Instytut Sztuki (Warschau) [Hrsg.]; Państwowy Instytut Sztuki (bis 1959) [Hrsg.]; Stowarzyszenie Historyków Sztuki [Hrsg.]: Biuletyn Historii Sztuki (16.1954)

ZARYS ŻYCIA I TWÓRCZOŚCI HILAREGO SZPlLOWSKIEGO

II. 3. H. Szpilowski, projekt wodozbioru w Łazienkach. Gab. Rycin U. W.
(Fot. E. Kozlowska-Tomczyk)



ilfli!

Ożywiona działalność architektoniczna i dużo zajęć
związanych z pracą urzędniczą tnie przeszkadza 64-
letniemu Szpilowskiemu starać się o otrzymanie ka-
tedry na Królewskim Uniwersytecie Warszawskim.
Praca pedagogiczna Szpilowskiego na Wydziale Nauk
i Sztuk Pięknych trwa 5 lat (od 11.III.1817 r. do je-
sieni 1822 r.); w tym czasie projektuje nagrobek Bac-
ciarellich w Katedrze Warszawskiej (1818 r.).
W latach 1819—1822 buduje dom dziekana Bent-
kowskiego (Nowy Świat 49), typowy przykład klasy-
cyzmu 1. ćwierci XIX w. Jest to budynek 3-kondyg-
nacjowy, z bramą wjazdową na osi fasady. Dolna kon-
dygnacja tworzy cokół, dwie górne przedzielone są
wąskim gzymsem. Środkowa trzyosiowa partia cof-
nięta, tworzy płytką wnękę, w której mieszczą się czte-
ry półkolumny dory akie w wielkim porządku. Na dru-
giej kondygnacji nad bramą wjazdową znajduje się

balkon z żelazną balustradą, wsparty na czterech ka-
miennych kroksztynach.
Ok. 1823 r. przebudowuje dla nowych właścicieli
pałac Sanguszków (Nowy Świat 51). Wreszcie w 1822 r.
rozpoczyna 4-letnią pracę przy budowie Obserwato-
rium Astronomicznego, gdzie prowadzi roboty, kosz-
torysuje i prawdopodobnie częściowo projektuje.
Po opuszczeniu Uniwersytetu w 1822 r., Szpilow-
ski z Kubickim pracują przy remoncie katedry war-
szawskiej. Barokowa katedra wg projektu Szpilow-
skiego otrzymać miała fasadę neogotycką o bogatym
wyposażeniu plastycznym, figuralno-dekoracyjnym.
Akwarelowany ten projekt, do którego Vogel dodał
inwentaryzację, wystawiony był w 1823 r. na wystawie
,,Dzieł sztuk pięknych" (obecnie w Gabinecie Rycin
U. W.).

337