DOI Heft:
Nr. 2
DOI Artikel:Kozakówna, Krystyna: Obrazy Per Kraffta Starszego związane z Polską
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.45619#0119
OBRAZY PER KRAFFTA STARSZEGO ZWIĄZANE Z POLSKĄ
Roslinowi do portretu23, który później umieszczono
w gabinecie pałacu wilanowskiego. W maju 1767 r.
księżna ponownie opuściła Polskę, aby powrócić do-
piero w 1769 r.24. Krafft nie mogąc więc malować
z natury, dwukrotnie skopiował Roslinowski portret
Lubomirskiej. Jedna z kopii stanowiła czwarty portret
z gabinetu zamkowego. Przedstawiał on portretowaną
w popiersiu, w dekoltowanej, białej, jedwabnej sukni
ozdobionej kokardami i broszą z kwiatów oraz w ko-
ronkowym płaszczu udrapowanym wokół ramion.
W pudrowanej fryzurze — sznur pereł i czarna kita 25.
Druga kopia przeznaczona została do galerii portretów
w Łazienkach; obecnie znajduje się w Muz. Narodo-
wym w Warszawie26. Mańkowski uważał ten ostatni
portret za oryginał, którego replikę stanowić miał
wizerunek wilanowski. Różnica w sposobie potrakto-
wania materii malarskiej w obu obrazach jest ude-
rzająca. Portret wykonany przez Roślina odznacza się
płynną, przezroczystą fakturą, większą precyzją po-
ciągnięć pędzla w oddaniu szczegółów stroju i fryzury,
subtelnymi niuansami koloru oliwkowego, różnicują-
cymi tło. Pociągnięcia pędzla Kraffta są szersze, mniej
finezyjne, dobór barw nie jest tak wyrafinowany,
intensywność kolorytu uwidaczniają niemal amaran-
towe rumieńce i ciemnoszafirowe szarfy. Krafft wpro-
wadza też nieznaczne zmiany w pozie i stroju.
Również nie z natury, a na podstawie jakiegoś
wcześniejszego wizerunku, Krafft namalował portret
matki króla Konstancji z Czartoryskich Poniatowskiej
(zm. 1759) w białej, atłasowej sukni ze srebrnymi
haftami i koronkami z narzutką obszytą brunatnym
futrem27 Obraz różni się od pozostałych wizerunków
kobiecych Kraffta pełnym dostojeństwa nastrojem;
strój i fryzura wskazują na lata wcześniejsze od po-
bytu Kraffta w Warszawie.
23 s. Wasylewski, Portret kobiecy w Polsce w
XVIII wieku, Warszawa 1926 (repr.).
24 K. Sienkiewicz, Skarbiec historii polskiej, u,
Paryż 1840, s. 166 i nast.
25 Catalogue ..., jw., nr 51, ol. pł., 64 X 51 cm (owal).
28 Ol. pł., 67 X 53,5 cm (owal), sygn.: „Krafft 1767”, ozn.
minią 120, wł. Muz. Nar. w Warszawie, nr inw. 129124.
27 Ol. pł., 66 X 50,5 cm (owal), wł. Muz. Nar. w Krako-
wie, nr inw. 58555. Ofiarowany przez Władysława i Julię
Branickich w 1910 r. Por. Catalogue des Tableauz Anciens...
jw., nr 56.
II. 5. Per Krafft, Portret Marii Teresy z Kińskich
Poniatowskiej, 1767. Kraków, Muz. Narodowe
II. 6. Per Krafft, Portret Izabeli z Flemmingów Czar-
toryskiej, 1767. Warszawa, Muz. Narodowe. (Fot. S.
Sobkowicz)
105
Roslinowi do portretu23, który później umieszczono
w gabinecie pałacu wilanowskiego. W maju 1767 r.
księżna ponownie opuściła Polskę, aby powrócić do-
piero w 1769 r.24. Krafft nie mogąc więc malować
z natury, dwukrotnie skopiował Roslinowski portret
Lubomirskiej. Jedna z kopii stanowiła czwarty portret
z gabinetu zamkowego. Przedstawiał on portretowaną
w popiersiu, w dekoltowanej, białej, jedwabnej sukni
ozdobionej kokardami i broszą z kwiatów oraz w ko-
ronkowym płaszczu udrapowanym wokół ramion.
W pudrowanej fryzurze — sznur pereł i czarna kita 25.
Druga kopia przeznaczona została do galerii portretów
w Łazienkach; obecnie znajduje się w Muz. Narodo-
wym w Warszawie26. Mańkowski uważał ten ostatni
portret za oryginał, którego replikę stanowić miał
wizerunek wilanowski. Różnica w sposobie potrakto-
wania materii malarskiej w obu obrazach jest ude-
rzająca. Portret wykonany przez Roślina odznacza się
płynną, przezroczystą fakturą, większą precyzją po-
ciągnięć pędzla w oddaniu szczegółów stroju i fryzury,
subtelnymi niuansami koloru oliwkowego, różnicują-
cymi tło. Pociągnięcia pędzla Kraffta są szersze, mniej
finezyjne, dobór barw nie jest tak wyrafinowany,
intensywność kolorytu uwidaczniają niemal amaran-
towe rumieńce i ciemnoszafirowe szarfy. Krafft wpro-
wadza też nieznaczne zmiany w pozie i stroju.
Również nie z natury, a na podstawie jakiegoś
wcześniejszego wizerunku, Krafft namalował portret
matki króla Konstancji z Czartoryskich Poniatowskiej
(zm. 1759) w białej, atłasowej sukni ze srebrnymi
haftami i koronkami z narzutką obszytą brunatnym
futrem27 Obraz różni się od pozostałych wizerunków
kobiecych Kraffta pełnym dostojeństwa nastrojem;
strój i fryzura wskazują na lata wcześniejsze od po-
bytu Kraffta w Warszawie.
23 s. Wasylewski, Portret kobiecy w Polsce w
XVIII wieku, Warszawa 1926 (repr.).
24 K. Sienkiewicz, Skarbiec historii polskiej, u,
Paryż 1840, s. 166 i nast.
25 Catalogue ..., jw., nr 51, ol. pł., 64 X 51 cm (owal).
28 Ol. pł., 67 X 53,5 cm (owal), sygn.: „Krafft 1767”, ozn.
minią 120, wł. Muz. Nar. w Warszawie, nr inw. 129124.
27 Ol. pł., 66 X 50,5 cm (owal), wł. Muz. Nar. w Krako-
wie, nr inw. 58555. Ofiarowany przez Władysława i Julię
Branickich w 1910 r. Por. Catalogue des Tableauz Anciens...
jw., nr 56.
II. 5. Per Krafft, Portret Marii Teresy z Kińskich
Poniatowskiej, 1767. Kraków, Muz. Narodowe
II. 6. Per Krafft, Portret Izabeli z Flemmingów Czar-
toryskiej, 1767. Warszawa, Muz. Narodowe. (Fot. S.
Sobkowicz)
105