DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.3137#0253
ZACHARIjE ursini comment.
4-91 ^^^^---^^^^^^_
srtum adoptionis,.per quem clamamBS Abba, ici est, Pater.
Roman. 8. X.
Omnis vera felicitas & veta Ixtitiaineo consistit, quod
Deus in nbbis habitans,nos sibi iu filios san&ificar.Quja ma-
gausmmediotuiianciuslsraelis.
- Prasferamus ergp hanc lxritiam omssibus felicitatis & gatt-
HijsmundiiEtomnem lxticiam cunahacnon coniunctam
fugiamus, tanquam. pestem exiria!em& duicevenenum:ut
Dominas inquit: Luosi. Vs vobis divitibus: quia reportatis
consolationem vestram. Vx vobis, qui impleti eftismam elii-
rietis. Vs vdbis ,qui tidetis nunc :namlugebitis&ssebitis.
Vx vobis,cum bene dixetint vobis omnes homines. Nam i-
tidem fatiebantPieudbprophetis patres eorum,&e.
4P&
P
A R S IV. J £ S A I ^E. A
C A P U T XIII. t
V E R S U S I.
PT) R. o p h e t I a Babel, quam vidit Iekias Fili-
JL usAmoz.
L E c T I o.
ProphetiaBabel.]s^O Maila,Onus Babylonis,id est.pro-
|>heria onerbia adversiis Babylonern,videlicet deonereseu
■Omss fro poenaipsidivirutusirroganda,seuimponenda. Sicdeincepsin
sccna divi- capitibus sequentibus & siepe apud Prophetas.
mitus insli- Ver.siis.IL
$tnA*. Supermontemexcelsumelevatevexillum,exaltate
vocem contra eos,levate manu m,& ingredian-
turpbrtasducum.
Supermontem excelsum.] Aliquimetapborice intelligut,
c ontra Babylone, quz mons excelsus vocetur, non loci (Na
inplanitie sitaetat) tedmunitionum ,xdificiorum,cx' poten-
tix rationc,qua similis eratmonti excelsb, sicut Jerem.quin-
quagesimo pnmonominatur monsperdiror,propterpoten-
tiam & tyrannidem. Isti accipiunt hy hhal pro contra-.icd si-
gnificatetiamiuper. (
Idebsimplicius alij, (ciim nonsitprxter cautam & neces-
sirarem decurrendumadfiguram iermonis, qui potestaccipi
proprie Jintelligunc hortationem, qudd signum (euvexillum
militare sit attollendum,in altb monte,aut loco edico;in qua •
iibus solent dariaut erigisigna convocationis in regiombus
montosis,ut prociil po(lint conspici,& multi ad illa conssuac,
sicut insra cap. i$. Cum sustulero vexillum in montibus,vide-
bitis.
Exaltatevocem conttaeos.] Hebr.Elevatevocem ad eos,
icil.milices Medicos& Petsicos, idest, clara & alta vocead-
vocate,propinquos scil.qui possiint vocaaces cxaudire.
Levatemanum.] Vei,agitate manum,idest,manu signum
<!ateadvocatioms,iis scilicet, qui propteiionginquitatcin no
possuntvocwn vocantiumexaadire,ideit, convocateundiq;
propinquos.&longinquosadbeliuminferendumBabyloni.
Imperativi Imperativi,Extollitc lignum, Elevatevocem, Agitatema-
tmptrsonn- num iroper(bnalicersuir.untur,proeo,quod nosdicimus,ex.
uttr.
Voxsonitus.]Voxtumultus,idest,tumuIstiola. <■
Regnorumgentiumcongregatarum.] Hoc est,quasi~tota
regua gentium essent congregata.
Numerat.] Recenset, lustrat exercitum belli,id estjehova^
est dux & siimmus imperator belli.
V e k. s u s V.
Veniuntde terralonginqua,ab extremocceli: Ie-
hova,& vasafuroriseiHsaddiiperdendumuni-
versam terfam» ~\
De.]eteria.
Ab extrerno ceeli.] Ab extremirate ccelorum,idest,exlo-
cis,regionibussubcceli parte long£aliasiris,idest,prqcuI dis-
sitisaBabylone.
Babylona finibus Persix, ad ortum brumalem tendenti1 BzMonili'
bus, distatgtadibus circitenj. circuli maximi,id est,miliari-y?as a Ptn
bus iit. jm stiil. ,
Addi(petdendum.]velcoi'rumpendum,vastandum. alJ,
Univerlamterram..] Hebr. Terram istam,tcilicec,BabyIo*
niam.
V E R S U S VI.
Ululate,quia prope(e/?^dies£ehoys:quasi vastitas
ab om nipotente vcniet.
tllulate.] vel,Eiulate, scilicet,p#x calamitate &animian-
gustia.
Quia prope.] quoniam propinquus,
D;esJehovx.]scilicet,quo punitutusest Babylonem.
Qjjasivastitas.] Alij, cum vastatioaborrinipotentcadve- 3 ,?%«*"*"
nerito Aliquando esttemporis. Siccoha:reret hoc cum verbo 4o temporis
" Eiuiatetunc,quando venerir.Pleriquetamenmaluntaessesi-
militudims,uc litsensus: vastatioerittam horribilis,utmani^
festum sit futurum eam abomnipotcnte,hoc cst,abipso Deo
proficisci, vastantesuaomnipotentia Babyloncra.
E x P l 1 c a T 1 o.
HAdlehus conlideravimus trespartes librijesiiia. Prima
I
tollatur si<Tnum,elevctur voxpgitetur manus:vel,quod perin
de est,subaudiunturvocativi,vosduces &militesMedi&
Persa:. Verba dida in Perlbna Dei.
Et inrTediantutportas ducum.]Id est,ut ingrediantur,sc
fuitconciopcenitentia:adpopulumJudaicum.Secun-
■da, ConfirmatioJesaia: ad obeundum munus prophe-
ticum. Tertia promissio liberationisab hostibus Israelitis, Sy-
ris & Assyrijs, &demittenda Melsia. Jamiequitur quarta
pars,in qua commoratur usqueadfinem capitis 14.
Inhac partevaticima continentur de vastationibus,&ex- Jr£tirr>W
cidijs regnorum & gentium, qua:Judxis vel propter vicinita- tum qua ?,
tem & commercia erantnotiores, & propter dillimilitudine ts,p<*rtts
p religionis, vel propter potentiam magis formidabilcs, videli- /*/*«•
cet^BabyloniotumjPatestinorum, Moabitarum, Syrorum.I-
siaelitarum ,^Ethiopum , j£gyptiorum ,Iduma:oium,Ai'a-
bum,Tyriorum,acdenique etiam Juda:orum,&omnium
gentiuminotbetetrarumcommunes pamas. .
Dodrma istorutn vaticiniorum generalis & ptarcipua, per- Oettrt
spicitur cx consideratione causarum , propter quas non tan-
tumde evcntibus populi lui, fed etiam aliarum gcntium,& vt , a.
hostium Ecclesix Deus per Prophetas siiostradita oracula''/<;W ^j,
extarevoluerit. Hx verb partim ex reipla,partim ex dictis, "^ ex ,^jj.
qux&in aliisscripturxlocisextant, &his iplisconcionibus '"m *,
passim asperguntur, possiint colligi, nec incommode ab in-,,m'
terpretibusad hxc quatuot capita reteruntur.
Primum, vult Dcus hxc vaticinia de rebus extra Ecclesiam r-
tiieitv»'
rii,a«loccupandam & diripieudaBabylonem,&eiusPalatia
V E R S U S III.
Ego praecepi prsparstis a me,etiam vocavifortes
meosin ira mea:exultantes('/«^gloriamea.
Ego] scilicetjehova.
Prscepi]Decreto& arcnnoinstinctumeo.
Prxparatisame.] Hcbr.Sanctiricatismeis,idest,(eparatis,
destitiatis a mead beilum Bjbylonicum.
Forres.]ve!,pOtentes meos,idest,a n-ieinstmdT:os fortitudi-
ne.robore&potentia, viribusadexpugnandam Babylonem:
videiicet.Medos&Persas.
In iramea ] Hebr. Ad itam meam, scilicer,exlequendam.
Eyuitanres in gsotia roea.] Hebr.excellentu mea^c.qua e-
gospsos instruo:rort,tiui,ne ninmum & prudentiain.htar. &
liiccellibus.
V 1 R s u s IV.
Voxmultitudinis m montibus(^yimi!itudinem
populi mui i: Vox sonitus regnorumgeQtium
con^regatarum :Iehova exercituum ,numerat
or. » ...
exercitumprein.
In montibus. ] Hcbr. m istis montibus ,scilicet,Mcdia:&
ChaLdxx:Subaud;tur,tst,vel auditut.
il.n-
0 ....... ... - . . essetestimoniasuxprovidentiXjUtquarquamcontrariu lin-
militesconvocati &c6gtegati, portasDUUi Nedib,m,inge- j^ t,ant impij,athei & Epicurei.tamen scuuitfideles,Deu lic pr^-
tiuot'um,liberaliu,munificorii,id est.principum Babysonico- , cjpU^& siagulantei curare Ecclelia liiam , ut tamenalias rcs
mundinequaquamntgligat,aut tortun.x cxcoimpetusinat > ■ . .s
ferri, iedmahsnodisinalos cuneos adhibeat;malospetma-1>* **'
lospuniatjac tandem utro(q;peidat,|i:lta.i'xsuxadvcrsi:s 0 »''<'
scckT.iipsoruexsecutione: ideoqicalamitaces, quxitireliquu t>m* ■
generehumanograssanturjnonmintisquainsu, populimal.11
ellespecula& exepla iudici|divini:Etots hortes (icinpote-
staW&manu Dei ellc, ut nihil advcrsus populum luurn mo
vcre valeant,nisi quod iile permiient, heque ulteriiis,quani i •
pse voluent,ineum tyrannidein (iiam cxerceic.
Evincunt autmn prxdiciioues,hos eventus regi divina pro-
vidcntia. Quxenim lic cvcniunt, sicut niulioantt ruerujll
prxiiida, necesseest illius conliiio& volui«atcevt«irc,qin
solnsea certb&ab(quc etrore potest rcvclare.
Eventusmundi(icfiunt,sicutpr.edidi sunt.Ergo fisit illius
Ftts'
tubtr«at'
consiiio.qui solus cos prxicirc & rtvcl.irc aliis potcst,vid.Dti-
x. Suntista oracula, tflicax & neccssaria consolatiopiorG >
opponeda scadalo crucs sux.&ftlidtatis ac poteriij impiorti.
Sic n.utco^tarctpopul'Dci,hoitabat'tu (ua& hoftiti foitua:
Qm feliciores suntnobis;aut line providcntia Deifbrtu-
nantur^ut magis Dco eutxsun: qu.im nos.
At Babylonu &alixiiatioues,a!icnxacu!tii,quem nobis
tradidit Dcus, ssotcat pacc, opibus, DOtssntia,&C.N<fS autcm
ab illis vcxamur,concuIcimur & devoramux.
Ergd