DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.3137#0404
m
D E PERSON A € H R I S T I.
7H
-'. Postremb (utca.qu* breviras huius temporis de Christi
benesiclisrecitaripatltur,absolvamJ si debebat nos ad eum,
qucm diximus,stemu bcatitudinisfinem, ab hoc illumina-
tionis & regenerationis initio perducere; non saris erat, no-:
bis aequiri,& semel in nos conferri hacc beneficia; sed praecc -
rea necesie erat.dum in hac vita peregre absumus a Dominor
ea innobisconserVari. Nampra:terquamqubdsumusomni
ex parce hostibus potencissirriis & infensissimis exposiriiadeb
sumusdepravaci,ucnonpossimus nondeficcre, & accepca
beneficiaeffundere.uisicuius accepimus.eiusdem benefiao
fearetiheamns. r
. Christusipsehasetiam,su9sessepartesfatetnr, sic Patrerri
alloqueiis: Dedistiei(nempeFilio tuo) potestatem (vitaeni-
jnirum & moms aecernaejiniomncm carnemscui erant (scili-
ceteleriti) &mihi eos dedisti. Aeiam iam aieensurus in
x coclumpromittitDiscipuiis,senc>n rclicvturum ipsos orpha-
nbsisedventurumadeosiacforecjumipsis usqueadconsum-
macionemseculi. Cuius est autem opushsc perpetua Ec-
■ cleGseadverfusdiaboloruminsidias, adversus mundi& ty-
r rarinorumpotenciam.adversus omne tentationum & peri-
cu:lorumgenus,defensio&cOnservacio, msi solins Dci, qui
sic nobis prorruTit? Audireme ^omuslacob,&omneresidu-
''"' umdomuslsrael.quiportamjniamein ucero,&gestaminia
rriein matrice; Egovbsnsqueadsene&am&caniciemporca-
bo,ego saciamego portabo, egogestabo. Proinde Chnstus fe
(_.. cumPacreconiunxit, vencurumsecumPacreadeum, qiiii-
jpsiussermonemservet.acapud eum mansurum polhcicus..
Commeraoravi prsecipua capita ossicii & beneficiorum
.Christi ad quae nobis praestanda.de cceio descendic, & carnem
nossram alTumsit, quae sunt eiusmodi, ut neque Deum tan-
-tum,ncque hominem cantum, neque duos, aiterum Deum,
alterumhominem/ed uiium atque eundem Chnstum, De-
um verum, & hominem verumcxistentem, omninb requir
rant. Nam per iustitiam chvinam.Medtatorsua intercessio-
neimpecrarcnonpotuicucDeus hcminesad suicommum-
pnemrursusadmicterecrrisi idemille.quipropeccatis satis-
fa£tionem ofFerebat, se etiam prsestiturum sponderet, ut illi
peccaredesihant,&Ulaiustitia&gloria,qu3m in creacione
accepra abiecerunt.prsediti rursus in conspe&u Dei sistantur.
AccuratehocnotavitPaulus,i.%Cjuiens:Sicut per inobedi-
entiam unius hominis,peccatores constituti sunt multi; sic &
peruniushominis obedientiamjustos esie multos constitu-
endossEr,sicut perhominemmosssit propagata; per homi-
nentquoqUc resurreeJionem mortuorum fieri: Utenimin
JVdamomnesmoriuncur,ita&in Christo omnes vivificari.
Et Christus idem indicavit,dicens:Pactem non judicare quen-
quam scdomnejudiciumdcdisse Filio.
, CumigicurbeheficiorumChristiparticipcsesse non pos-
< simus.uisi vera fidc ha:caccipiamns; fiduciam verb illorum
inCbristpcollocarenequeamus,nisitalemeiTe personam sci-
amus,aqUa praestari nobis iUapossint: Veram de ipsius per-
sona&officiodo&rinam,firm!terceneamus,constanrerpro-
fireanuir.&omnibushniusvitaerebusanteponamus.-
' Propter hanc a ludaissaepe lapidibus pccicus,& tandem in
crucem adtus est Christus. \ . '■■
Hane in mundo promulgarunt.scriptissuis tradiderunt, &
martyriis obsignariintApostoli.
< . Hancabillis aecepcam, Apostoliciviri,&eorumdiscipuli,
praidicatam& scriptamadnos usquetransmiscrunt.
- Exscriptislgnatiimartyris,Epis"copi Antiocheni, quifuit
auditor lohannis Apostoli,haec verbarecicac Theodorecus:
CcrcistimisiduciaverecredencesMn Dominum nostrum,
quiest ex genereDavidis secundum camcmiFiliusDei secun-
dum Deicatem& potentiam.natusyerbex virgine , baptiza-
vtusalohanne.utimplerecuromnisiusticiaabipso , veresub
Tontio Pilato, & Herode Tetrarcha crucifixum pro nobis
carnet
: IustinusPhilosophiis & martyr, qui annos circiter ioo.
f post ascensionem Christi in ccelu m, & circiter 4 o. post mor-
1 rxm Iphannis Apostoli ssoruit.eandem dostrinam cum alibi
mUltis in locis recit'at,tum,ubi sic inqui t:
Unigenitus eteiiim qubd/hicfueric Patri ttniversorum
(proprieexipsogenitusAoj-®^ &vittusacdeincepshomoex
virginefacSus,sicutescripturisdidicimus,prius mamfestum
feci.
Et alio in loco;
Quando visumfuir AoVaipropriarum creaturarum repa-.
stationem fieri, tunc e ccelo ndn discedens, ad nos descendit,
i formatque templum sibi ipsi perfesturrihominem^massam
' sumenshumana:naturx,cxquasubstantiamtempliconfor-
mavit.quoinducus.secundumarcjtiuimamunionem , Filius
fc Deiiprodiic secuhdum ucramque naturam. Ex illo enim est
Isilius&Deus&homo.Etquatcnusquidei» homo,volunta-
nam mortem subic quatenus autem Deus, dissolutum tem-
plum resuscicar,& morcem ipsam prorsusabolet.Unusigitur ,
cst Filius,&qui solutus est,&quiquod solutii erat.resuscitavir,
Huncsequutusanniscirciter^o.irenseus Episc. Lugdu. '
nensis.non suam tantum,sed om.nium totius orbis Ecclesia-
rumChristi^sententiam,quamsciebarvirian£tusseaPapia& ' 1 \
Polycarpojsuisprxceptorib&hosexorelohannis Apostoli
■sscepissc, ciim aliis rnUltis,cum his vei bis recitat:
Univicigicncsicutprius diximus,hdminembeo.v Nifi e-
nimhomovicissetadversariumhbminis.non iusteviclus es-
set inimicus.Rursusautemjnisi i'eus donassetsalutem , fir-
mameam non haberemus Et,nisi homo unitus esTit Deo,n6
pocuisiecparticepsesie lncorruptibilitatis. Oportebac enim
Mediatorem Dei& hominum.per suam cum utroq; cogna- /
A tionem,ad atnicitiam & concordiamutrosq; reducere,&Dco
quide adiungerehomine,hominib,auccmpatefacere Deum.
Etalibi:. ,1 \
Sicutenime.rathomo,uttentarctur,sic & P!oV®-erat,uc L
glorifioaretur, rcquiescente quidem XoV«,dum tentarerur, &
crucifigeretur & morcretur.humanitatitamenunitodu vin-
cebat & sustinebat,& benefacicbat & resurgebat.&ascedebat.
Hicfere(ro'j.^(),©-<-, eruditissimusscriptor Clerriens Ale-
xandririusjin paedagogosuo, sic dictt 4c Filio Dei; '
NosterautemPa:dagogus,san<a:usDeus,Iesus,totiushuma-
nigenerisdux.Vio^s ipsehominumamansDeus • est Pseda- '
• goguS:deqno dicitSpirisussandus in CanticoMosis Prospe-
xicpopuloindesercdinsiciastusin siccitate, circumduxiccii,
erudiiteum&ciistodivir.tanquampupillam oculirDomnius
/ solus duxit eos,& non erat Deus alienus cum eis.
B Etibidem:
Veteri populo vetusTestamentum erat, & lexpaidagogii ,
agebatpopulicum timore,&^oj-(s>-eratAngelus:Novoauie
populoN T donatumest,&Aoj-@- nacusest. &mecus indi-
lestioneconversusest.&mysticusille Angeluslesusnascitur.
EcinEpicomcdodtrinae orientalis. ',
Ipseenim&TursumLuxcrac&cstea,qua:apparuicincar-
ne,&-qnse bic est conspecla.non posterior ea, qna: sursum est,
\nequedivisa,auDdesuperhuctranssaca. locum loco cbmmu-
t'ans,ut alium occupet.aliumdeseratsederatid, quod ubique
jtst &apudl,atrem,&hic. Porencia enim erar Pacris.
EademestalidrumPacrumdoCvtrina ,quiante Arii& Sa-
mosarenifuroreSi&anceoppositamillisSynodum Nicjenam
vixerurit :. ,-•"'■■■
Sedhaic paucaatcingereyolui, urnosde veritate cdnfir^
C met,hostiumFiliiDeiimpudenciaqnidocTrrinam deduabus
naturisiriChristoaPatribusConciliiNicanidemuminven- >
y tam&publicatamesTe,caIumniantur-
NosigiturdcChristoFilio Dei,,Servatore noftro, vero
Deo veroque homine,decjue parca,ip(iusmerico &divina po-
tenria,nobisapeccato.&morteaetemaiiberarione, &iusti-
tiscvitsejacsaliitisaecernserestlturione, secundum oracula
Propherarum & Apostolorum,& ipsius Christi, certa & con-
stanci side sencicnces.prophanas & impias dispucatibnes vece-
rum & recentiumha:rccicorumdecestantes, &pra?cisa illarii
refuracione,hocpotius agamus.utimmeosum amorem Det
crgagenushumanum,cuiusredimendicausaFiliumunigehi-
tummisiciucarne.&inmortecrucis; Etbenesicia Dei cblli-
gentis &servancisEcclesiamsuosanguineredemtam, &nos ',
sratresacmembrasuafacientis.quib, secernamvicam, laecicia, ..
D &gloriamcomuniceccofiderantes^gaudioillomagno.vero,
solido.aeterno,incordib.ndstrisperfruamur,quod nunciabat
Angelipastonb &cumAngeliseclebrcmus gloriam Dci im
alcissimis,& pace,m in cerra, inhominesbenevolentiams ce-
lebremus auremnonsermonetanciim.scd sacT:iseciam & vi-
ta, sic insticucnces consilia & actiones nostras omnes,ut ei;qui
tanto pretio nos sibi comparavit,non simus posseifio inpraia,'
ociosa,infrugifera, sedluceat lux nostracoramhominTbnc
ut ab illis giorificetur Pater noster ccelestisin Filio,& uterquc
inSpiritusancSo.
Tibi igitur omnipotens, aeterne Deus & Pater,cumFilio
tuounigenitp,Domino,nostroIesu Christo.&Spintu S.pa-
racleto.graciasagimustotisanimis&cordib. qubdsic dilexi-
stinos.utproptersalutcm nostram, Filium tuum volueris. s
hominemfieri,nostrascjue infirmitates expertum, incruce
E mori,&doloresinferoriimpronobissentire, &nos ipsi verar
fideperSpiritumsanclum tuum insitos, aeterna vita & glo-
. riaperipsumornari.&qubdFiliuscuuscoxcetnus , Aojjs &
' sapientiatua, nostracausa descenditdecoelo, cumque essec
in forma Dei.non duxitrapinam, parem esle cum Deo, sed
ipse se exinanivitjforma servi accepta.similis hominib. feilus,
&• habicu cbpe«us,ut homo,ipse k submisic, fadtus obedi ens
uiqueadmortem, mbrceni autem crucis, cum essec dives,
; propt« nos feitus est pauper, ut nbs ipsius, .paupertate
11 ;>
D E PERSON A € H R I S T I.
7H
-'. Postremb (utca.qu* breviras huius temporis de Christi
benesiclisrecitaripatltur,absolvamJ si debebat nos ad eum,
qucm diximus,stemu bcatitudinisfinem, ab hoc illumina-
tionis & regenerationis initio perducere; non saris erat, no-:
bis aequiri,& semel in nos conferri hacc beneficia; sed praecc -
rea necesie erat.dum in hac vita peregre absumus a Dominor
ea innobisconserVari. Nampra:terquamqubdsumusomni
ex parce hostibus potencissirriis & infensissimis exposiriiadeb
sumusdepravaci,ucnonpossimus nondeficcre, & accepca
beneficiaeffundere.uisicuius accepimus.eiusdem benefiao
fearetiheamns. r
. Christusipsehasetiam,su9sessepartesfatetnr, sic Patrerri
alloqueiis: Dedistiei(nempeFilio tuo) potestatem (vitaeni-
jnirum & moms aecernaejiniomncm carnemscui erant (scili-
ceteleriti) &mihi eos dedisti. Aeiam iam aieensurus in
x coclumpromittitDiscipuiis,senc>n rclicvturum ipsos orpha-
nbsisedventurumadeosiacforecjumipsis usqueadconsum-
macionemseculi. Cuius est autem opushsc perpetua Ec-
■ cleGseadverfusdiaboloruminsidias, adversus mundi& ty-
r rarinorumpotenciam.adversus omne tentationum & peri-
cu:lorumgenus,defensio&cOnservacio, msi solins Dci, qui
sic nobis prorruTit? Audireme ^omuslacob,&omneresidu-
''"' umdomuslsrael.quiportamjniamein ucero,&gestaminia
rriein matrice; Egovbsnsqueadsene&am&caniciemporca-
bo,ego saciamego portabo, egogestabo. Proinde Chnstus fe
(_.. cumPacreconiunxit, vencurumsecumPacreadeum, qiiii-
jpsiussermonemservet.acapud eum mansurum polhcicus..
Commeraoravi prsecipua capita ossicii & beneficiorum
.Christi ad quae nobis praestanda.de cceio descendic, & carnem
nossram alTumsit, quae sunt eiusmodi, ut neque Deum tan-
-tum,ncque hominem cantum, neque duos, aiterum Deum,
alterumhominem/ed uiium atque eundem Chnstum, De-
um verum, & hominem verumcxistentem, omninb requir
rant. Nam per iustitiam chvinam.Medtatorsua intercessio-
neimpecrarcnonpotuicucDeus hcminesad suicommum-
pnemrursusadmicterecrrisi idemille.quipropeccatis satis-
fa£tionem ofFerebat, se etiam prsestiturum sponderet, ut illi
peccaredesihant,&Ulaiustitia&gloria,qu3m in creacione
accepra abiecerunt.prsediti rursus in conspe&u Dei sistantur.
AccuratehocnotavitPaulus,i.%Cjuiens:Sicut per inobedi-
entiam unius hominis,peccatores constituti sunt multi; sic &
peruniushominis obedientiamjustos esie multos constitu-
endossEr,sicut perhominemmosssit propagata; per homi-
nentquoqUc resurreeJionem mortuorum fieri: Utenimin
JVdamomnesmoriuncur,ita&in Christo omnes vivificari.
Et Christus idem indicavit,dicens:Pactem non judicare quen-
quam scdomnejudiciumdcdisse Filio.
, CumigicurbeheficiorumChristiparticipcsesse non pos-
< simus.uisi vera fidc ha:caccipiamns; fiduciam verb illorum
inCbristpcollocarenequeamus,nisitalemeiTe personam sci-
amus,aqUa praestari nobis iUapossint: Veram de ipsius per-
sona&officiodo&rinam,firm!terceneamus,constanrerpro-
fireanuir.&omnibushniusvitaerebusanteponamus.-
' Propter hanc a ludaissaepe lapidibus pccicus,& tandem in
crucem adtus est Christus. \ . '■■
Hane in mundo promulgarunt.scriptissuis tradiderunt, &
martyriis obsignariintApostoli.
< . Hancabillis aecepcam, Apostoliciviri,&eorumdiscipuli,
praidicatam& scriptamadnos usquetransmiscrunt.
- Exscriptislgnatiimartyris,Epis"copi Antiocheni, quifuit
auditor lohannis Apostoli,haec verbarecicac Theodorecus:
CcrcistimisiduciaverecredencesMn Dominum nostrum,
quiest ex genereDavidis secundum camcmiFiliusDei secun-
dum Deicatem& potentiam.natusyerbex virgine , baptiza-
vtusalohanne.utimplerecuromnisiusticiaabipso , veresub
Tontio Pilato, & Herode Tetrarcha crucifixum pro nobis
carnet
: IustinusPhilosophiis & martyr, qui annos circiter ioo.
f post ascensionem Christi in ccelu m, & circiter 4 o. post mor-
1 rxm Iphannis Apostoli ssoruit.eandem dostrinam cum alibi
mUltis in locis recit'at,tum,ubi sic inqui t:
Unigenitus eteiiim qubd/hicfueric Patri ttniversorum
(proprieexipsogenitusAoj-®^ &vittusacdeincepshomoex
virginefacSus,sicutescripturisdidicimus,prius mamfestum
feci.
Et alio in loco;
Quando visumfuir AoVaipropriarum creaturarum repa-.
stationem fieri, tunc e ccelo ndn discedens, ad nos descendit,
i formatque templum sibi ipsi perfesturrihominem^massam
' sumenshumana:naturx,cxquasubstantiamtempliconfor-
mavit.quoinducus.secundumarcjtiuimamunionem , Filius
fc Deiiprodiic secuhdum ucramque naturam. Ex illo enim est
Isilius&Deus&homo.Etquatcnusquidei» homo,volunta-
nam mortem subic quatenus autem Deus, dissolutum tem-
plum resuscicar,& morcem ipsam prorsusabolet.Unusigitur ,
cst Filius,&qui solutus est,&quiquod solutii erat.resuscitavir,
Huncsequutusanniscirciter^o.irenseus Episc. Lugdu. '
nensis.non suam tantum,sed om.nium totius orbis Ecclesia-
rumChristi^sententiam,quamsciebarvirian£tusseaPapia& ' 1 \
Polycarpojsuisprxceptorib&hosexorelohannis Apostoli
■sscepissc, ciim aliis rnUltis,cum his vei bis recitat:
Univicigicncsicutprius diximus,hdminembeo.v Nifi e-
nimhomovicissetadversariumhbminis.non iusteviclus es-
set inimicus.Rursusautemjnisi i'eus donassetsalutem , fir-
mameam non haberemus Et,nisi homo unitus esTit Deo,n6
pocuisiecparticepsesie lncorruptibilitatis. Oportebac enim
Mediatorem Dei& hominum.per suam cum utroq; cogna- /
A tionem,ad atnicitiam & concordiamutrosq; reducere,&Dco
quide adiungerehomine,hominib,auccmpatefacere Deum.
Etalibi:. ,1 \
Sicutenime.rathomo,uttentarctur,sic & P!oV®-erat,uc L
glorifioaretur, rcquiescente quidem XoV«,dum tentarerur, &
crucifigeretur & morcretur.humanitatitamenunitodu vin-
cebat & sustinebat,& benefacicbat & resurgebat.&ascedebat.
Hicfere(ro'j.^(),©-<-, eruditissimusscriptor Clerriens Ale-
xandririusjin paedagogosuo, sic dictt 4c Filio Dei; '
NosterautemPa:dagogus,san<a:usDeus,Iesus,totiushuma-
nigenerisdux.Vio^s ipsehominumamansDeus • est Pseda- '
• goguS:deqno dicitSpirisussandus in CanticoMosis Prospe-
xicpopuloindesercdinsiciastusin siccitate, circumduxiccii,
erudiiteum&ciistodivir.tanquampupillam oculirDomnius
/ solus duxit eos,& non erat Deus alienus cum eis.
B Etibidem:
Veteri populo vetusTestamentum erat, & lexpaidagogii ,
agebatpopulicum timore,&^oj-(s>-eratAngelus:Novoauie
populoN T donatumest,&Aoj-@- nacusest. &mecus indi-
lestioneconversusest.&mysticusille Angeluslesusnascitur.
EcinEpicomcdodtrinae orientalis. ',
Ipseenim&TursumLuxcrac&cstea,qua:apparuicincar-
ne,&-qnse bic est conspecla.non posterior ea, qna: sursum est,
\nequedivisa,auDdesuperhuctranssaca. locum loco cbmmu-
t'ans,ut alium occupet.aliumdeseratsederatid, quod ubique
jtst &apudl,atrem,&hic. Porencia enim erar Pacris.
EademestalidrumPacrumdoCvtrina ,quiante Arii& Sa-
mosarenifuroreSi&anceoppositamillisSynodum Nicjenam
vixerurit :. ,-•"'■■■
Sedhaic paucaatcingereyolui, urnosde veritate cdnfir^
C met,hostiumFiliiDeiimpudenciaqnidocTrrinam deduabus
naturisiriChristoaPatribusConciliiNicanidemuminven- >
y tam&publicatamesTe,caIumniantur-
NosigiturdcChristoFilio Dei,,Servatore noftro, vero
Deo veroque homine,decjue parca,ip(iusmerico &divina po-
tenria,nobisapeccato.&morteaetemaiiberarione, &iusti-
tiscvitsejacsaliitisaecernserestlturione, secundum oracula
Propherarum & Apostolorum,& ipsius Christi, certa & con-
stanci side sencicnces.prophanas & impias dispucatibnes vece-
rum & recentiumha:rccicorumdecestantes, &pra?cisa illarii
refuracione,hocpotius agamus.utimmeosum amorem Det
crgagenushumanum,cuiusredimendicausaFiliumunigehi-
tummisiciucarne.&inmortecrucis; Etbenesicia Dei cblli-
gentis &servancisEcclesiamsuosanguineredemtam, &nos ',
sratresacmembrasuafacientis.quib, secernamvicam, laecicia, ..
D &gloriamcomuniceccofiderantes^gaudioillomagno.vero,
solido.aeterno,incordib.ndstrisperfruamur,quod nunciabat
Angelipastonb &cumAngeliseclebrcmus gloriam Dci im
alcissimis,& pace,m in cerra, inhominesbenevolentiams ce-
lebremus auremnonsermonetanciim.scd sacT:iseciam & vi-
ta, sic insticucnces consilia & actiones nostras omnes,ut ei;qui
tanto pretio nos sibi comparavit,non simus posseifio inpraia,'
ociosa,infrugifera, sedluceat lux nostracoramhominTbnc
ut ab illis giorificetur Pater noster ccelestisin Filio,& uterquc
inSpiritusancSo.
Tibi igitur omnipotens, aeterne Deus & Pater,cumFilio
tuounigenitp,Domino,nostroIesu Christo.&Spintu S.pa-
racleto.graciasagimustotisanimis&cordib. qubdsic dilexi-
stinos.utproptersalutcm nostram, Filium tuum volueris. s
hominemfieri,nostrascjue infirmitates expertum, incruce
E mori,&doloresinferoriimpronobissentire, &nos ipsi verar
fideperSpiritumsanclum tuum insitos, aeterna vita & glo-
. riaperipsumornari.&qubdFiliuscuuscoxcetnus , Aojjs &
' sapientiatua, nostracausa descenditdecoelo, cumque essec
in forma Dei.non duxitrapinam, parem esle cum Deo, sed
ipse se exinanivitjforma servi accepta.similis hominib. feilus,
&• habicu cbpe«us,ut homo,ipse k submisic, fadtus obedi ens
uiqueadmortem, mbrceni autem crucis, cum essec dives,
; propt« nos feitus est pauper, ut nbs ipsius, .paupertate
11 ;>