Instytut Sztuki (Warschau) [Editor]; Państwowy Instytut Sztuki (bis 1959) [Editor]; Stowarzyszenie Historyków Sztuki [Editor]: Biuletyn Historii Sztuki (78.2016)

DiRCE CHRZEŚCIJAŃSKA HeNRYKA Siemiradzkiego W PETERSBURGU I MOSKWIE (1898)

601


7. Wilhelm Kotarbiński, Orgia, 1893, autorska replika obrazu znajdującego się
w Państwowym Muzeum Rosyjskim w Petersburgu. Własność prywatna. Repr. wg http://
artpoisk. info/artist/kotarbinskiy_vasiliy_aleksandrovich_l849/rimskaya_orgiya/
Siemiradzkiego, przed którym ścisk panuje nieustający, i z reszty, którą pobieżnie ogląda
publiczność, nasyciwszy się widokiem płótna naszego malarza". I dopowiadał: „Siemi-
radzki przygłusza literalnie całą tę wystawę, i choć jeden tylko ma na niej obraz, jest to
jego wystawa, na której znajduje się także 200 przeszło innych obrazów; w rozmowach,
recenzjach - o jego obrazie tylko mowa; reszcie, ogólnikowej «reszcie» poświęca się kil-
ka ledwie słów, jako rzeczom «także» znajdującym się na wystawie"44.
Sąsiedztwo tak wyrazistego dzieła rzeczywiście nie było korzystne dla innych prac,
tym bardziej że ani jedna z nich nie mogłaby stanowić konkurencji dla obrazu Siemiradz-
kiego4'. W porównaniu z Dirce „bledną wszystkie obrazy na wystawie, wśród których jest
wiele pięknych dzieł" - czytamy w jednej z recenzji46, w innej zaś znajdujemy wyrazy
niezadowolenia, że „szerokie, oślepiające promienie sławy Siemiradzkiego sprawiają, iż
przed publicznością kryją się w cieniu prawdziwe arcydzieła [...]47. Jednakże nie wszyscy

44 Wierzbięta [Kazimierz WALISZEWSKI], „Artyści polscy w Petersburgu...", s. 171.

45 Jako dzieło mogące współzawodniczyć z Dirce wymieniana była Orgia Wilhelma Kotarbińskiego (il. 7), prezentowa-
na na wystawie w Akademii Sztuk Pięknych, która dowodziła, że jej autor to -jak oceniał jeden z krytyków - „artysta-
wirtuoz, w technice dorównujący najlepszym malarzom współczesnym, przewyższający, moim zdaniem,
Siemiradzkiego"; zob. Craponep [Nikołaj SIELIWANOW], „BbiCTaBKu AKaąeMHH Xyąo>KecTB u C.-IIeTepfyprcKoro
OómecTBa Xyąc»KHHKOB", C.-HemepdypecKue eedoMocmu, 1898, nr 58 (1 III), s. 2.

46 Bacujmy UY^KO, „BbicraBKa KapTun C.-IIeTepfyprcKoro OomecTBa Xynox(HiiKOB", BceMupHan wuuocmpaipin,
1898, nr 11, s. 249-250.

47 TaMaiOH., „3aMeTKH bobhofo xyąo>KHm<a. I. Becenirn nporynKa no neTepfyprcKnM BbicraBKaM", PyccKuu cecmnuK,
1898, nr 5, s. 377.