DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.3137#0085
2ACH&RIJE URSINI CGMMtNT.
l$6
Gloria Ec-
ehsis. in
qttib-js bo-
TtiiCOnJir
siai.
s ■■ > I I V
Gloria Ecclesis non Wnsistit m miil-i?udme hominunv,
joteatia, opulentia &splendore-mundano: ied in doais Spi-
ritus £mai,puEitate do-trina:, pietate vita., & zelogloriai
Dei. Etsiisiturestparva&contemtibilis in mundo,,tamen
«st<?lorioia"&magiiificaiiv.conspe<auDei: Et Ecclesia parva
Sluaparva &pura, estpra:stantior,pulcrior&gloriosior,&gratior Deo,
Bcelesi* quani frequens & magna quidem., (ed in dodtriaa & morib. -
tnagm corrupta & feculenta. Residui in Zijone , vocabuntur san-
gr*siet, , .<fti: cum eluerit IehGvasordes;,<kc.. Hxcomnia nosconso-
lari debent incalamita.tibuspublicis, in per_-quutionibus,in
/': defe_tione rriultorum ab Ecclesia, in diminutione & pauci-
tate eorurn,quiprofitentur puram dodlriiiam Evangelii: Sta-
tuentes certp. , Eccleiiam fiis cladibus non tantum non perire,
£ed etiam resspreicere, & nova (iibinde gloria, & puicritudine A
ornatam consurgeie.
"":"•:. ;-.■■ . &■;
Soli ele&i ad hoc a Deo, siunt vera & viva D.ei germina, &
;membraEcclesia:,(an-tificantur&glorificantmabipso. Re-
sidui Zijonis, nempe,,scripti ad vitamln Ierusalem, erunt
sandti & gloripsi. Ergo pofiqiiam sumus illud germen glo-
ridsiim, hoc non nobis, (ed Deo seramus acceptum, qui rios
pratuita miiericordia, pra: aliis hoc hoiiore dignatus est.
V. ',
Cclle-tlo, confervatio, repurgatio & glprificatio Ecclesia:,.
•■/ s. ^ fieri nonpotest,nisi virtute& (piritu Dei: & quidem (pintu
judicii & ardoris, quo expurgantur peccata , & restituitur
'-■■' verajustitia&(an-titas. Est germen Iehov*, plantatum ab
- ipso: icieni: Eiuit sordes & sanguines Zijonis in spiritu judicii
©».____-.___ 17__ ^ . T • _"*___________1___. ._-____C _:_. /\;._«•-_.__> ~B.s .
tem seeuritatem carnalem & contcm tum vetbi Dei & sastum:
Ethispeccatisnjinaturp6ena-,additabfeviconsolationepio- ' -.,'•
rum. Versiiir.ii.i3.i4.i5.i-".i7. v
Tertio > taxat pertiriaciarri inpeceatis, & eorum desensio-
nemcohtraomnemratione&conlcieritiam. '^'.18.19.10.11,' '_■■'., . •
Quarto,R.ursijstaxatebrietatem. is.zz. ,
Quintdilniquitatem & corruptelas judiciorum sorcnsium,
t.i3-> * .;-.-.;.: i-■ -,/-•■
Sexto & poftremo, Subjungit generalem eomminationem v ;
peenarum adversusomniaillapeccata.quas supra recensuit:
Et expsesims. bellum Assyriacum & BabylonicumIud^sis de-
nunciat» . , ' , . . , ,
'. .,,".... . . ,T EXTU % ■".',•■"'..,
GAntabonuncdiledomeocanticueiusvinea! Vtrfitt 1.;
&3_: Vinea fuit, diiefslo meo in colle, loco
pingui. "
LtCIISj ,
Cantabo] Id eft, canticum feu carmen cortlponam, & ca-
nam. Nunc] vel, age: hortantis scipsiim. , .
Dile-tomeoJ Id est, in gratiarii dile<£ti mei. Dile<-bum, Cur Prg-
sive amicum suum nominat Deum, qudd siiens £e ab ipfo pheta DeX
diligi, viciilim eum ardenter diligered Sic loh. 3. & ij. Vto-nominet
phet-5 & Apoftoli nominantur amici iponsi Ecclesiz, hoc eft, dileBum
Christi: Aliquipatruum,_euagnatumaliquemIesaiKintel-y««»».
ligunt, cui fuerit talis vinea fterilis, cuius allegoriam lefaias
transferat ad populum :aliqui Christum, ut quicognatus Ie- , -
&ardoris. Erooab ipsopetamushxcbeneficia^scientesEc- B saissuturusessetsecundumcainem. Sedsimplicior&certior
tlesiam noh £_rvari aut instaurari, humanis consiliis aut viri
bus. Eodem ipe-tant,quse iequuntur de mirabili defensionc.
& persecrione Ecclesi-e, qua: consertur cum edud-ione mira-
. , culosa populi ex _Egypto, & eius tradudione per defcrtum rii
terram Canaan. .
t\/■ vi... .;
Discrime» Etiamsi Ecclesia in hacvitahabetinha.rentessibireliquias
1»*«" Ecelt- Peccati ,& admixtos multos malos & hypocritas: nec niiiper
sittm mili- graclus repurgatur a Deo: tairien erit aliquando tempus, ciim
t*ntem& cPnstabh ex iolis eledsis & pessedte puris & ian_lis, cum vide-
mumphtw ^cet leparatio eius ab impiisj & glorificatio in secundo adven-
ttm, tuMerti-epersicietur. Residuus in Zijone & omnis scriptus
ad vitam in Ieruialem , dicetur san_tus. Patienteritaquefe-
ramus progressum uique ad metam perfe-tionis, & hanc de-
sideremus. ..'.',.,
VI I.. ; ;
Propter hanc irnperse-tionem siix puritatis, Ecclesia etiam
-- - - repurgata & instaufata a De o, iemper manet sub, cruce ufque
ad sinem mimdi, hpc eft, ultimam & perfectam.inftauratio-.
nem & glorificationem. Indiget enim upibraculoabsstu& ,
receptu a tempestatibus & pluvia.
VIII.
.:}-'[ HabetautemtotaEcele(ia,hocest.,omnes&,solipii,cer-
.' I ' tum & tutumresugiumdesenfionis&conserva-ionisdivin£
'■. ■■■' advestlisomniamala&pericula^quibusiiimundoeft obno-
xia. Creabitlehovafuperomnembabitationem Zijonisnu-
bem&ignem: ,Superomnemgloriameritprote<-tio: Tabcr-
naculum&refugium'de die &nocl:e: contra sftum & im-
brem, &c. Ne ergo fuccumbamus timori: sed fi yelimus pro-
tegi, simus gloriajipfius.
C A P U T IV.
A R G V ME N T V M,* -
Wujtu capitis etiam idemesiargumentum,quodprtceiien-
tium, prttsirtim quod ad reprchensiones peccatorum&miniM
I)t. sutdis- poenarum attinehi» quibmsere confumitur, fedaluu atq, ethiu
sirat hoc circumsiantitnpriiiscommemorattsadijciens.
'1f«jL/r* DiftingUi potest ia duas partes principales: canticum de
£•'-/• ***' vinea, & coucionem pcenirentia.: quarum utraque suis rur-
Uts parn bus conitat.
pitu.
%itbityiste.
Canticum de vinea Dornini 5l feptem prioribus verfibus
continetur, in quo tria illa, qua. ab initio primi capitistra-
<_tabat fine sigura, nempe, beneficia Dei erga populum Ifiae-
liticum; ingratitudinem populi; & judicium Dei adverlus
eum ,repetit per allegoriam vinea..
Concio fequens ufque ad finem capitis, eft taxatio quo-
rundam peccatorum populi in {pecie; &comminatiopcena-
rum, qu« illa committentes mancbant.
Primo autem taxat avaritiam: verfu 8.9.IO.
Secundo, conjuniftim taxat Mxuriam, & exeapromanan-
«^.
sententia eft, ut Deum intelligamus. Quia versu 3.4.5 & 6.
Introducens ipsum Deum loquentem de hac vinea, tanquam
, desua:satisoftendit,quemnominethicamicumsiium.Cl\m
dicit se Deo cantaturum, intelligit _e composuisse carmen hoc
adteftandumampremsuumergaDeum,&zelumprpgloria '•
Dei, qua: a populo conculcabatm-: & ad a-lerendam gloriam
&juftitiam Dei punientis ingratitudinem populi. §ic 111 Psai-
missa:peoccurritha.clocui:io: Canerej.psallereDEOjhoceft,
in honorem D e 1. > i
Canticum eius] Canticum dilefti,seu amici mei. Aliqui,
quiahoclocoponiturvocab»lumTii Dod,quodplerurique T)od.
iignificat patruum: interdum patruelem; accipiunt hoc de co- & patruS
gnatp Iefaia., vel de Christo. Sedsignificatetiarhdiledtum, &patrue-
velcarurri: ut _a.pein cantico canticorum. Itaque accipia- lemr&di*
G inus,proeodemiii. &-niIedid&Dod,prodiie<5to Maix,lec3umjt-
uemp^, Deo. Ideo interpres repofuit relativum , pro quo re- gvsicat, ,
petitum eft antecedens , rnutata voce, fcd non (ignisicato.
Vocat autem canticum-Dei,eodem fensu,quodixeratleid ' -
cantaturum Deo. ' '■
Vinesiua.] Devineasua.
Incolle,Iocopingui] Incornu,ideft, _olle;metaphora.
Pilio olei: Exegefis, hoc eft, pingui,fertili. Oleum, pro pin- Cornutro
guedine per Synecdochen. Pilius olei,Phrafi Hebr_a,pro eo'Ue *
participe pinguedinis, id eft, pingui, fertili, atque ubere folo. Fii(U\ Qy.
TE X T US. - ; , \
Etsepivit eam j&lapidescollegitexea, &planta- vtrsui m. >
viteampIantisvitisoptim3_:&a.disicavitturrim '
D inmedioeius,&etiamtorcularexciditinea:&
exfpecliavit, utsaceret uvas, &secitlabruscas. ;■'
', Et fepivit eam] Aliquisodit, vel,coluit. Extatverbum v
plV Hhaff'ek,hocloco tantum. rxx. & Hieronymus,tepivit.
Et lapides collegit ex ea] Elapidavit eam, id eft, ejecit ex
ealapides, ne impedirent incrementum vitium.
Plantavit eam plantis vitis optirria:] Vel, plantavit eam vite
generofiffima', nobiliflima: qua. Hebraice nominatur pmw
Sorek, ut fi nos dicamus , vitc Mofchata», vel Tramonta-
ha,&c. ),. , -N ■
Et sdisicavit turrim in medio eius] Id eft, speculam,& 1
quacuftodiretur,adverfiisfures & beftias. .' "^
Etetiam torcular excidit,] Id eft, exftruxit, construxic .';
in ea. Qhia torcular cadendo, feu dedolando lignafeu tra-
E bes,extruitur. Sententiaeft,Dominumhuiusvinea_ omnia
fecifle, qua. ad juftam & diligentem vinea; culturam requi.
runtur.
Etexpeftavit] Scilicet,cumipe&desideriomacrno. Hoc
enimfignificatverbum. '. ._t
Utfaceret] Id eft, ferret, producerec uras.' '
Et fecit] Produxit.
Labrufcas] Alii, uvas viles, fcetidas, infuaves: Efidera
redeunce feriiii. Namlabruscaeftij)fcfiutex; Yiciserratica:
' -. v. Wc ,