
miserisadregnumsuUmamplificandumorganisutacur, ut tur acque confirmecur. Tamecsi verb sapienciam verbis
hac racione mariifesturii fiac, omne istud opus esse solius di- Apbstoli comprehensarn in hac vita sacis non incelligimus,
^vinaepocencise:camenjunioribns & huius miliciae cyronibus nec explicare posstimus; ramen ut eius rudimencadiicarnusi
'magno& folatk>& adjumentp est, si a praecepcorum & ve- rasio qiiadruplex ostcndi potest, qiia lex pet fidem stabt-
tetanorum facilitate & pietacc manum pbrrigi fibi videant. litur.
Et cum in Ecclesia & in scholispia consuetudo servata sic: uc
quiadnegotiandumeo,quodipsisaDomino concessum est,
talento vocarentur auc micterentur, cpmmuriibus & publicis
precibus Deo quasi ofFerrentur; cumcjue minime sicirrita.
promissio Domini, quicquid-aliqui piorum consentientes
peticrint, impetrativros esse a Patre, coelesti: EgO etiamve-
stris,tanquamparemum> &publico nomine coneepcis votis
Acprimbquidem stabilitur confessione seu approbatio-
ne. Qui enim Christi justitiam sibi per fideih appli-
cac. is profestb sacecur , hanc legerri vcre D k i volun-
tatem esse , sine cuius implecipne salvari quenquam sit
imppssibile: ideoquC cum in riobis cam non inveniamus,
inCHRisTO quaedoporccre. Fatetur etiam, qu^m hor-
xibilitcr Deus violationi huius legis irascatur: cum
■ aliud"
O R AT l\V N C V L A '
E>, Z A C HARI M:V R S I NI A D
THEOLOGIC^ FACVLTATIS DECANVM
D. P E T R U M B O; QJJ I Ntl My A N T E-
qiiamTnsignibus Do&oratus ornaretur,
AnnoM DJLXII.
G O quidctn , Reverende Domine
■Decane, seinper in ea fui sententia,
illum > qui ad muniis cxpiicandi do'
| £trinam Propheticara & Apostolicam
inEcclesiisautschplis, absque trepi-
'datione maximaaccessetiriarccnduiri
potiusabhacfunftionc. quamad ea
' vocandum csse ; ut qui magnitudi.
nem officii 'siii parum iritelligcns. auc
Considerans,eam,quaerequiritur,fidem in eius administra-
tione vix praestiturus yideatur. Ecsi enim ad incutiendum .
tcrrorcm homini noa cefficrario sacis esicc, qubd hic aecerni
Dei. &Jesu Christi Domininostriycricas&gloria, salusae-.
tei'nahbffiirium,ttaoquillitasaniffiorurn, & solida in omni
cventuconsolatioagitur;qubdearerurndivinarurn altitudo A
& immensitas-cst, uc vixccnuia earuminicia eciarii peritiisi-
mi & san&issimi quique in hac vita asTequancur;quodque
veladhaecipsacognoscenda.nisiSpiritus diviniradiis men-
tcsnostraeillustreutu.r, plusquam caeci & stupidi sumus;ac
docentibus praccipue Satarihostisveritatis insidiatur, deni-
quequpdoraculorumdivinbrumdextra& publice profutu-'
raincCrprecaciocammultiplicialiarum disciplioarum appa-,
ratu & arrriacuia instructos Komines requiric: His taffien o-
mnibuscumulumdifficulcacismaxirnurnaddicgravicas&va-
rieeasconcroversiarum>quibus Ecclelia subinde concutitur:
eaquedocencibus iri scholis praecipue excirriescerida , ciim
hisvelucinprimaEcclesiaemihcantis acie consticucis primi
& acerrimi «rcaminurri iffipecus pleiiinque sustinendi
firit.
vocacioncmmeamDeo commendari cupio, ut me instm-
mentum suai misericordia:, Ecclesiae suas profuturum, faciat.
Quanvego divinambenedidlionemneamercpellam, Deo
juyarite.cavebo> & vobis ut esdem, sicut hac"renus,largiter
concingac,vkissini assidue precabor.'
Explicatio loci Rom, 3. verf 31.
FidessdbihmmAegenu. ■
CUmin hunclocumhonestissimum,ctiamprodiremihi
meorum defcctuurri ad consternatioriem usque conscio
difficillimumsucnt;' aliquidinistackriisimorum & dostis-
simorutrivirorumfrequentiadicere, non pptcst non longe
niihiessedifficillmum.Quia tamenh* congressusnon rriuti
esse, sedinilhsconserisusde verado&rina ostendi, commo-
'nefaitionesderebusconsideratu dignis recitari, communis
cekbratio& invoc^tio Dci ficri debetjmequeparere illorurii
autoritatisequumest.a qmbusdiscentiussistudiainhacscho-
lagubernantur: pauca me verba fackncem aequisanimis aa-
ditum iri consido.
Dicam igicurbrevissimedesenrencia verboru PauliRoiii.
$. sic dicemis:' Anigitur legcmirritam facimus per fidem?
Absit. Imoiegemstabilitnus. '.,.
Docuit Paulusadhtmcuiquelocumepistolae quandpqisi-
demnemo legi satj!.faciat,neminem esuisoperib coramDeo
justum cenieri poiTe:jdeoque salvandos,Deo placere propeer
Christisatisfa&ionem& justitiarii a Deoyonata^siveimputai
tam&fideabipsisreceptam Jamverbcarnishumanaeestea
superbia,& adl.icenciani fl.igitiosivivcndipropensio, ut, si
Hocigiturapudanimumperpcndensiquamqueabomni- g quakracunque disciplinani.qiiaiji prsestant homines eciam
busadjumentisadsubeundumhoconus neceilariis impara.
tus sim,eonsiderans; urquovislocpinfra hanc sumroarurri
lerumtrastationemlongissiriieposito ,rclinquar, non tan-
tum hoc cempore, sed ad finem uique vicse mihi opcandurn &
petendumessc,prorsusccriseo. Quod Gautem.Deo, &.1II0-
rum,quibus me parere de^cet, judiciis aliteromniao visum
est; ad preces,quod solummihi praesidium estrcliquum, con-
ftigio. Acprimumqmdem ipsum-Deum oro, rit veritatis
suaeagnitioncmmagis magisque indies in mc accendat ac
confirmec; ac veras de se senceiitias refte & perspicue expli-
Candi facultatem mihi concedat. Deinde vero a te etiam
atque collegiovenerando,reverenter &studiose peto, ut ve-
flram Crga mebenevolcriciam,quemadmodum ccepistis, in
me cortjpleCvtendo.sublevartdo&adjuvando declarare , ve-
non renati, mutilam & hypocnticam, ne ritinc dicam', hu-
manarumcraditionumluiusauc «.^. '^.«sxftWiUonpermit-
. tatureistantivendercuthncjustirisDiiosatisfacierss, & vita
aecernamprotnerens: jilicbstudiumvirtistis & religionis o-
mueitanquam stulcum.& ieuctle, prqctil ab!iciend.um,& fie-
■naomnibuslibidinibuslaxarida purene. Sichodie,dum fi-
deijustitiam doc£mus(cl3mant3dversarii. nos omnemvitx
ianctiratemabokre & damnarc. Contra verb vulgus c^o-
rum, qui vi^erivoluntEvangeliumamplesti.pattim ChtN
stiariae libeitatis , parcinvdivmse iTiiscncordiaejpraecextu, b-
. mnera nonpieratis modb,-sed eciarn honestacis Curam adcbi
projiciunc.utnomen Christianullisassiciaturmajoricontu-
melia.quamabiis.qui plunmiimco gloriantiir. His malis
yples obviamireSpiritus SantSus.pcrosPauli oraculum hoc
strumquede mea,c]uam solam polliceri habeo , sidelitate C edidit,quocancumabessedocec,ucIexper fideijusticiam fiat
judiciumtcstaripefgatis. Licecenimideo Deus infirmis & inanis auc irrica, ut etiam per h4nc demnm vere stabilia.
miserisadregnumsuUmamplificandumorganisutacur, ut tur acque confirmecur. Tamecsi verb sapienciam verbis
hac racione mariifesturii fiac, omne istud opus esse solius di- Apbstoli comprehensarn in hac vita sacis non incelligimus,
^vinaepocencise:camenjunioribns & huius miliciae cyronibus nec explicare posstimus; ramen ut eius rudimencadiicarnusi
'magno& folatk>& adjumentp est, si a praecepcorum & ve- rasio qiiadruplex ostcndi potest, qiia lex pet fidem stabt-
tetanorum facilitate & pietacc manum pbrrigi fibi videant. litur.
Et cum in Ecclesia & in scholispia consuetudo servata sic: uc
quiadnegotiandumeo,quodipsisaDomino concessum est,
talento vocarentur auc micterentur, cpmmuriibus & publicis
precibus Deo quasi ofFerrentur; cumcjue minime sicirrita.
promissio Domini, quicquid-aliqui piorum consentientes
peticrint, impetrativros esse a Patre, coelesti: EgO etiamve-
stris,tanquamparemum> &publico nomine coneepcis votis
Acprimbquidem stabilitur confessione seu approbatio-
ne. Qui enim Christi justitiam sibi per fideih appli-
cac. is profestb sacecur , hanc legerri vcre D k i volun-
tatem esse , sine cuius implecipne salvari quenquam sit
imppssibile: ideoquC cum in riobis cam non inveniamus,
inCHRisTO quaedoporccre. Fatetur etiam, qu^m hor-
xibilitcr Deus violationi huius legis irascatur: cum
■ aliud"