'■■■ym
W.
Z A C B&mm UR SINI" C O M ME NT.
Zs6
Iinormti*
pyppcrita-
rum.esj as-
seclata.
^eennfim'
fublua.ru
*liws tjse-
3us in El*
\ BU: alim
inRepro-
hk.
cTratacfi? aeeerturn.argumentumeosnon serio Dominum
cohsulere,precibus&stiidio. Omni enim. pulsanci aperie-
tur, & omais qusrens invenit,& omni habend, dabitur, ut
abundet. . ,
Homines impTos & pertinaccs, Deus £requentibus,'diritar-
nis,& pergraduSjpr.Qgredientibusplagispercutit, quibiisEle-
£ti emendantur: ac ,Reprobi,nunt submde deteriores, donec
iudicio & ira Dei adversus se irritata,in.ultjmas pcenaspraci''-
p.itentur. Douec desolentur civitates si ne habitatore,&c.
Resipiscamus ergo, dum tempus & locus est pcenitentis a-
genda,& veniaeimpetrad3e,cerco statueiircs, si in hac vita non
fuerit a&a pxnitetia. deinceps srustra a£tum iri, & si hic aga-
tur,nunquam eamfore sine frudtu. Hebr.3.Exhorraminialii
alios qnotidie, quoad appellatur dies hodiernus>ne quis ex vo-
bis induietur fraude peccatii
Quantumyisatrocessintpublicsemundipanx, &maxi-
«na pars hominum illis oppnmatur & pereat: tamen jsemper
Deusaliquasrehquias & aliqucmcatum sihi servat in mudo,
aquo redlte invocetur,eutnq> mirabiliter defendit.etiamsi &
ipseduritersaepequaiTetur.&perdicione multitudinisimpias
repurgar>& s^peadmaxima paucitatem redigi sinicsed subin-
de tamen rursus instaurat & auget, donecab omnib. scandalis
& «umhis liberat umad vita & gloriam cs lestem & aeternam
perducat. Sicutilex&.quercus,quibusin abiestionetruncus
est ,sicscmcnsaniStum truncnseiusest. Etsic factum vide-
mus saepiiisin veteri populo.
Ne igitur nimis anxie aut desperanter lugeamus, propter
clades mundi,scieces impios esse multos, ssorentes gloria mu-
! dana sedessefoliaquascitbdecidunt& peieunt, pios essegie-
gempusillum, sed truncum qnercinum non morientemin-
luriis hybernis, sed verne tcmporc revirescentem. Icaque sta-
tiiamus ab initio mundi usq; ad finem consistere immotum
fidci articulum: Credo sanotam Ecclesiam Catholicam, San-
ctorum communioherh.
B
Ca
PUI
VII.
TEXTU S.
Verftu i. Fuitautemin diebus Acbatz filii Iotham, Gliill-
zijas regis Iehudah,ascendk ELezin rex A'ram, &
Pekacn filius Remalig,rex Israesinlerusalem ad
prgliu. contra eam:& no potuit expugnare eam.
Ll C T I o.
' , Ascendit.]Idest,utascenderet.
In Ierusalem.] lerosolymam.Non tamcn ingreCsi sunt.
Adprseliumcontraeam ]Idest,adoppugnandumeam. ,
Etnonpotuit.] scilicetRezin cumPekacsi. Alii.quamta-
»en non potuit: alii, Sed no.i potuit, di&um pcr anticipa-
tionem.
TEXTUS. ,
Verstuz. Nunciatumq;est domui L)avidis, dicendo: Re-
'■■/ quieyit Aram cum Ephraim, & commovit se
coreius, &corpopulieius, sicutmoventurar-
■■■. boressylvseafacieventi.
Domui Davidis. ] Id est, R.egi & aujse seu proceribus
regni.
' , Reqhievit salii,acquievit AramJ.id est.Syria. Ephraim.]
id est, Isiraeiitis, quia tribus Ephraim erat praecipua autoritk-
teinter dccemtribus. Hebr. Rcquievit Araro super Ephraim,
idcst,convenit inter eos,consenserurt, ut cor.iundbs vinbus
tc oppiignent. Aliqui,duxit Aram,scilicetcopiassuas, ad Eph-
taim,a rtro nachah, Sed accentusin prima, requiritradicem
ma nuach.quievit.
Comtnovitse.]idest,commotum est.scilicet timore.
Cor eius.] scilicet DomusDavidics.
Afacieventi.]idest,ssatuventi,vel,ssantevento.
T E XTUS. ,
Tersm 3. jjixit autem IehoVa ad lesaiam, Egredere nunc in
occursum Achaz,tu & Schear- lasch.ub filius tu-
usad extremumaquaeduduspiscinassuperioris
adviam agrifullonis.
somtnsi- Dixitautem.]Hebr. Etdixit,idest,tumdixit,vel,Quapio-
lesaU pterdixit,scilicet,quiasicterrcbanturrex&populus.
nhlum Iaoccursum-]idest,obviam.
fromijjto- Schear-Iaschub. ] nomen filio Iesaiae impositum, ut esset
nii di reli- symbolumptomissionisdc «onscryandis populi «liquiis:
acproindeetiamcomniinationis pcenarnm, Si euirrl servan- quiu tidti'
dsceranttantumreliquiae: ergomaxima pars erat peritura. 'iimdu.
vox sonanReliquum revettetur,scilicet,ab exilio. Schear-U'
. Piscinae superioris.] aiitu,re/pe£tu infcrioris, de cuiusno- fcbub> q«^
mineinfraiCap.22.9. \ siznisiuti.
Ad viarri. ] alii,aggerem: Ad viam,qua itur in agriim fullo,-
nis,idest, fullonicum, in qiio fullones mundanc & siccant
"pannos. - 1
' _■ T E X: T U S. ■■■■■
Etdicesadeum,cave&quiesee,: Netimeas,&cor yerftu4*
tuum nemolleseataduabuscaudistitionum fu-
migantiu m istorum, in ira furoris Rezin & A-
ram &filii Remalia?.
. ■ Cave&quiesce.]Htbr;'Cavetibi&quiesce,idest,videut -
quiescas,sciticct,anirB6:'sisanimoquieto&pacato.
. Cortuumne mollescat.]idest, animustuusne frangatur
metu.& quasi diftluat.
. Aduabus.] Propterduascaudastitiohumfumantiuistas,
vd,istorum,idest,'duosistosrcges. Metaphora;quiasjmilca
\ erantextrernitatibustitionumseutorrinm,quiigneferec6-
sumti,nonampliusssammammagnamfovcreveiaccendcre, i
sedtamumfumarepoiTuntjpropterbella&cladesquibusiara , /
erant attriti & adusti Syri, s.Reg. 13 .a Ioas: lsraelitaE,2.Reg:i $.
a se ipsis,& utrique ab Asiyriis. 2.Reg. 15. Ecpaulb pbst planc'
comburendi,& concerendi ab Assytiis.
. InirafurorisRezin,&c]Exegesis. Hebr.inaccensioneira '
Rezin, idest.propceraccensamiramilezin & Aram&filii
Remaliae.Nam ipsosrcges tornbus,iram eorurh fumo com-"
parat.
TEXTUS".
E6 qu6d consilium malum contra te inieritAram, verfute.
Ephraimj&fiiiusRemalisjdicendo;.
Consiliummalum.] Hebrpropterea(scilicet,nemetuico,
propterhauccausam) quodconsulcaviccontrace Syrusma- „„« '
lufc scilicccconsiium. njnsigniricatmalumculpa&poen^. raLhgh
Hic locum habec utrurrique Quia consilium cracpravum & ^ cuu,ify
iniustum.&pcriculosumacperniciosum. ' x toent.m*'
Filiusllcmalice.] Idest.Pekach.nomineomissb^percon- ium,
temtum,sicutsupra. ' /
T £ X T U S.
Ascendamusihludam,&obsideamu,sea,m,&scin- Versiut'
damus eam nobis:& regnare faciamus regemin
medioeius, siliumTabeal.
Asccndamusin Iudam ]in,idest contraludseam. .
Et obsideamus ] Hebr. txdio assiciamus eam, scilicetjeto-
solymam, ut lpnga obiidionefrasti & afHi£ti, deditiouem <
. faciarat. ....'•',
Etscindamuseamnobis]Alii,discindendoWeldisse£tam, )
adiungaiiius. subiiciamusnobis.idest.perfringendo.dirucn- -y
j do.vi nrumpendoiveldistrahendo eamfa6lionibus,& perdi-
tionibus. : ■ \ • ,
Inmedioeius.]inea.
FiliumTabeal.]Israelitae,yel,Syrialicuiuspotentis,quisic
prbrex & tributanus,& exipsispeiideat.
T E X T U S.
Sic dixit Dominus lehova, Non stabit, &non Virfm sm
0 erit.
Non stabit. ] non consurget: non consistet, scilicet»hoc
consiliummalum.
EtnoncrJc]NonextabitEriti«itum»nonfiet,idest,Non
perficient,quod cogicanc.
s E X T U S.
NamcaputAram^jDamascus^&caputDama-^/*"'*
sci (e^)Kcz'w.Et adhuc sexagjnta q.uinq; anni,
frangeturscaw?) Ephraim,nesit pdpulus.
CaputAram.]itleit,MetropolisSyri3e,sedesregniSyria'.
Caput Damasci Rcziri.] idest.Dominusseurexerii Rezin ,'
tamumDamascijnonetiamlerosolymaeisicutDamascuserit v
tegiasedesSyria:,nonetiamIudaeae:exdecretonimirud»vino.i
Ecadhuc iexagintaquinq; anni.] Ab hoc,vaticinio, idefl»
EprimoannoAchaz,suntannitantiimviginti.usq;adcaptami
SalmanassareSamariam.2.Reg.i7. Ideoaliquimcipiutistos
aimos scxagintaquinq; numerare a vaticinio Amos.de exei-
dio Samaria, id est.ab anno Uzija vigesimo quarto. Amos 1.
& 5. ut sit sensus,£c adhucin stxaginta quinq; annis.icl cst,du
absolvuntursexagintaquinq; anni a tempore, quo excidiura
regno Samari? pr?dixit Amos:de quibus erant lam clapsi an-
»1 quadraginta quinque>& restabant adhuc vigiriti.
Sedalii,reunentes itsniir, numerantcos,&mclius.ab
hoc